Sytuacja na rynku pracy a absencja chorobowa: ujęcie koniunkturalne i sezonowe
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2021/120/11Słowa kluczowe:
absencja chorobowa, bezrobocie, cykl koniunkturalny, sezonowośćAbstrakt
Przedmiot badań: Przedmiotem badania jest absencja chorobowa, która poza stanem zdrowia kształtuje się również pod wpływem innych czynników indywidualnych oraz kontekstualnych, w tym także pod wpływem sytuacji na rynku pracy.
Cel badawczy: Celem artykułu jest przedstawienie, w jaki sposób zmiana poziomu bezrobocia wpływa na zachowania absencyjne pracowników w Polsce. Skupiono się na podwójnej perspektywie czasowej: długookresowej, uwzględniającej fluktuację koniunkturalną, oraz średniookresowej, uwzględniającej fluktuację sezonową.
Metoda badawcza: W toku prac badawczych przeprowadzono analizę danych statystycznych pochodzących z dwóch źródeł: informacje na temat absencji chorobowej zostały pozyskane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, natomiast informacje na temat bezrobocia zostały pozyskane z Głównego Urzędu Statystycznego.
Wyniki: Na podstawie uzyskanych wyników udało się potwierdzić wpływ bezrobocia koniunkturalnego na zachowania absencyjne w Polsce, a także zgromadzić kilka przesłanek mogących pośrednio świadczyć o wpływie bezrobocia sezonowego. Ustalono ponadto, że w przypadku fluktuacji sezonowej nie sprawdzają się prawidłowości, które wcześniej zostały potwierdzone dla fluktuacji koniunkturalnej. Po pierwsze, odwrotny jest kierunek zachodzących zmian. O ile w cyklu koniunkturalnym, wraz ze wzrostem bezrobocia, poziom absencji maleje, to w cyklu sezonowym odwrotnie – rośnie. Po drugie, odmienna jest zmiana struktury absencji. O ile w cyklu koniunkturalnym wraz ze wzrostem bezrobocia udział krótkoterminowych zwolnień maleje, to w cyklu sezonowym odwrotnie – rośnie.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
Bibliografia
Bockerman P., Laukkanen E., Predictors of sickness absence and presenteeism: Does the pattern differ by a respondent’s health?, Journal of Occupational and Environmental Medicine 2010/3 (52), s. 332–335.
Ichino A., Riphahn R.T., The effect of employment protection on worker effort: Absenteeism during and after probation, Journal of the European Economic Association 2005/1 (3).
Johansson P., Palme M., Moral hazard and sickness insurance, Journal of Public Economics 2005/9–10 (89), s. 120–143.
Kivimäki M., Vahtera J., Thomson L., Griffiths A., Cox T., Pentti J., Psychosocial factors predicting employee sickness absence during economic decline, Journal of Applied Psychology 1997/6 (82), s. 858.
Kozioł L., Muszyński Z., Kozioł M., Koncepcja systemu zarządzania absencją w przedsiębiorstwie, Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie 2016/3 (31), s. 37–53.
Kristensen T.R., Jensen S.M., Kreiner S., Mikkelsen S., Socioeconomic status and duration and pattern of sickness absence. A 1-year follow-up study of 2331 hospital employees, Social Science and Medicine 2010/10, s. 1–11.
Kusideł E., Striker M., Absencja chorobowa a bezrobocie na rynku pracy w Polsce, Polityka Społeczna 2016/8 (509), s. 6–10.
Leigh J.P., The effects of unemployment and the business cycle on absenteeism, Journal of Economics and Business 1985/2 (37), s. 159–170.
Marmot M., Feeney A., Shipley M., North F., Syme S.L., Sickness absence as a measure of health status and functioning: From the UK Whitehall II study, Journal of Epidemiology and Community Health 1995/2 (49), s. 124–130.
Martinez M.E., The calendar of epidemics: Seasonal cycles of infectious diseases, PLoS Pathogens 2018/11 (14), s. e1007327.
Melchior M., Niedhammer I., Berkman L.F., Goldberg M., Do psychosocial work factors and social relations exert independent effects on sickness absence? A six year prospective study of the GAZEL cohort, Journal of Epidemiology and Community Health 2003/4 (57), s. 285–293.
Melsom A.M., Mastekaasa A., Gender, occupational gender segregation and sickness absence: Longitudinal evidence, Acta Sociologica 2018/61 (3), s. 227–245.
Pichler S., Sickness absence, moral hazard, and the business cycle, Health Economics 2015/6 (24), s. 692–710.
Prins R., De Graaf A., Comparison of sickness absence in Belgian, German, and Dutch firms, British Journal of Industrial Medicine 1986/8 (43), s. 529–536.
Shapiro C., Stiglitz J.E., Equilibrium Unemployment as a Worker Discipline Device, The American Economic Review 1984/3 (74), s. 433–444.
Slowey M., Zubrzycki T., Living longer, learning longer – working longer? Implications for new workforce dynamics, Higher Education Research Centre, DCU, Dublin 2018.
Striker M., Absencja chorobowa pracowników, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016.
Szubert Z., Sobala W., Absencja chorobowa w przedsiȩbiorstwie po restrukturyzacji, Medycyna Pracy 2003/(1) 54.
Taylor P., Personal Factors Associated with Sickness Absence. A Study 194 Men with Contrasting Sickness Absence Experience in a Refinery Population, British Journal of Industrial Medicine 1968/25 (2), s. 106–118.
Virtanen P., Nakari R., Ahonen H., Vahtera J., Pentti J., Locality and habitus: The origins of sickness absence practices, Social Science and Medicine 2000/1 (50), s. 27–39.
www.bdl.stat.gov.pl
www.psz.zus.pl
www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka
