Konkurencyjność województwa świętokrzyskiego ze szczególnym uwzględnieniem aspektu środowiskowego

Abstrakt

Przedmiot badań: Znaczący wpływ na rozwój problematyki konkurencyjności regionalnej wywiera polityka regionalna Unii Europejskiej, której jednym z priorytetów jest podnoszenie poziomu konkurencyjności jednostek terytorialnych. Wzrost znaczenia koncepcji zrównoważonego rozwoju spowodował, że znaczenie tradycyjnych czynników konkurencyjności zmniejszyło się, a coraz większą rolę w kształtowaniu konkurencyjności regionalnej odgrywa środowisko naturalne. Mimo tego obecnie w literaturze można zauważyć istniejącą lukę badawczą, dotyczącą oceny konkurencyjności aspektu środowiskowego.

Cel badawczy: Celem badania była ocena ogólnego poziomu konkurencyjności województwa świętokrzyskiego na tle pozostałych regionów kraju oraz konkurencyjności uwzględniającej wyłącznie aspekt środowiskowy.

Metoda badawcza: Ocenę poziomu konkurencyjności województwa świętokrzyskiego przeprowadzono na podstawie Indeksu Konkurencyjności Regionalnej publikowanego przez Komisję Europejską. Do oceny konkurencyjności aspektu środowiskowego wykorzystano metodę porządkowania liniowego Perkala. W celu skonstruowania modelu konkurencyjności środowiskowej wykorzystano 28 zmiennych z zakresu stanu i ochrony środowiska, które podzielono na 8 grup dotyczących różnych kategorii środowiskowych. Zmienne dobrano do modelu poprzez wykorzystanie analizy rzetelności alfa Cronbacha, współczynnika zmienności oraz macierzy współczynników korelacji. Ponadto za pomocą elementów statystyki opisowej regiony Polski pogrupowano według podobnego poziomu konkurencyjności środowiskowej.

Wyniki: Województwo świętokrzyskie charakteryzowało się jednym z najniższych poziomów konkurencyjności w Polsce, czego przyczyną był przede wszystkim niewystarczający rozwój infrastruktury transportowej i technicznej, stosunkowo wysoki poziom bezrobocia oraz niski poziom innowacyjności. Coraz ważniejszym aspektem w budowaniu konkurencyjności regionalnej są kwestie związane ze stanem i ochroną środowiska. Szczególne działania na rzecz poprawy aspektu środowiskowego powinny zostać podjęte w województwie świętokrzyskim, które odznaczało się niskim poziomem konkurencyjności środowiskowej na skutek m.in. nieodpowiedniej jakości powietrza, niskiego poziomu skanalizowania czy też zmniejszających się nakładów na ochronę środowiska. Województwo w żadnej z analizowanych kategorii związanych ze środowiskiem nie posiadało przewagi konkurencyjnej nad pozostałymi regionami Polski. Szansą na poprawę konkurencyjności środowiskowej województwa świętokrzyskiego jest realizacja inteligentnych specjalizacji, które w regionie zostały sformułowane w taki sposób, aby podejmowane w ich ramach działania wykorzystywały walory i zasoby naturalne regionu.