The interior of the pre-burial house from the new Jewish cemetery in Lodz. Remarks on its architecture, function and style
DOI:
https://doi.org/10.26485/AI/2021/23/11Keywords:
Jewish cemetery, Jewish architecture, Adolf Zeligson, sepulchral art, architecture in Poland, pre-burial houses, Moorish styleAbstract
The development of exact, natural and medical sciences that began in the Enlightenment affected many areas of everyday life, including attitudes to death and funeral rituals. This interest in issues related to the eschata was reflected in changing practice which significantly shaped legal regulations. The structure of metropolitan Jewish necropolises established since the late 18th century and transformation of cemetery architecture highlight the development of sepulchral culture, reflect functional innovations and stylistic changes, as well as the capabilities and requirements of Jewish communities operating in a non-Jewish environment. In the 19th century, through the introduction of new burial rituals, modern forms of grave monuments, representative buildings and park-like appearance, the cemetery becomes a representative place. This paper analyses the interior of the pre-burial house in the new Jewish cemetery in Łódź, taking into account the relationship between the applied architectural solutions and the purpose of the site, as well as the relationship between its function and style. In Jewish historical discourse, the issue of style as a tool for manifesting national identity or the degree of acculturation was primarily associated with synagogue architecture. The case of the pre-burial house from Łódź proves that research on ceremonial buildings erected in Jewish cemeteries may also help to determine the direction and nature of cultural transformation
References
Archiwum Państwowe w Łodzi, Łódzka Gmina wyznaniowa Żydowska [State Archive in Łódź, Jewish Community in Łódź], No. 5.
Berthold-Hilpert Monika (2015) Jüdisches Museum Franken, Fürth [in:] I. Gadowska, ed.; Wielkomiejskie cmentarze żydowskie w Europie Środkowo-Wschodniej, Łódź: Wydawnictwo Hamal.
Chechłowski Kazimierz (1901), O potrzebie u nas domów przedpogrzebowych, “Zdrowie” 1901, no. 1.
Davidson-Kalmar Ivan (2001) Moorish Style: Orientalism, the Jews, and Synagogue Architecture, “Jewish Social Studies”, vol. 7, no. 3, pp. 68-00.
Ehrlich Richard and Paul, Israelitische Friedhofsanlage für Breslau, “Zentralblatt der Bauverwaltung” 1903, no. 27, pp. 168-169.
Feinkind Mojżesz (1930) Dzieje Żydów w Piotrkowie i okolicy od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, Piotrków Trybunalski: publication financed by the author.
Friedman Filip (1933) Ludność żydowska Łodzi do r. 1863 w świetle liczb, “Kwartalnik Statystyczny”, vol. 10, no. 4, pp. 461- 496.
Gadowska Irmina, Walczak Bartosz (2015), Zabudowa cmentarza [in:] L. Hońdo ed. Cmentarz żydowski w Łodzi, “Monumenta et Memoria”, vol. 1, pp. 53-74.
Głowacki Kazimierz (1984) Urbanistyka Piotrkowa Trybunalskiego. Piotrków – Kielce: Towarzystwo Przyjaciół Piotrkowa Trybunalskiego, Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków w Piotrkowie, Kielecki Oddział Pracowni Konserwacji Zabytków.
Grosglik Izrael L.(1877) W sprawie chowania zwłok, “Izraelita”, no 2, pp. 15-16.
Hońdo Leszek (2011) Dom przedpogrzebowy przy żydowskim Nowym Cmentarzu w Krakowie, Kraków: Universitas.
Ignatowski Grzegorz (1987) Początki i dzieje “Nowego Cmentarza” Żydowskiego w Łodzi, “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce”, no. 3-4, pp. 59-69.
Janczak Julian (1982) Ludność Łodzi przemysłowej 1820-1914, Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Kempa Andrzej, Szukalak Marek (2002) Żydzi dawnej Łodzi. Słownik Biograficzny, vol. 2, Łódź: Oficyna Bibliofilów.
Kersz Izaak (1999) Szkice z dziejów Gminy Żydowskiej oraz cmentarza w Łodzi, Łódź: Oficyna Bibliofilów.
Knufinke Ulrich (2005) Jüdische Friedhofsbauten um 1800 in Deutschland Architektur als Spiegel der Auseinandersetzungen um Haskala<>, “PaRDeS. Zeit-schrift der Vereinigung für Jüdische Studien” 2005, no 2, pp. 68-102.
K. R. (1840) O potrzebie domów przedpogrzebowych, “Przyjaciel Ludu: czyli tygodnik potrzebnych i pożytecznych wiadomości” 1840, no. 6.
Knufinke Ulrich (2007) Jewish cemeteries in 19th century Germany between “Tradition“and <
Künzl Hannelore (1999) Jüdische Grabkunst. von der Antike bis heute, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Linhof R. A. (1918) Die Kultur der Münchener Friedhofs-Anlagen Hans Grässels. “Wasmuths Monatshefte für Baukunst”, no. 6–7, pp. 199–218.
Metzler Georg (1911) Die neue Friedhofsanlage [in:] Zur Geschichte der Wormser jüdischen Gemeinde, ihrer Friedhofe und ihres Begräbniswesens, Worms: Kräutersche Buchhandlung, pp. 47-52.
Muszyńscy Danuta and Lech (1995), Cmentarz żydowski w Łodzi, Łódź: Oficyna Bibliofilów.
N.K. (1896) Łódź w sierpniu, “Izraelita”, no. 33.
N.K. (1896) Łódź we wrześniu, “Izraelita”, no. 37.
N.K. (1897) Łódź w październiku, “Izraelita”, no. 43.
Rocznik statystyczny Królestwa Polskiego. Rok 1914, (ed.) W. Grabski, Warszawa: Gebethner and Wolff 1915.
Starkman Adolf (1895) Z Łodzi, “Izraelita”, no. 1.
Stefański Krzysztof (1995) Architektura sakralna Łodzi w okresie przemysłowego rozwoju miasta 1820-1914, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Walicki Jacek (2000) Synagogi i domy modlitwy w Łodzi, Łódź: Ibidem.
P. Paul (1902) Hermann Konstadt. Ein Gedenkblatt zu seinen 7-jährigen Todestage, “Illustrierte Sonntags Beilage: Handels und Industrieblatt. Neue Lodzer Zeitung”, no. 4, pp. 30-31.
Policya Lekarska. O grzebaniu ciał zmarłych (1846), Warszawa: Drukarnia Stanisława Strąbskiego.
Proszyk Jacek (2002) Cmentarz żydowski w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała: Urząd Miejski w Bielsku-Białej. Wydział Kultury i Sztuki.
Reisenthel Amalia (2015) Orientalismus als Mittel zur Identitätsfindung. Sepulkralarchitektur auf dem Jüdischen Friedhof Breslau. Berlin: Lit Verlag.
Stefański Krzysztof (2009) Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 roku), Łódź: Księży Młyn 2009.
Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi [Provincial Office of Monument Preservation in Łódź] No. 406/1; 407/7.
Zbroja Barbara (2005) Miasto umarłych. Architektura publiczna Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Krakowie w latach 1868-1939, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Żmudzińska-Nowak Magdalena (2006) Dom przedpogrzebowy na nowym cmentarzu żydowskim –gliwickie dzieło Maxa Fleischera na tle innych jego realizacji w Europie Środkowej [in:] B. Kubit ed. Żydzi Gliwiccy, Gliwice: Muzeum w Gliwicach, pp. 167–180.
http://www.alemannia-judaica.de/muenchen_friedhof.htm (accessed: 1.01.2018)
