Ustrukturyzowane e-faktury jako przejaw cyfryzacji podatku od towarów i usług w Polsce – wybrane aspekty

Autor

  • Anna Kowal-Pawul Rzeszów University, Institute of Economics and Finance

DOI:

https://doi.org/10.26485/SPE/2023/129/7

Słowa kluczowe:

e-faktury ustrukturyzowane, cyfryzacja VAT, VAT, oszustwa podatkowe, luka VAT

Abstrakt

Przedmiot badań: Przedmiotem badań są e-faktury ustrukturyzowane i ich znaczenie w polskim systemie podatkowym. Na początkowym etapie wdrożenia tego rozwiązania ustawodawca pozwala na dobrowolność stosowania przez polskich przedsiębiorców. Od 1 lipca 2024 r. ma być to rozwiązanie obligatoryjne, zatem papierowe faktury zostaną zastąpione ich elektronicznymi i ustrukturyzowanymi odpowiednikami.

Cel badawczy: Celem rozważań jest ukazanie, czym różnią się e-faktury ustrukturyzowane od tych nieustrukturyzowanych, jakie znaczenie stanowią w polskim systemie podatkowym i dlaczego można je zakwalifikować do procesu cyfryzacji podatku od towarów i usług. Ponadto, na podstawie danych ankietowych wskazano, czy polscy przedsiębiorcy chcą korzystać z e-faktur ustrukturyzowanych dobrowolnie. Przedstawiono również korzyści ze stosowania e-faktur ustrukturyzowanych wskazane w kwestionariuszu ankiety. Podsumowaniem badań jest określenie poziomu cyfryzacji podatku VAT w Polsce na tle innych państw UE i od czego zależy ten proces.

Metody badawcze: W pracy posiłkowano się głównie analizą raportów branżowych (krajowych, zagranicznych oraz unijnych). Przeanalizowano również polskie i unijne przepisy prawno-podatkowe dotyczące tego rozwiązania. Na etapie badań empirycznych znalazła zastosowanie analiza wyników badań ankietowych własnych (danych pierwotnych). Dane ankietowe wzbogacono danymi wtórnymi umieszczonymi w raportach branżowych i danymi Eurostatu. Analizowane zmienne to zmienne typu jakościowego, co zdeterminowało wykorzystane narzędzie statystyczne, czyli frakcję jako podstawowy parametr opisu.

Wyniki: Na ten moment korzyści zauważane są głównie przez polskiego ustawodawcę, a polscy przedsiębiorcy w większości z tego rozwiązania nie chcą korzystać dobrowolnie. Można zauważyć, że tempem i ilością zmian dotyczących cyfryzacji polski ustawodawca przoduje w Unii Europejskiej, natomiast polscy przedsiębiorcy mają jeszcze dużo do nadrobienia w tym zakresie, a szczególnie w zakresie e-faktur ustrukturyzowanych.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Bibliografia

Barreix A., Zambrano R. (eds), Electronic Invoicing in Latin America, New York 2018, s. 4-46, https://publications.iadb.org/en/electronic-invoicing-latin-america; accessed: 10.02.2023.

Barone L., Cacciaguerra Ranghieri G., Costa I., Devenyi V., Di Giacomo D., eInvoicing Benefits’ Analysis, European Commission, Brussels 2019, https://epos.si/assets/images/Analysis-of-benefits-of-implementing-eInvoicing.pdf; accessed: 10.02.2023.

Bełdzikowski M., Cyfryzacja podatku od towarów i usług w systemie polskiego prawa podatkowego, in: J. Koguc-Szołno, K. Wójtowicz (red.), Luka podatkowa – jej przyczyny, problemy pomiaru, sposoby ograniczenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2019, pp. 69–72.

Burchart R., E-faktury w polskim obrocie gospodarczym. Korzyści i bariery, Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach 2016/299, Warszawa, pp. 58–70.

Burchart R., Faktury ustrukturyzowane w obrocie gospodarczym. Korzyści i wyzwania dla przedsiębiorców, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 2022/66 (3), pp. 1–13.

Christansen R.C., