Cywilizacja zagrożona rozpadem. Wpływ reformacji na ustrój ekonomiczny Europy według Hilaire Belloca

Abstrakt

Hilaire Belloc, pisarz angielski pierwszej połowy XX w. i bliski przyjaciel G.K Chestertona, znany był ze swego niezłomnego katolicyzmu oraz wagi, jaką przywiązywał do roli Kościoła w kształtowaniu cywilizacji europejskiej. W połączeniu z ekonomią dawało to konsekwentną wizję historyczną z punktem przesilenia w postaci tzw. reformacji z początku XVI w. Jego zdaniem cywilizacja europejska początkowo istniała w formie ustrojowej określanej jako państwo niewolnicze, które przekształciło się następnie dzięki chrześcijaństwu w państwo dystrybucyjne – uosobienie warunków stanowiących najwyższe możliwe osiągnięcie w dziedzinie stosunków społeczno-ekonomicznych. Jednakże w wyniku reformacji moralność europejska uległa zmianie, czego wynikiem było powstanie kapitalizmu, a przez to zdegradowanie większości społeczeństwa do ludzi pozbawionych wolności ekonomicznej, wraz z dalszymi możliwymi następstwami w postaci socjalizmu, komunizmu i powrotu niewolnictwa. W niniejszym artykule autor argumentuje, iż wbrew popularnym opiniom wpływ reformacji na ustrój ekonomiczny nie stanowił wartości dodanej do cywilizacji europejskiej, lecz destrukcję sprawdzonego i efektywnego systemu przez nową moralność, która w dłuższej perspektywie prowadziła społeczeństwo do dalszych negatywnych konsekwencji.