Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych, wzrostu gospodarczego i zużycia energii na emisję dwutlenku węgla – przykład wybranych krajów Grupy Wyszehradzkiej

Abstrakt

Przedmiot badań: Artykuł wpisuje się w nurt badań dotyczących wpływu zmiennych makroekonomicznych na środowisko. Jest to temat często poruszany w literaturze, jed­nak brak jest jednoznacznych wniosków co do wpływu BIZ, wzrostu gospodarczego i zużycia energii na emisję dwutlenku węgla (CO₂) i w ten sposób na zanieczyszczenie środowiska. Wyniki badania dostarczają nowych argumentów w zakresie przedmiotu badań w odniesieniu do krajów grupy Wyszehradzkiej.

Cel badawczy: Celem autorów była próba zbadania wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), wzrostu gospodarczego i zużycia energii na emisje dwutlenku węgla w trzech wybranych Krajach Grupy Wyszehradzkiej (tj. w Polsce, Czechach i na Węgrzech).¹

Metoda badawcza: W artykule zastosowano panelowy model regresji kwantylowej, który bierze pod uwagę nieobserwowaną indywidualną heterogeniczność. Opierając się na różnych punktach kwantylowych, w pełni wykorzystujemy dane próbki do analizy regresji. Dodatkowo podejście to pozwala na uchwyceniu nieobserwowalnych efektów stałych jako parametry, które należy oszacować łącznie z efektami współzmiennymi dla różnych kwantyli.

Wyniki: Wyniki empiryczne nie potwierdziły możliwości zastosowania hipotezy „raju zanie­czyszczeń” i hipotezy „halo zanieczyszczeń” w odniesieniu do badanych krajów. W związku z powyższym nie jest możliwe stwierdzenie, iż kraje rozwinięte transferujące kapitał w postaci BIZ do krajów poddanych niniejszej analizie, wpływają w sposób istotny na wysokie zanieczysz­czenie w tych krajach, czyniąc je „rajami dla zanieczyszczeń” (biorąc pod uwagę rozważany okres badania). Także nie zostało potwierdzone, że firmy zagraniczne stosują lepsze praktyki za­rządzania i zaawansowane technologie, które sprzyjają czystemu środowisku w kraju przyjmują­cym. Z badania wynika ponadto, że zużycie energii zwiększa emisje dwutlenku węgla, przy czym najsilniejsze skutki występują przy wyższych kwantylach. Stąd też konkluzja, że wysoka emisja dwutlenku węgla w tych krajach jest wynikiem istniejącej struktury produkcji i konsumpcji ener­gii według kryterium nośników energii lub sposobów wytwarzania. Może to być wskazówką dla decydentów tych krajów, aby zostały wzmocnione odpowiednie przepisy środowiskowe w tym zakresie.