Springs in the upper Drzewiczka catchment

Authors

  • Przemysław Tomalski Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Instytut Klimatologii i Hydrologii, Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej, Poland
  • Radosław Badowski Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Instytut Klimatologii i Hydrologii, Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej, Poland

DOI:

https://doi.org/10.26485/AGL/2024/115/8

Keywords:

spring discharge, physical parameters of spring waters, seasonal variability

Abstract

The aim of the study was to identify springs in the upper Drzewiczka catchment. It was carried out using detailed crenological mapping. Each one’s efficiency and basic physical properties of water (conductivity, temperature) were measured. The type of springs, morphological location, hydrogeological type, method of outflow and type of aquifer were also determined. In the upper Drzewiczka catchment, 74 springs were identified. Fifteen percent of the outflows are ascending. Five springs were selected from this group and were then observed every two weeks for a year. Discharge of the observed springs reaches its maximum at the transition of December to January. There is also a secondary maximum in April. The minimums occur in January and October.

References

Afelt A. 2002. Warunki występowania i ustrój hydrologiczny źródeł w dorzeczu górnej Radomki. Prace i Studia Geograficzne 31: 241--256.

Bartnik A. 2007. Zróżnicowanie przestrzenne wybranych cech fizykochemicznych wód źródeł w zlewni Bystrzycy Dusznickiej. W: P. Jokiel, P. Moniewski, M. Ziułkiewicz (red.) Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne. Regina Poloniae, Łódź: 181-191.

Byczkowski A. Hydrologia T. II. Wyd. Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa.

Cieśla E., Lindner L. 1987. Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Końskie. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Cieśla E., Lindner L., Semil J. 1996. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000, arkusz Niekłań. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Chełmicki W., Jokiel P., Michalczyk Z., Moniewski P. 2011. Distribution, discharge and regional characteristics of springs in Poland. Episodes 34(4): 244-256.

Czarnecka H. 1975. Reżim źródeł na Wyżynie Małopolskiej. Prace Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej 6: 59-151.

Dynowska I. 1991. Obieg wody. W: L. Starkel (red.) Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa: 355-386.

Fac-Beneda J., Jereczek A. 2009. Wypływy wód podziemnych w dolinie Łeby. W: R. Bogdanowicz, J. Fac-Beneda (red.) Zasoby i ochrona wód: obieg wody i materii w zlewniach rzecznych. Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego: 403-406.

Jekatierynczuk-Rudczyk E. 1999. Hydrochemia czwartorzędowych źródlisk dorzecza Supraśli (maszynopis w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej).

Jekatierynczuk-Rudczyk E. 2003. Transformacja składu chemicznego wody w strefie źródlisk nizinnych. Przegląd Geologiczny 51(11): 966.

Jakatierynczuk-Rudczyk E. 2007. Charakterystyka jakości wody naturalnych wypływów wód podziemnych Białegostoku. W: P. Jokiel, P. Moniewski, M. Ziułkiewicz (red.) Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne. Regina Poloniae, Łódź: 234-241.

Jokiel P. 2002. Woda na zapleczu wielkiego miasta. Wyd. Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.

Karaszewski W. 1962. Stratygrafia liasu w północnym obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. Prace Instytutu Geologii T. 30 (cz. III), Warszawa.

Klimat IMGW-PIB. 2024. Online: https://klimat.imgw.pl/pl/climate-normals/TSR_AVE (data ostatniego dostępu: 24. 04. 2024).

Kolago C. 1984. Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski 1:200 000, arkusz Kielce. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.

Kondracki J. 1998. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.

Kuc A. 1999. Źródła zlewni górnej Radomki. (maszynopis w Zakładzie Hydrologii i Gospodarki Wodnej Uniwersytetu Łódzkiego).

Mapa hydrograficzna Polski 1:50 000, arkusz Końskie (źródło internetowe). 2016. EnviDMS. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa.

Matysik M. 2007. Chemizm i jakość wód wybranych źródeł w zlewni Białki Lelowskiej. W: P. Jokiel, P. Moniewski, M. Ziułkiewicz (red.) Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne. Regina Poloniae: 200-212.

Łoszewski H. 2000. Największe źródło Puszczy Knyszyńskiej i konieczność jego ochrony. Białostocczyzna 1(57): 103-116.

Małecka D. 1997. Zmiany wydajności Niebieskich źródeł. Przyczyny i skutki. Acta Universitatis Lodzensis – Folia Geographica Phisica 2: 95-114.

Michalczyk Z. (red.). 2001. Źródła Wyżyny Lubelskiej i Roztocza. Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

Moniewski P. 2004. Źródła okolic Łodzi. Acta Geographica Lodziensia 87.

Moniewski P., Siwek J. 2017. Źródła i inne wypływy wód podziemnych. W: P. Jokiel, W. Marszelewski, J. Pociask-Karteczka (red.) Hydrologia Polski. PWN, Warszawa: 89-96.

Moniewski P. Stolarska M. 2007. Podstawowe właściwości fizykochemiczne wód w niszy źródliskowej Rosanów I. W: P. Jokiel, P. Moniewski, M. Ziułkiewicz (red.) Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne. Regina Poloniae: 213-224.

Pazdro Z. 1983. Hydrogeologia ogólna. Wyd. Geologeologiczne, Warszawa.

Siepak M., Lewandowska A., Sojka M. 2023. Variability in the Chemical Composition of Spring Waters in the Postomia River Catchment (Northwest Poland). Water 15(1): 157.

Stępień M. 2007. Zmienność chemizmu wód źródeł w zależności od wybranych czynników przyrodniczych na przykładzie zlewni Ożarskiego Potoku i Mąkolnicy (Sudety Środkowe i Wschodnie). W: P. Jokiel, P. Moniewski, M. Ziułkiewicz (red.) Źródła Polski. Wybrane problemy krenologiczne. Regina Poloniae: 192-199.

Stolarska M. 2008. Sezonowe zmiany zasobów i podstawowych właściwości fizykochemicznych wód w małej zlewni nizinnej. Acta Geographica Lodziensia 94.

Szczucińska A.M. 2009. Wypływy wód podziemnych w Rynnie Gryżyńsko-Grabińskiej. Wyd. Naukowe Bogucki, Poznań.

Szpakiewicz M. 1973. Wody podziemne w utworach liasu północnego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich na obszarze przyległym do doliny Kamiennej. Biuletyn Instytutu Geologicznego 277.

Tomalski P., Tomaszewski E. 2015. Metody, formuły i wzory obliczeniowe zastosowane w pracy. W: P. Jokiel (red.) Metody statystyczne w analizach hydrologicznych środkowej Polski. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 215-273.

Woch F. 2015. Wademekum klasyfikatora gleb. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa 89. Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Puławy.

Downloads

Published

2024-05-21

How to Cite

Tomalski, P., & Badowski, R. (2024). Springs in the upper Drzewiczka catchment. Acta Geographica Lodziensia, 115, 141–155. https://doi.org/10.26485/AGL/2024/115/8

Issue

Section

Articles