O dwóch tematach badań prowadzonych w Centrum Geomorfologicznym C.N.R.S
DOI:
https://doi.org/10.26485/BP/1986/31/17Słowa kluczowe:
fizyczna analiza skał, krioturbacje, pierścienie mułowe, pęcznienie mrozoweAbstrakt
Artykuł w języku francuskim.
TYTUŁ ORYGINALNY: A propos de deux themes de recherche abordes au Centre de Geomorphologie du C.N.R.S.
Proponujemy geomorfologom nowe standardy analiz fizycznych skał, lepsze od tych określonych w laboratoriach badawczych. Standardy te są odpowiednie dla skał porowatych; jednakże wciąż pozostaje problem dotyczący skał o niskiej porowatości
Niniejsza praca opiera się na analizie strukturalnej i mikrostrukturalnej dynamiki aktywnych i kopalnych krioturbacji oraz na eksperymentalnych rekonstrukcjach. Zróżnicowane podnoszenie mrozowe stanowi podstawowy mechanizm wyjaśniający powstawanie krioturbacji. Mechanizm ten jest inicjowany przez iniekcję materiału do szczelin. Gdy dwa osady o różnej podatności na działanie mrozu są nałożone na siebie i jeśli znajdują się na granicy wznosu kapilarnego od poziomu wód gruntowych, zarówno w warunkach obecności lub braku wieloletniej zmarzliny, krioturbacje mogą rozwijać się w wyniku naprzemiennego zamarzania i rozmarzania. Jeśli pionowy układ materiału wykazuje dodatni gradient podatności mrozowej, występują formy diapiryczne; jeśli gradient jest ujemny, powstają na pierścienie mułowe (poligony niesortowane). Taki schemat pozwala wyjaśnić powstawanie większości krioturbacji, w tym struktur kroplowych.
Bibliografia
Burt P., Williams, P. J., 1976 - Hydraulic conductivity in frozen soils. Earth surface processes and landforms, 1; p. 349 - 360.
Cegła, J., Dżułyński, S., 1970 - Układy niestatecznie warstwowane i ich występowanie w środowisku peryglacjalnym (summary: Systems with reserved density gradient and their occurrence in periglacial zones). Acta Univ. Wratislav., Studia geogr., 13; 17-42.
Corte, A., 1977 - Laboratory formation of extrusion features by multicyclic freeze-thaw in soil. Bull. Centre Géomorph. C.N.R.S., Caen, 13-15; p. 157-180.
Coutard, J. P., Mücher, H., 1983 - Deformation of laminated silt loam due to repeated freezing and thawing. Earth surface processes and landforms, (à paraitre).
Dylikowa, A., 1961 - Structures de pression congélistatique et structures de gonflement par le gel de Katarzynów près de Łódź. Bull. Soc. Sci. Lettre Łódź, 12; 1-23.
Goździk, J., 1964 - Répartition topographique des structures périglaciaires. Biul. Peryglacjalny, 14; p. 215-249.
Gullentops, F., Paulissen, E., 1978 - The drop soil of the Eisden type. Biul. Peryglacjalny, 27; p. 105-115.
Haest, R., 1983 - Stratigraphie du Tardiglaciaire et évolution pédologique dans les argilières de Beerse. Notes et comptes rendus du groupe régionalisation du périglaciaire, 8.
Heyse, I., 1975 - Bijdrage tot de geomorfologische kennis van het noordwestelijk deel van de Vlaamse Vallei en haar randgebieden. Univ. Etat de Gand, Fac. Sci., thése de doctorat; 225 p.
Lautridou, J. P., Ozouf, J. C., 1980 - Définition de normes d'analyses physiques de roches. I - Acquisitions nouvelles sur la porosité et sur la perméabilité des roches au cours des dix dernières années. II - Étude critique des normes employées et proposition de nouvelles normes. Centre Géomorph. C.N.R.S., Comm. d'ètude des phénoménes périglaciaires et Comm. de géographie des socles; 21 p. et 22 p., mult.
Letavernier, G., 1984 - Gélivité des roches calcaires. Thèse de 3-ème cycle, Univ. de Caen, U.E.R. Sci. Terre et Aménagement Régional; 181 p.
Mackay, J. R., Mac Kay, D. K., 1976 - Cryostatic pressure in non-sorted circles (mud hummocks) Inuvik, Northwest Territories. Can. Jour. Earth Sci., 13; p. 889-897.
Mackay, J. R., 1981 - Active layer slope movement in a continuous permafrost environment, Garry Island, Northwest Territories, Canada Can. Jour. Earth Sci., 18; p. 1666-1680.
Pissart, A., 1976 - Sols à buttes, cercles non-triés et sols striés non-triés de l'Ile de Banks (Canada, N.W.T.). Biul. Peryglacjalny, 26; p. 275-285.
Pissart, A., 1982 - Déformations de cylindres de limon entourés de graviers sous l'action d'alternances gel-dègel. Expériences sur l'origine des cryoturbations. Biul. Peryglacjalny, 29; p. 219--229.
Sharp, R. P., 1942 - Periglacial involution in northeastern Illinois. Jour. Geol., 50; p. 113-133.
Vanderberge, J., Vandenbroek, P., 1982 - Weichselian convolution phenomena and processes in fine sediments. Boreas, 11; p. 229-315.
Van Vliet-Lanoë, B., 1976 - Traces de ségrégation de glace en lentilles associées aux sols et phénomènes périglaciaires fossiles. Biul. Peryglacjalny, 26; p. 41-54.
Van Vliet·Lanoë, B., 1982 - Structures et microstructures associées à la formation de glace de ségrégation. Leurs conséquences. in: ,,Roger Brown Memoria!", 4th Proc., 4th Can. Permafrost Conf, Calgary, March 1981. N.E.C., H. French, ed.; p.116-122.
Van Vliet-Lanoë, B., 1983 - Etudes cryopédologiques au S du Kongsfjord - Svalbard. Rapport de la mission Spitzberg 1982. Publ. interne du Centre Géomorphologie, Septembre 1983; 38 p.
Washburn, A, L., 1973 - Periglacial processes and environments. London; 320 p.
