Reprezentatywność organizacji przedsiębiorców w dialogu z administracją publiczną

Autor

  • Kamil Brzeziński Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
  • Tomasz Dorożyński Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
  • Agnieszka Kretek-Kamińska Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
  • Piotr Marciniak Polska Akademia Nauk, Instytut Nauk Prawnych

DOI:

https://doi.org/10.26485/SPE/2023/129/6

Słowa kluczowe:

reprezentatywność, organizacja reprezentatywna, Rada Dialogu Społecznego, organizacje gospodarcze, samorząd gospodarczy, izby gospodarcze

Abstrakt

Przedmiot badań: Przedmiotem badania jest pojęcie reprezentatywności organizacji przedsiębiorców rozpatrywane z perspektywy różnych dyscyplin w obszarze nauk społecznych – socjologii, prawa i ekonomii.

Cel badawczy: Projektowanie i realizacja polityki gospodarczej wymagają istnienia efektywnych ram dialogu między instytucjami państwowymi i organizacjami reprezentującymi przedsiębiorców. By dialog ten miał charakter merytoryczny, konieczne jest uwzględnienie w nim reprezentatywnych przedstawicieli rynku. W języku prawnym pojęcie reprezentatywności zdefiniowane jest jednak wyłącznie w kontekście przepisów ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, a członkami Rady jest jedynie sześć organizacji pracodawców. Podmiotów tych nie można uznać za reprezentatywne dla ogółu przedsiębiorców w Polsce. Wobec braku definicji legalnej o charakterze horyzontalnym głównym celem badania jest wskazanie warunków niezbędnych do uznania organizacji przedsiębiorców za reprezentatywną na gruncie nauk społecznych.

Metody badawcze: W opracowaniu dokonano przeglądu literatury socjologicznej, ekonomicznej i prawniczej. Wykorzystano metodę dedukcji i krytyczną analizę wybranych aktów prawnych.

Wyniki: Wyniki badań wskazują na potrzebę wypracowania – z wykorzystaniem narzędzi stosowanych na gruncie socjologii i statystyki – i wprowadzenia do porządku prawnego horyzontalnej definicji legalnej organizacji reprezentatywnej dla biznesu. Definicja taka precyzowałaby jedno- znacznie kryteria dostępu organizacji przedsiębiorców do procesów konsultacyjnych związanych z gospodarką oraz stanowiła podstawę do jednoznacznego zdefiniowania obowiązków konsultacyjnych po stronie publicznej. Autorzy wskazują ponadto, iż problem definicyjny wynika z braku powszechnego samorządu gospodarczego w Polsce, który ze swojej istoty byłyby instytucją reprezentatywną dla ogółu przedsiębiorców.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Bibliografia

Acemoglu D., Johnson S., Robinson J., Institutions as a Fundamental Cause of Long Run Growth, NBER Working Paper 2004/10481, s. 1–111.

Ali F.A., Fiess N., MacDonald R., Do Institutions Matter for Foreign Direct Investment?, Open Economies Review 2010/21 (2), s. 201–219.

Babbie E., Podstawy badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

Blomström S., Globerman S., Kokko A., The Determinants of Host Country Spillovers from Foreign Direct Investment: Review and Synthesis of the Literature, The European Institute of Japanese Studies, Working Paper, September 1999/76.

Bracha Cz., Teoretyczne podstawy metody reprezentacyjnej, PWN, Warszawa 1996.

Busse M., Hefeker C., Political risk, Institutions and Foreign Direct Investment, European Journal of Political Economy 2007/23 (2), s. 397–415.

Corden W.M., Trade Policy and Welfare, Clarendon Press, Oxford 1997.

Czyżewski M., Demokracja deliberacyjna w Unii Europejskiej i europejska strefa publiczna, Przegląd Socjologiczny 2008/LVII/2.

Dahl R., Demokracja i jej krytycy, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa–Kraków 1995.

Daude C., Stein E., The Quality of Institutions and Foreign Direct Investment, Economics & Politics 2007/19 (3), s. 317–344.

Davern M.E., Representative sample, w: P.J. Lavrakas (red.), Encyclopedia of Survey Research Methods, Sage Publications, Thousand Oaks, CA, 2008, https://doi.org/10.4135/9781412963947

Dąbrowski K., Dorożyński T., Marciniak P., The Justification of the Sectoral Model of Chambers of Commerce – Polish Perspective, Studia Iuridica Lublinensia 2023/32/5, forthcoming.

Dobrowolska B., Dorożyński T., Kuna-Marszałek A., The quality of governance and its impact on FDI inflow. Comparative study of EU Member States, Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe 2023/26/3, s. 7–30, https://doi.org/10.18778/1508-2008.26.19

Dorożyński T., Wspieranie zagranicznych inwestycji bezpośrednich w Polsce przez system zachęt dla inwestorów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018, ISBN: 978-83-8142-325-0, https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/produkt/wspieranie-zagranicznych-inwestycji-bezposrednich-w-polsce-przez-system-zachet-dla-inwestorow/; stan na 15.10.2023 r.

Dorożyński T., Świerkocki J., Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce. Doświadczenia i perspektywy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2022, https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/produkt/specjalne-strefy-ekonomiczne-w-polsce/; stan na 15.10.2023 r.

Dorożyński T., Dobrowolska B., Kuna-Marszałek A., Institutional Quality and Its Impact on FDI Inflow: Evidence from the EU Member States, Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe 2021/24 (4), s. 23–44, https://doi.org/10.18778/1508-2008.24.29

Escobar O., Elstub S., Forms of Mini-Publics, 2017, https://newdemocracy.com.au/wp-content/uploads/2017/05/docs_researchnotes_2017_May_nDF_RN_20170508_FormsOfMiniPublics.pdf; stan na 18.10.2023 r.

