Odnawialne źródła energii jako przesłanka prawna bezpieczeństwa energetycznego
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2020/117/7Słowa kluczowe:
odnawialne źródła energii, bezpieczeństwo energetyczne, prawo energetyczne, polityka energetyczna, ochrona środowiskaAbstrakt
Przedmiot badań: Przedmiotem badań była analiza przepisów prawnych w zakresie odnawialnych źródeł energii w świetle ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz ustawy prawo energetyczne oraz unijnych regulacji prawnych, w kontekście realizacji bezpieczeństwa energetycznego. Artykuł zawiera ocenę i kwalifikację bezpieczeństwa energetycznego, które nie są możliwe bez analizy uwarunkowań systemu energetycznego, zdeterminowanego modyfikacją kierunków polityki energetycznej. Zagadnienie to zostało również przedstawione przez pryzmat założeń strategii Europejskiego Zielonego Ładu Unii Europejskiej, która ma przyczynić się, poprzez promowanie odnawialnych źródeł energii, do poprawy bezpieczeństwa energetycznego.
Cel badawczy: Badania mają na celu ocenę polskich i unijnych regulacji prawnych w zakresie bezpieczeństwa energetycznego. Są próbą odpowiedzi na pytanie, czy odnawialne źródła energii stanowią przesłankę poprawy bezpieczeństwa energetycznego.
Metoda badawcza: W opracowaniu wykorzystano metodę formalno-dogmatyczną, jak również metodę prawnoporównawczą.
Wyniki: Pozytywnie należy ocenić rozwiązania prawne dotyczące odnawialnych źródeł energii, które są wprost traktowane jako przesłanka bezpieczeństwa energetycznego i istotny element polityki energetycznej. Obok przypisywanej odnawialnym źródłom energii cechy niskiego negatywnego wpływu na środowisko coraz wyraźniej wskazuje się w ich kontekście na problem bezpieczeństwa energetycznego wewnętrznego i zewnętrznego państwa.
Liczba pobrań
Bibliografia
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/89/WE z dnia 18.01.2006 r. w sprawie działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i instytucji infra¬strukturalnych, Dz. Urz. UE L 2006 33/22.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23.04.2009 r. w sprawie promo¬wania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywę 2001/77/WE oraz dyrektywę 2003/30/WE, Dz. Urz. UE L 140 z 14.08.2009 r., s. 16 ze zm.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekono¬miczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Europejski Zielony Ład, COM (2019) 640 final.
Komunikat Komisji do Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego – Europejska Polityka Energetyczna, COM (2007) 1 final.
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 755 ze zm.
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 261, 284, 568.
Zielona Księga – Polityka energetyczna UE, COM (1994) 659 final.
Bobrow B., Haliżak E., Zięba R. (red.), Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1997.
Dębski S., Ogólne i szczegółowe kryteria bezpieczeństwa państwa, w: S. Dębski, B. Górka-Win¬ter (red.), Kryteria bezpieczeństwa międzynarodowego państwa, Wydawnictwo Polski In¬stytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2003.
Domagała M., Bezpieczeństwo energetyczne. Aspekty administracyjnoprawne, Wydawnictwo Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 2008.
Jaworski Ł., Uwarunkowania rozwoju inwestycji w odnawialne źródła energii do produkcji ener¬gii elektrycznej w Unii Europejskiej do roku 2020 i w latach kolejnych, Polityka Energetycz¬na 2011/14/1.
Kaczmarski M., Bezpieczeństwo energetyczne Unii Europejskiej, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne Spółka, Warszawa 2003.
Konaszczuk W., Prawnomiędzynarodowe aspekty obrotu ropą naftową na świecie, Towarzystwo Wydawnictw Naukowych „Libropolis”, Lublin 2017.
Kosiński E., Regulacja sektorowa – stałość czy zmienność pojęcia?, w: A. Powałowski (red.), Prawne instrumenty oddziaływania na gospodarkę, Warszawa 2016.
