Ubogacanie: socjologia pragmatyczna o źródłach wartości towarów w kapitalizmie
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2021/70.2/8Słowa kluczowe:
socjologia pragmatyczna, socjologia ekonomiczna, wartościowanie, utowarowienie, kapitalizmAbstrakt
Niniejszy esej recenzyjny poświęcony książce Luca Boltanskiego i Arnauda Esquerre’a Enrichment opisuje nowatorstwo pragmatycznego strukturalizmu, zwracając uwagę na współistnienie różnych sposobów utowarowienia przedmiotów. Zaproponowana przez francuskich socjologów rama teoretyczno- metodologiczna otwiera nowe możliwości do analizowania kondycji współczesnego kapitalizmu – jak twierdzą Boltanski i Esquerre współcześnie zysk jest często osiągany w procesie „ubogacania” przedmiotów. W eseju powyższe ustalenia zostały umieszczone w szerszym kontekście rozwoju programu socjologii pragmatycznej, wskazano na ich oryginalność i znaczenie dla socjologii w ogóle oraz ich potencjalne słabości i ograniczenia.
Bibliografia
Appadurai Arjun. 2013. Introduction: Commodities and the politics of value. In: The social life of things: Commodities in cultural perspective, A. Appadurai (ed.), 3–63. Cambridge: Cambridge University Press.
Bogusz Tanja. 2014. Why (not) pragmatism? In: The spirit of Luc Boltanski: Essays on the “pragmatic sociology of critique”, S. Susen, B.S. Turner (eds.), 91–128. London, New York: Anthem Press.
Boltanski Luc. 1990. L’amour et la justice comme compétences: Trois essais de sociologie de l’action. Paris: Editions Métailié.
Boltanski Luc. 2009. De la critique: Précis de sociologie de l’émancipation. Paris: Gallimard.
Boltanski Luc. 2011a. Od rzeczy do dzieła. Procesy atrybucji i nadawania wartości przedmiotom. W: Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, J. Sowa (red.), 17–47. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
Boltanski Luc. 2011b. On Critique: A sociology of emancipation. Cambridge: Polity Press.
Boltanski Luc, Ève Chiapello. 1999. Le nouvel esprit du capitalisme. Paris: Gallimard.
Boltanski Luc, Ève Chiapello. 2007. The new spirit of capitalism. London: Verso.
Boltanski Luc, Ève Chiapello. 2015. „Nowy duch kapitalizmu”. Kronos 2(33): 5–92.
Boltanski Luc, Arnaud Esquerre. 2015. „Kolekcjonerstwo jako nowa forma kapitalizmu. Kapitalizacja przeszłości i jej skutki”. Kronos 2(33): 124–151.
Boltanski Luc, Arnaud Esquerre. 2020. Enrichment: A critique of commodities. Cambridge: Polity Press.
Boltanski Luc, L aurent T hévenot. 1991. De la justification: les économies de la grandeur. Paris: Gallimard.
Boltanski Luc, L aurent T hévenot. 2006. On justification: Economies of worth. Princeton: Princeton University Press.
Fraser Nancy. 2017. “A new form of capitalism?”. New Left Review 106: 57–65.
Kozłowski Michał. 2015. „Boltanskiego stawki socjologiczne”. Kronos 2(33): 121–23.
Kuźniarz Bartosz. 2015. „Zła nieskończoność i wahadło krytyki. O kapitalizmie według Luca Boltanskiego”. Kronos 2(33): 93–111.
Lazzarato Maurizio. 2006. Immaterial labour. In: Radical thought in Italy: A potential politics, P. Virno, M. Hardt (eds.), 133–47. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Lewicki Mikołaj. 2019. „Ekonomia wartości w gospodarstwie domowym”. W: tegoż, Społeczne życie hipoteki, 51–59. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Marks Karol. 1867 [1951]. Kapitał. T. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
Moulier Boutang Yann. 2011. Cognitive capitalism. Cambridge: Polity Press.
Quéré Louis, C édric Terzi. 2014. Did you say ‘pragmatic’? Luc Boltanski’s sociology from a pragmatist perspective. In: The spirit of Luc Boltanski: Essays on the „pragmatic sociology of critique”, S. Susen, B.S. Turner (eds.), 91–128. London, New York: Anthem Press.
Stachowiak Jerzy. 2014. „O koncepcji nowego ducha kapitalizmu w ujęciu Luca Boltanskiego i Ève Chiapello”. Przegląd Socjologiczny 63(4): 9–43.
Templewicz Karol. 2014. De la justification: Nowe spojrzenie na społeczeństwo? W: Oprogramowanie rzeczywistości społecznej, M. Gdula, L.M. Nijakowski (red.), 235–264. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
