Czy naruszenie obowiązków związanych z odbywaniem kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego stanowi odrębne przestępstwo?
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2024/132/2Słowa kluczowe:
samouwolnienie, system dozoru elektronicznego, polskie prawo karneAbstrakt
Przedmiot badań: Przedmiotem badań niniejszego opracowania jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie o realizację znamion typu czynu zabronionego przez skazanego, który narusza obowiązki związane z odbywaniem kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Artykuł skupia się na analizie znamion typów czynów zabronionych opisanych w art. 242 § 1 oraz art. 244 kodeksu karnego.
Cel badawczy: Celem badawczym jest wykładnia znamion określonych typów czynów zabronionych oraz ustalenie, czy zachodzą podstawy do przyjęcia odpowiedzialności karnej skazanego, który nie realizuje nałożonych na niego przez sąd penitencjarny obowiązków, w przypadku udzielenia zgody na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.
Metoda badawcza: W pracy wykorzystano metodę dogmatycznoprawną polegającą na analizie norm prawnych zawartych w kodeksie karnym, a także teoretycznoprawną (analiza komentarzy, monografii, artykułów, orzecznictwa) oraz w niezbędnym zakresie historycznoprawną.
Wyniki: Zachowanie polegające na naruszeniu obowiązku pozostawania we wskazanym przez sąd albo komisję penitencjarną miejscu w wyznaczonym czasie przez osobę odbywającą karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie powinno być kwalifikowane jako realizacja występku samouwolnienia z art. 242 § 1 k.k. Zachowanie takie realizuje znamiona typu czynu zabronionego opisanego w art. 244 k.k. Rozwiązanie to prowadziłoby jednak do przyjęcia, że taki czyn zagrożony jest jeszcze wyższą sankcją karną, niż w przypadku przestępstwa samouwolnienia, co mogłoby oznaczać nieuzasadnione zróżnicowanie sankcji karnej względem przewidzianej w art. 244a § 2 k.k.
Liczba pobrań
Bibliografia
Górski A., Wykonywanie kary w systemie dozoru elektronicznego a przestępstwo samouwolnienia (uwagi na marginesie wyroku Sądu Najwyższego, I KZP 3/17*), Państwo i Prawo 2019/4, s. 79–87.
Kluza J., Przestępstwo samouwolnienia się. Uwagi na tle orzeczeń Sądu Najwyższego o sygn. I KZP 11/16 oraz I KZP 3/17, Zeszyty Prawnicze 2018/18.2, s. 141–154.
Ludźmierski W., Tyralik M., Przestępstwo samouwolnienia a system dozoru elektronicznego i praca poza zakładem karnym, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2021/XXV/1, s. 15–32.
Mamak K., Dozór elektroniczny – rozważania na tle kary pozbawienia wolności, kary ograniczenia wolności oraz przestępstwa samouwolnienia (art. 242 § 1 k.k.), Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2017/3.
Poniatowski P., Przestępstwa związane z odzyskaniem wolności przez osobę prawnie jej pozbawioną (art. 242 i 243 k.k.), Rozprawa doktorska przygotowana pod kierunkiem Prof. dra hab. Marka Mozgawy w Katedrze Prawa Karnego i Kryminologii WPiA UMCS w Lublinie, Lublin 2019.
Razowski T., w: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, J. Giezek (red.), Warszawa 2021, art. 242.
Szewczyk M., Wojtaszczyk A., Zontek W., w: Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. art. 212–277d, W. Wróbel, A. Zoll (red.), Warszawa 2017, art. 242.
Wojtaszczyk A., Wróbel W., Zontek W., w: System Prawa Karnego, t. 8, Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, L. Gardocki (red.), Warszawa 2013.
Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Wydawnictwo Znak, Kraków 2014.
Zakrzewski P., w: Kodeks karny. Komentarz, J. Majewski (red.), Warszawa 2024, art. 242.
Zgoliński I., w: Kodeks karny. Komentarz, wyd. IV, V. Konarska-Wrzosek (red.), Warszawa 2023, art. 242.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 17).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 127 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (Dz.U., nr 191, poz. 1366).
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 396 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy ‒ Kodeks karny oraz ustawy ‒ Kodeks karny wykonawczy (Dz.U., poz. 428).
Postanowienie SN z 8.09.2020 r., III KK 278/19, LEX nr 3080611.
Postanowienie SN z 19.01.2017 r., I KZP 11/16, LEX nr 3542245.
Wyrok SA w Krakowie z 18.09.2003 r., II AKa 230/03, LEX nr 82906.
Wyrok SN (7) z 21.06.2017 r., I KZP 3/17, LEX nr 2334899.
Wyrok SN z 20.02.2024 r., I KK 459/23, LEX nr 3686365.
Wyrok SN z 23.05.2014 r., III KK 16/14, LEX nr 1469141.
Wyrok SN z 23.09.1992 r., III KRN 129/92, OSNKW 1993, nr 1–2, poz. 6.
Samouwolnienie się od dozoru (zagadnienie prawne Sądu Najwyższego), https://www.dogmatykarnisty.pl/2016/12/samouwolnienie-sie-od-dozoru/; stan na 08.03.2024 r.
Rządowy projekt ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego, https://orka.sejm.gov.pl/proc5.nsf/opisy/1237.htm; stan na 08.03.2024 r.
Biuro Dozoru Elektronicznego, https://sw.gov.pl/jednostka/biuro-dozoru-elektronicznego; stan na 08.03.2024 r.
Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/bezposredni;2443986.html; stan na 08.03.2024 r.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.