Вариативность числовых форм в древнерусской письменности: singularis vs pluralis

Wariantywność form w zakresie liczby w piśmiennictwie staroruskim: singularis vs pluralis

Autor

  • Олег Жолобов Кафедра русского языка и прикладной лингвистики, Институт филологии и межкуль-турной коммуникации, Казанский федеральный университет

Abstrakt

https://doi.org/10.26485/RKJ/2018/66/33

Artykuł w języku rosyjskim

Autor rozważa w artykule niecodzienny typ wariantywności w języku staroruskim: singularis vs pluralis. Jego uwagę zwracają przede wszystkim takie sytuacje we współczesnym języku rosyjskim, gdy zamiast dawnej wariantywności form liczby występują formy singularia tantum i pluralia tantum. Zdaniem autora przypadki wariantywności form w zakresie liczby można wyjaśnić podwójną naturą znaków językowych – sygnifikatywnych i denotatywnych. Forma gramatyczna liczby pojedynczej jest wyrażeniem significatum i w żadnym wypadku nie koreluje z potencjalnym gramatycznym znaczeniem jednostkowości. Wręcz przeciwnie, zastąpienie wyjściowych, oryginalnych form wyrazu w liczbie pojedynczej liczbą mnogą jest właśnie spowodowane semantycznym nasyceniem form pluralnych, odzwierciedlających złożoność obiektów lub ich substancjonalną (rzeczową) intensywność. Oznaczony, pozytywny człon opozycji – pluralis – sygnalizuje realność, konkretność, bytowość określanych obiektów, podczas gdy nieoznaczony, negatywny człon okazuje się być związanym z ideą (konceptem) nazwanych obiektów. W intensywnej interakcji członów opozycji rozwija się wtórna, odzwierciedlona kategorialność, w wyniku której prywatywna, jednostronna opozycja może funkcjonować jako ekwipolentna, dwukierunkowa.

Pobrania

Opublikowane

2019-01-18

Jak cytować

Жолобов, О. (2019). Вариативность числовых форм в древнерусской письменности: singularis vs pluralis: Wariantywność form w zakresie liczby w piśmiennictwie staroruskim: singularis vs pluralis. Rozprawy Komisji Językowej, 66, 565–580. Pobrano z https://czasopisma.ltn.lodz.pl/Rozprawy-Komisji-Jezykowej/article/view/295

Numer

Dział

Artykuły