GIS-integrated spatial analysis models for imaging geomorphology of Mroga and Mrożyca interfluvial area (Central Poland)
DOI:
https://doi.org/10.26485/AGL/2021/111/12Słowa kluczowe:
Geographic Information System, land relief modelling, Mroga and Mrożyca, Łódź PlateauAbstrakt
GIS data processing techniques are currently being used to revise many ideas in the field of geomorphology and related scienc-es. The paper presents the characteristics of the landform relief of the Mroga and Mrożyca interfluvial area (on the northern margin zone of the Łódź Plateau) based on the results of GIS spatial analysis models. These are techniques that have not been used so far for such a detailed fragment of the Łódź Plateau. The aim of this paper was to show the possibility of detailing topographic and geomorphological analysis and re-imagining the features of the Łódź Plateau relief on the example of a case study of the Mroga and Mrożyca interfluvial area. In this case, the use of GIS modelling confirmed the main features of the strongly transformed relief of the Mroga and Mrożyca interfluvial area, which is a result of overlapping elements of relief formed during the Warta stadial of the Odra Glaciation and further, during periods of the Vistulian and Holocene morphogenesis.
Bibliografia
Dylik J. 1953. O peryglacjalnym charakterze rzeźby środkowej Polski. Acta Geographica Universitatis Lodziensis 4.
Dylik J. 1961. Guide-book of Excursion C. The Łódź region. VIth INQUA Congress, Poland.
Dylik J. 1967. Główne elementy paleogeografii młodszego plejstocenu Polski Środkowej. In: R. Ga-lon, J. Dylik (eds) Czwartorzęd Polski. PWN, Warszawa: 311-352.
Franklin S. 1987. Geomorphometric processing of digital elevation models. Computers&Geosciences 13(6): 603-609.
Groshong Jr. R.H. 2006. 3-D Structural Geology. A Practical Guide to Quantitative Surface and Subsurface Map Interpretation. Springer, Ber-lin Heidelberg.
Klatkowa H. 1965. Niecki i doliny denudacyjne w okolicach Łodzi. Acta Geographica Lodziensia 19.
Klatkowa H. 1972. Paleogeografia Wyżyny Łódzkiej i obszarów sąsiednich podczas zlodowacenia warciańskiego. Acta Geographica Lodziensia 28.
Klatkowa H. 1996. Elementy glacitektoniczne w budowie geologicznej i rzeźbie podłódzkiej części środkowej Polski. Acta Geographica Lodziensia 73.
Lencewicz S. 1927. Dyluwium i morfologia środkowego Powiśla. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego 2(2): 66-194.
Lindner L. Marks L. 2012. O podziale klimatostratygraficznym kompleksu środkowopolskiego w plejstocenie Polski. Przegląd Geologiczny 60(1): 36-45.
Majecka A. 2012a. Geological structure and sed-ments of a closed basin within the watershed between the Mroga and Mrożyca rivers. In: J. Forysiak, L. Kucharski, M. Ziułkiewicz (eds) Peatlands in semi-natural landscape-their transformation and the possibility of protection. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 123-134.
Majecka A. 2012b. Postwarciańskie przekształcenia rzeźby obszarów wododziałowych na Wysoczyźnie Łódzkiej (na przykładzie międzyrzecza Mrogi i Mrożycy). Doctoral manuscript.
Majecka A. 2014. The Palynological Record of the Eemian Interglacial and Early Vistulian Glaci-ation in Deposits of the Żabieniec Południowy Fossil Basin (Łódź Plateau, Central Poland), and its Palaeogeographic Significance. Acta Palaeobotanica 54(2): 279-302. DOI: 10.2478/acpa-2014-0007.
Majecka A., Balwierz Z., Forysiak J., Twardy J. 2018. Eemian and Vistulian (Weichselian) development of the meltout depression on the water-shed between the Mroga and Mrożyca Rivers (Central Poland) based on lithological and pollen analysis. Quaternary International, Part A 467: 79-95. https://doi.org/10.1016/j.quaint.2016.08.012
Medyńska-Gulij B. 2012. Kartografia i geowizualizacja. Wyd. Nauk. PWN: Warszawa.
Nita J., Małolepszy Z., Chybiorz R. 2007. Zastosowanie numerycznego modelu terenu do wizualizacji rzeźby terenu i interpretacji budowy geologicznej. Przegląd Geologiczny 55(6): 511-520.
Nowacki K. 1990. Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Łyszkowice, (592). Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Nowacki K. 1993. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Łyszkowice (592). Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Numeryczny model terenu, arkusze: M-34-4-A-d-4, M-34-4-B-c-3, M-34-4-B-c-4, M-34-4-C-b-2, M-34-4-D-a-1, M-34-4-D-a-2.
Pike R., Evans I., Hengl T. 2009. Geomorphometry: A brief guide. In: T. Hengl, H. Reuter (eds) Geomorphometry: Concepts, Software, Applications. Elsevier: 3-30.
Raper J. (ed.) 1989. Three dimensional applications in Geographical Information Systems. CRC Press.
Rdzany Z. 2009. Rekonstrukcja przebiegu zlodowacenia warty w regionie łódzkim. Wyd. UŁ, Łódź.
Szmidt A. 2013. Strefa krawędziowa Wzniesień Łódzkich w świetle badań GIS. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica 12: 83-95.
Turkowska (Kuydowicz-) K. 1975. Rzeczne procesy peryglacjalne na tle morfogenezy doliny Mrogi. Acta Geographica Lodziensia 36.
Turkowska K. 1976. Typy kontaktów peryglacjalnych osadów stokowych i rzecznych. Acta Geographica Lodziensia 37: 127-136.
Turkowska K. 1988. Rozwój dolin rzecznych na Wyżynie Łódzkiej w późnym czwartorzędzie. Acta Geographica Lodziensia 57.
Turkowska K. 1996. Przykłady dolin poligenicznych w regionie łódzkim. Acta Geographica Lodziensia 71: 243-258.
Turkowska K. 1997. Niesułków. Rzeźba doliny i struktura strefy brzeżnej wysokiego poziomu dolinnego Mrożycy. Konferencja robocza „Środkowoplenivistuliańskie osady w małych dolinach rzecznych”. Łódź 6-8 V 1997: 37-39.
Turkowska K. 2007. Rzeźba i struktura wypełnień dolin górnej Mrogi i Mrożycy jako świadectwo polodowcowych etapów ewolucji międzyrzecza. Acta Geographica Lodziensia 93: 87-105.
Twardy J., Żurek S., Forysiak J. (eds) 2010. Torfowisko Żabieniec: warunki naturalne, rozwój i zapis zmian paleoekologicznych w jego osadach. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
Urbański J. 2012. GIS w badaniach przyrodniczych (ebook). Centrum GIS, Uniwersytet Gdański, Gdańsk.
Wieczorek M., Żyszkowska W. 2011. Geomorfometria – parametry morfometryczne w charakterystyce rzeźby terenu. Polski Przegląd Karto-graficzny 43(2): 130-144.
Żyszkowska W., Spallek W., Borowicz D. 2012. Kartografia tematyczna. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
