The importance of new institutional economics’ achievements for the promotion of the idea of a general self-governing business organization in Poland
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2021/119/13Keywords:
self-governing business organization, chambers of commerce, institutional economicsAbstract
Background: The research explores the concept of general self-governing business organisations and the purposefulness of its establishment in Poland in the context of selected aspects of new institutional economics. It focuses on the years after 1989 when political reforms contributed to the introduction of a local government system and the development of self-governing organisations of professionals and entrepreneurs, but a general self-governing business organisation was not established.
Research purpose: The aim of the research is to identify assumptions of general self-governing business organisation in Poland in the draft laws drawn up after 1989 and to assess its potential benefits from the perspective of new institutional economics’ achievements and the concept of the term “institution”. It also verifies a thesis that because of the limited awareness of entrepreneurs and an underdeveloped culture of self-government and self-determination in Poland, the creation of a legislative framework establishing a model of a general self-governing business organisation addressing the challenges of the 21st c. could be a right solution.
Methods: The review of the economic and legal literature, a deductive method, and a critical analysis of draft laws prepared after 1989 are employed.
Conclusions: The results of the analysis of draft laws and of deliberations conducted in the context of new institutional economics point to a possibility of reducing transaction costs, i.e., the public cost of coordinating and of the functioning of the legal and economic system, by instituting a general self-governing business organization in Poland.
Downloads
References
Ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz.U. z 1989 r., nr 35, poz. 195 z późn. zm.).
Bandarzewski K., Samorząd gospodarczy w prawie polskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2014.
Bentkowska K., Przemiany instytucjonalne w Polsce – proces zakończony czy nieustające wyzwanie?, rozdz. 3, w: Trzydziestolecie restytucji kapitalizmu w Polsce, Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie, Warszawa 2019, s. 39–63.
Bentkowska K., Wpływ instytucji formalnych na działalność przedsiębiorstw, Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa 2018/3, Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle, Warszawa, s. 33–43.
Chodkowski J., Instytucje rynkowe i koszty transakcyjne – kluczowe pojęcia nowej ekonomii instytucjonalnej, Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010/97/2, s. 100–109.
Coase R.H., The Nature of the Firm, Economica 1937/4/16, s. 386–405.
Dąbrowski K., Izba Przemysłowo-Handlowa w Lublinie w latach 1944–1950, Fundacja Obywatelskiego Rozwoju – Ryki 2016.
Fedotov V.I., Organizational and Legal Models of Chambers, Business Associations Study, Business Associations Study, Center for International Private Enterprise, Washington 2007.
Godłów-Legiędź J., Nowa ekonomia instytucjonalna. Nowe spojrzenie na istotę gospodarowania i rozwój, Współczesne Problemy Gospodarki Światowej, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 169, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2003.
Kmieciak R., Samorząd gospodarczy a system decentralizacji administracji publicznej w Polsce, Polityka i Społeczeństwo 2016/3 (14), Muzeum Historii Polski, s. 33–50.
Kmieciak R., Samorząd gospodarczy w państwach Unii Europejskiej, Rocznik Integracji Europejskiej 2013/7, Poznań, s. 63–74.
Kmieciak R., Antkowiak P., Jaskulski A., Pożądany kierunek zmian modelu samorządu gospodarczego w Polsce. Rozważania na podstawie projektu ustawy o izbach przemysłowo-handlowych, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Warszawa–Poznań 2016.
Kowalska K., Kontraktowanie i koszty transakcyjne w nowej ekonomii instytucjonalnej, Gospodarka Narodowa 2005/7–8, SGH, Warszawa, s. 45–64.
Materna G., Pojęcie przedsiębiorcy w świetle polskiego i europejskiego prawa ochrony konkurencji, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
North D.C., Economic Performance through Time, American Economic Review 1994/84/3, s. 359–368.
Pilgrim M., Meier R., National Chambers of Commerce – A Primer on the Organization and Role of Chamber System, Center for International Private Enterprise, Washington 1995.
Poniatowicz M., Relacje państwo – samorząd terytorialny – przedsiębiorca na tle nowej ekonomii instytucjonalnej, Relacje fiskalne państwo – samorząd terytorialny, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 2017/485, Wrocław, s. 389–406.
Rehker H., Chambers of Commerce under Public and Private Law, International Trade Centre, Geneva 1982.
Samuelson W.F., Marks S.G., Ekonomia menedżerska, PWE, Warszawa 1998.
Strzyczkowski K., Prawo gospodarcze publiczne, LexisNexis, Warszawa 2011.
Tylec T., Koncepcja uwarunkowań instytucjonalnych w nowej ekonomii instytucjonalnej, Zeszyty Naukowe UEK 2016/5 (953), https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0953.0502, Katowice, s. 21–32.
Wiliamson O.E., [1985, 1998], The Economic Institutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational Contracting, New York, Free Press, wyd. pol. Ekonomiczne instytucje kapitalizmu (tłum. J. Kropiwnicki), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
Willamson O.E., The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead, Journal of Economic September 2000/XXXVIII, s. 595–613.
Winiarski B. (red.), Polityka gospodarcza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
Wykrętowicz S., Obywatelski projekt ustawy o izbach przemysłowo-handlowych, Warszawa2016, https://politykapolska.eu/wp-content/uploads/2016/06/Projekt-ustawy-o-samorzadzie-gospodarczym.pdf; stan na 31.01.2021 r.
Zamącińska B., Kształt samorządu gospodarczego w Polsce (uwagi prawne na tle inicjatywy zmierzającej do powołania powszechnego samorządu gospodarczego), Administracja publiczna. Studia krajowe i międzynarodowe 2012/2 (20), Białystok, s. 87–97.
http://orka.sejm.gov.pl/proc2.nsf/projekty/132_p.htm; stan na 31.01.2021 r.
http://zpp.poznan.pl/wp-content/uploads/2020/02/pozadany-kierunek-zmian-samorzaduprzedsiebiorcow.pdf; stan na 31.01.2021 r.
https://iphgz.pl/pl/iphgz-menu/statut.html; stan na 31.01.2021 r.
https://politykapolska.eu/wp-content/uploads/2016/06/Projekt-ustawy-o-samorzadziegospodarczym. pdf; stan na 31.01.2021 r.
https://www.bcc.org.pl/uploads/media/sam_ZAL._5_projekt_ustawy_o_samorzadzie_ gospodarczym.pdf; stan na 31.01.2021 r.
https://www.chamber.sa/en/Home/AboutUs/Pages/Rules.aspx; stan na 1.11.2020 r.
https://www.gov.pl/attachment/e7ef6501-d2c8-4cfa-a3e9-0942e5cb32ce; stan na 31.01.2021 r.
https://www.izba.lodz.pl/wp-content/uploads/2020/06/Statut-LIPH.pdf; stan na 31.01.2021 r.
https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/ROSS-2020_30_06.pdf; stan na 31.01.2021 r.
