Monitorowanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii Europejskiej

Autor

  • Martyna Żak Mgr, doktorantka Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.26485/SPE/2024/131/7

Słowa kluczowe:

bezpośrednie inwestycje zagraniczne, Unia Europejska, kontrola, bezpieczeństwo.

Abstrakt

Przedmiot badań: Przedmiotem badań jest monitorowanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii Europejskiej w ujęciu prawnym i ekonomicznym. Współcześnie inwestycje zagraniczne uznawane są za istotny czynnik wzrostu gospodarczego, szczególnie w krajach rozwijających się. W literaturze wskazuje się na wiele pozytywnych aspektów inwestycji zagranicznych. Równocześnie – m.in. z uwagi na doświadczenia COVID-19, zakłócenia łańcuchów dostaw, a także wzrost aktywności chińskich inwestorów na rynku Unii Europejskiej, podkreśla się konieczność badania inwestycji zagranicznych pod kątem ich wpływu na bezpieczeństwo i porządek publiczny.

Cel badawczy: Celem badawczym pracy jest wskazanie mechanizmów monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych przewidzianych w prawie europejskim, a także ocena przyjętych rozwiązań z perspektywy prawnej oraz ekonomicznej. Ponadto celem badawczym pracy jest również wskazanie luk prawnych w regulacjach dotyczących monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych, przedstawienie tego konsekwencji oraz możliwych rozwiązań.

Metoda badawcza: W pracy wykorzystano metodę krytycznej analizy piśmiennictwa i aktów prawnych.

Wyniki: Wyniki badań wskazują, iż istnieje potrzeba sprecyzowania kluczowych pojęć użytych w Rozporządzeniu ustanawiającym ramy monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii Europejskiej. W omawianej regulacji prawnej występuje wiele niejednoznacznych zapisów, co rodzi ryzyko różnorodnych ich interpretacji przez państwa członkowskie. Ponadto, postanowienia wprowadzonych aktów prawnych mogą powodować dyskryminację niektórych inwestorów zagranicznych z uwagi na posługiwanie się nieprecyzyjnymi pojęciami, które umożliwiają bardzo szeroką uznaniowość w odniesieniu do decyzji o monitorowaniu danej inwestycji zagranicznej. Wskazać należy, że wdrożone regulacje prawne rodzą również ryzyka pod kątem stricte ekonomicznym. Konieczne jest dokonanie pogłębionej analizy skutków wprowadzanych regulacji na chęć lokowania kapitału w krajach Unii Europejskiej przez zagranicznych inwestorów. Jest to niezwykle istotne dla wielu państw członkowskich Unii Europejskiej, w których inwestycje zagraniczne stymulują wzrost i rozwój gospodarczy

Liczba pobrań

Brak danych dotyczących pobrań.

Bibliografia

Balicki M., Jaki A., Rojek T., Rola inwestycji zagranicznych w kreowaniu rozwoju systemu społeczno- gospodarczego, Współczesne Problemy Zarządzania 2021/18, s. 7–16.

Batra R.N., A General Equilibrium Model of Multinational Corporations in Developing Economies, Oxford Economic Papers 1986/38, s. 342–353.

Chipalkatti N., Le Q.W., Rishi M., Sustainability and Society: Do Environmental, Social, and Governance Factors Matter for Foreign Direct Investment?, Energies 2021/14, s. 1–18.

Ciborowski R., Międzynarodowy transfer technologii a innowacyjność krajów Europy Środkowo Wschodniej, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Białymstoku, Białystok 2016, s. 119–153.

Delong M., Malczyńska-Biały M., Współczesna polityka bezpieczeństwa. Aspekty polityczne, gospodarcze i militarne, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2018, s. 39–54.

Dhrifi A., Jaziri R., Alnahdi S., Does foreign direct investment and environmental degradation matter for poverty? Evidence from developing countries, Structural Change and Economic Dynamics 2020/52, s. 13–21.

Długosz T., Kontrola inwestycji zagranicznych w Unii Europejskiej. Podstawowe zasady i tendencje, Prawo i Więź 2020/2, s. 11–29.

Dunning J., Towards an Eclectic Theory of International Production: Some Empirical Corporations, Journal of International Business Studies 1980/11, s. 9–31.

Hybel J., Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na zatrudnienie i wydajność pracy w Polsce w latach 2007–2016, Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku. Nauki Ekonomiczne 2018/28, s. 9–20.

Kemeny T., Does Foreign Direct Investment Drive Technological Upgrading?, World Development 2010/11, s. 1543–1554.

Kłysik-Uryszek A., BIZ w gospodarce regionu. Teoria i praktyka, CeDeWu, Warszawa 2010, s. 57–80.

Kujawka M., Znaczenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych dla rozwoju regionu, w: W. Karaszewski (red.), Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w podnoszeniu konkurencyjności polskiej gospodarki, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2005, s. 253–265.

Owczaruk M., Instytucje a napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2020, s. 36–51.

Pietkun D., Dwa lata obowiązywania wspólnych ram monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii Europejskiej – ocena funkcjonowania i prognozy, Europejski Przegląd Sądowy 2023/6, s. 20–29

Pilarska C., Wałęga G., Skutki napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do kraju goszczącego na przykładzie Polski, Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego 2007/5, s. 37–68.

Regnér A.L., Screening Foreign Direct Investment: As Important As It Is Challenging, UI Brief 2022/9, s. 1–18.

Różański J., Formy ekspansji międzynarodowej przedsiębiorstw – substytucja czy komplementarność?, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 854 Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia 2015/73, s. 1017–1025.

Stiglitz J.E., Globalizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, s. 33–63.

Taylor Z., Ciechański A., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w polskim transporcie, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN, Warszawa 2013, s. 180–188.

UNCTAD, World Investment Report 2005, United Nations, Genewa 2005.

UNCTAD, World Investment Report 2021, United Nations, Genewa 2022.

Walenia A., Znaczenie inwestycji zagranicznych w rozwoju regionalnym podkarpacia, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 2011/180, s. 230–247.

Wawrzyniak D., Rynek pracy a bezpośrednie inwestycje zagraniczne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics 2017/287, s. 53–68.

Zysk W., Zagraniczne finansowanie potencjału gospodarczego – przypadek Polski, w: E. Gruszewska, Współczesne wyzwania rozwoju gospodarczego: polityka i kreacja potencjału. Cz. 1, Kreacja, innowacyjność, handel zagraniczny. Część I, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2015, s. 314–332.

Komunikat Komisji – Wytyczne dla państw członkowskich dotyczące bezpośrednich inwestycji zagranicznych, swobodnego przepływu kapitału z państw trzecich i ochrony europejskich aktywów strategicznych – sytuacja przed zastosowaniem rozporządzenia (UE) 2019/452 (rozporządzenie w sprawie monitorowania BIZ), Dz.U.UE.C.2020.99I.1.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/452 z dnia 19 marca 2019 r. ustanawiające ramy monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii, Dz.U.UE.L.2019.79I.1.

Sprawozdanie specjalne 27/2023 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Monitorowanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w UE.

Wytyczne dotyczące polityki inwestycyjnej kraju odbiorcy odnoszącej się do bezpieczeństwa narodowego. Zalecenie przyjęte przez Radę OECD w dniu 25 maja 2009 r.

Fortune Global 500, www.fortune.com; stan na 25.04.2024 r.

Opublikowane

2024-07-25

Jak cytować

Żak, M. (2024). Monitorowanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii Europejskiej. Studia Prawno-Ekonomiczne, 131, 141–157. https://doi.org/10.26485/SPE/2024/131/7

Numer

Dział

ARTYKUŁY - EKONOMIA