Nabór tekstów ‑ "Niezmienne w zmianie"
Redakcja „Przeglądu Socjologicznego” zaprasza do nadsyłania artykułów do zeszytu tematycznego poświęconego problematyce niezmienności w zmianie.
Niezmienne w zmianie
Prawdopodobnie mało kto nie zgodziłby się, że cechą współczesności jest zmiana i że przeobrażenia, których dziś doświadczamy mają wyjątkowy charakter. Są one bowiem bardzo gwałtowne, ich źródłem jest głęboki stopień zależności w skali globalnej, a co za tym idzie trudno precyzyjnie ustalić ich przyczyny, a także konsekwencje, które przyniosą. Część z nich – jak konflikty zbrojne, masowe ruchy migracyjne, kryzys klimatyczny, wymieranie gatunków, kurczące się zasoby naturalne –niosą za sobą ponadto upowszechnienie przekonania, iż zmiana nie pociąga za sobą niczego dobrego, ale raczej przybliża nas do nieuchronnego końca świata, jaki znamy. Jednocześnie wciąż pozytywnie wartościujemy to, co nowe, czekamy na innowacje, wierzymy w przełomy i zwroty, podążamy za coraz szybciej zmieniającymi się modami, fascynują nas nowe technologie, odkrycia i wynalazki. Czekamy też na jakiś kolejny punkt zwrotny, który sprawi, iż świat stanie się lepszy, bardziej sprawiedliwy, przyjaźniejszy jako miejsce dla życia ludzi i innych form istnienia.
We wszystkich tych wypadkach na pierwszy plan w myśleniu o życiu społecznym wypychamy zmianę i to pomimo tego, że mówienie o niej ma sens tylko wtedy, gdy istnieje to, co niezmienne. To ostatnie, usunięte w cień społecznej wyobraźni, wydaje się być też zaniedbywane w obrębie socjologii.
Dlatego chcielibyśmy je poddać refleksji i spróbować pokazać potencjał poznawczy tej kategorii. Nie chodzi jednak, by w ten sposób zaprzeczyć, iż zmiany nie zachodzą, ale raczej, by zapytać czego się o nich dowiadujemy, gdy uwzględnimy to, co jest na nie oporne, co trwa w czasie, co jest, pomimo naszych wysiłków, nieprzekształcalne.
Przyjmujemy więc, iż myślenie o zmianie wymaga uwzględnienia tego, co jej nie podlega, zaś jej wyjaśniania zawsze zawiera w sobie pytanie o to, co pozostaje nieporuszone, co stawia opór, co jest nieuniknione. Tylko tak przestajemy przeceniać ludzką sprawczość, zaczynamy dostrzegać dalekosiężne skutki naszych działań, eksponujemy granice możliwości i wytrzymałości, a także czynimy każdą zmianę kwestią polityczną, a więc niosącą jakieś skutki dla innych. Odpowiedź na pytania o to, co umożliwia i uruchamia zmianę, a co ją powstrzymuje i stawia opór, pozwala też lepiej określić zasięg ludzkiej sprawczości, zarówno indywidualnej, jak i kolektywnej oraz przyjrzeć się sposobom na jakie ludzie usiłują uruchamiać zmianę, powstrzymywać zmianę lub adaptować się do niej.
Przyjmując za punkt wyjścia pytanie o relacje pomiędzy tym, co niezmienne, a tym co zmianie ulega, o źródła współczesnych przeobrażeń, jak i o to, co je powstrzymuje, o to, co przekształcalne i nieprzekształcalne, chcielibyśmy zaprosić do przesyłania artykułów naukowych, które dotyczą następujących zagadnień:
- Niezmienność jako kategoria teoretyczna i cecha zjawisk społecznych
- Oporność i nieprzekształcalność w życiu społecznym
- Permanentność zmian i kryzysów oraz strategie adaptacji w niestabilnym świecie.
- Sprawczość w obliczu zmian i kryzysów
- Oporne materie i materie oporu
- Stare nowości i ich współczesne warianty
- Dynamika zmian w praktykach społecznych
- Transformacje i tranzycje
- Polityczność zmian i prób ich powstrzymywania lub odwracania
- Koncepcje i działania dowartościowujące powstrzymywanie się od zmiany.
Zapraszamy do nadsyłania tekstów zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Zasady przygotowania tekstów do publikacji w „Przeglądzie Socjologicznym” dostępne są na stronie czasopisma: http://journals.ltn.lodz.pl/Przeglad-Socjologiczny/information/authors
Publikacja zeszytu planowana jest na początek 2025 roku. Na zgłoszenia czekamy do połowy września 2024 roku. Prosimy kierować je na adres e-mail redakcji przegladsocjologiczny@gmail.com
Redaktorzy zeszytu
Marek Krajewski
Marek Czyżewski