Fabry N., Zeghni S., How Former Communist Countries in Europe Attract Inward Foreign Direct Investment? A Matter of Institutions, Communist and Post-Communist Studies 2006/2, s. 201–219.

Flick U., Projektowanie badania jakościowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2001.

Fung A., Minipublics: Deliberative Designs and Their Consequences, w: S.W. Rosenberg (red.), Deliberation, Participation and Democracy, Palgrave Macmillan, London 2007, s. 159–183, https://doi.org/10.1057/9780230591080_8

Galicki R., Reprezentatywność związków zawodowych na gruncie polskiego prawa, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2015.

Globerman S., Shapiro D., Governance Infrastructure and US Foreign Direct Investment, Journal of International Business Studies 2003/34 (1), s. 19–39.

Groves R.M., Fowler Jr. F.J., Couper M.P., Lepkowski J.M., Signer E., Tourangeau R., Survey methodology, Wiley, New Jersey 2009.

Jabkowski P., Reprezentatywność w badaniach reprezentatywnych. Analiza wybranych problemów metodologicznych oraz praktycznych w paradygmacie całkowitego błędu pomiaru, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Socjologia Nr 77, Poznań 2015.

Jude C., Levieuge G., Growth Effect of FDI in Developing Economies: The Role of Institutional Quality, LEO Working Papers/DR LEO 2015/2251.

Kmieciak R., Samorząd gospodarczy w państwach Unii Europejskiej, Rocznik Integracji Europejskiej Nr 7, Poznań 2013, s. 64, PAP, https://www.tvp.info/30794156/wszystkie-firmy-w-polsce-beda-musial-nalezec-do-powszechnego-samorzadu-gospodarczego; stan na 15.10.2023 r.

Kmieciak R., Antkowiak P., Jaskulski A., Pożądany kierunek zmian modelu samorządu gospodarczego w Polsce, Warszawa–Poznań 2016.

Lucas R.E., Why doesn’t Capital Flow from Rich to Poor Countries?, American Economic Review 1990/80 (2), s. 92–96.

Mansbridge J.J., Beyond Adversary Democracy, Basic Books, New York 1980.

Marciniak P., Organizacja i zadania krajowych izb gospodarczych sektora telekomunikacji, Toruń 2019.

Marciniak P., Sektorowy model samorządu gospodarczego. Założenia i perspektywa wprowadzenia w Polsce, Warszawa 2023.

Maxwell J.A., Qualitative Research Design: An Interactive Approach, Sage, Thousand Oaks, CA 2012.

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Siedem zasad konsultacji, 2013, http://archiwum.mc.gov.pl/files/7_zasad_30-04.pdf; stan na 18.10.2023 r.

OECD, Innovative Citizen Participation and New Democratic Institutions: Catching the Deliberative Wave, OECD Publishing, Paris 2020, https://doi.org/10.1787/339306da-en

Paszek A., Problem reprezentatywności związków zawodowych w prawie polskim, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 2000/2.

Pateman C., Participation and Democratic Theory, Cambridge University Press, Cambridge 1970.

Polska Agencja Rozwoju Przemysłu, Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, 2023, https://www.parp.gov.pl/storage/publications/pdf/ROSS_2023_scalony_ost_popr.pdf; stan na 15.10.2023 r.

Pournarakis M., Varsakelis N., Foreign Direct Investment in Central and Eastern European Countries: Do Institutions Matter?, EIBA Annual Conference, Athens, Greece 2002.

Sack D. (red.), Chambers of Commerce in Europe. Self-Governance and Institutional Change, Cham 2021.

Stake R., Jakościowe studium przypadku, w: N. Denzin, Y. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 623–654.

Stelina J., Pojęcie reprezentatywności związku zawodowego, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1995/5.

Surdej A., Nowoczesne państwo a gospodarka rynkowa, Instytut Obywatelski, Warszawa 2011.

Świerkocki J., Elementy polityki wobec polskich inwestycji bezpośrednich, Studia Prawno-Ekonomiczne 2015/XCV, s. 345–368.

Walczak K., Pojęcie reprezentatywności związków zawodowych w świetle nowelizacji ustawy o związkach zawodowych, Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 2018/25/3, s. 223–241.

Wykrętowicz S., Powstanie i rozwój samorządu gospodarczego w Europie i w Polsce, w: S. Wykrętowicz (red.), Spór o samorząd gospodarczy, Poznań 2005.

Yang, K., Banamah A., Quota Sampling as an Alternative to Probability Sampling? An Experimental Study, Sociological Research Online 2014/19 (1), Article 29, s. 56–66, https://doi.org/10.5153/sro.3199

Ustawa z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz.U. z 2019 r., poz. 579).

Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców (Dz.U. z 2022 r., poz. 97).

Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2001 r., nr 79, poz. 854 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz.U. z 2018 r., poz. 2232 z późn. zm.).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24.12.2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz.U. z 2007 r., nr 251 z późn. zm.).

Pobrania

Opublikowane

2023-12-20

Jak cytować

Brzeziński, K., Dorożyński, T., Kretek-Kamińska, A., & Marciniak, P. (2023). Reprezentatywność organizacji przedsiębiorców w dialogu z administracją publiczną. Studia Prawno-Ekonomiczne, 129, 79–100. https://doi.org/10.26485/SPE/2023/129/6

Numer

Dział

ARTYKUŁY - EKONOMIA