Kosiński E., Trupkiewicz M., Prawne podstawy wykorzystania biogazu w kontekście bezpie¬czeństwa energetycznego w sektorze gazowym – wybrane zagadnienia, w: M. Pawełczyk (red.), Współczesne systemy bezpieczeństwa energetycznego. Sektor gazowy i energetyczny, Wydawnictwo Ius Publicum, Warszawa 2018.
Lewandowski M., Proekologiczne odnawialne źródła energii, Wydawnictwo Naukowo- -Techniczne, Warszawa 2007.
Ligus M., Efektywność inwestycji w odnawialne źródła energii. Analiza kosztów i korzyści, Wy¬dawnictwo CeDeWu, Warszawa 2011.
Lissoń P., Reglamentacja jako instrument regulacji w sektorach infrastrukturalnych, w: W. Szwaj¬dler, H. Nowicki (red.), Konstytucyjna zasada wolności gospodarczej, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń 2009.
Malak K., Typologia bezpieczeństwa. Nowe wyzwania, w: C. Szyszko (red.), Kształtowanie bez¬pieczeństwa europejskiego. Wybrane problemy instytucjonalno-prawne, Uniwersytet Huma¬nistyczno-Przyrodniczy im. Jana Kochanowskiego, Warszawa 2008.
Molski R., Antymonopolowe implikacje projektu gazociągu Nord Sream 2, w: M. Królikowska- -Olczak (red.), Sektory infrastrukturalne – problematyka prawna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2018.
Muras Z., Swora M. (red.), Prawo energetyczne. Komentarz, Tom I, Warszawa 2016.
Nowacki M., Prawne aspekty bezpieczeństwa energetycznego w UE, Wydawnictwo Wolters Klu¬wer, Warszawa 2010.
Olczak K., Instrumenty prawa pochodnego Unii Europejskiej w zakresie produkcji energii ze źródeł odnawialnych, w: M. Królikowska-Olczak (red.), Sektory infrastrukturalne – proble¬matyka prawna, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2018.
Pawełczyk M., Bezpieczeństwo energetyczne jako fundament bezpieczeństwa kraju. Zakres po¬jęciowy, w: M. Pawełczyk (red.), Współczesne problemy bezpieczeństwa energetycznego. Sektor gazowy i energetyczny, Wydawnictwo Ius Publicum, Warszawa 2018.
Pawełczyk M., Publicznoprawne obowiązki przedsiębiorstw energetycznych jako instrument za¬pewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Polsce, Wydawnictwo Adam Marszałek, To¬ruń 2013.
Pikiewicz B., Emanacja zasady bezpieczeństwa energetycznego w przepisach dotyczących cie¬płownictwa, w: M. Pawełczyk (red.), Współczesne problemy bezpieczeństwa energetyczne¬go. Sektor gazowy i energetyczny, Wydawnictwo Ius Publicum, Warszawa 2018.
Szablewski A.T., Liberalizacja a bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej, Wydawnictwo Key Text, Warszawa 2012.
Szafrański A., Prawo energetyczne. Wartości i instrumenty ich realizacji, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2014.
Szydło M., Regulacja sektorów infrastrukturalnych jako rodzaj funkcji państwa wobec gospodar¬ki, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2005.
Wasilewska H., Wspólna polityka energetyczna, w: Z. Brodecki (red.), Europa przedsiębiorców, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2011.
Yergin D., Energy security in the 1990s, Foreign Affairs 1988/67 (1).
Zięba R., Kategorie bezpieczeństwa w nauce o stosunkach międzynarodowych u schyłku XX wie¬ku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1993.
http://csis.org/program/energy-and-national-security- Center for Strategic and International Stud¬ies (CSIS); stan na 11.02.2020 r.
https://www.iea.org/topics/energysecurity; stan na 4.06.2020 r.
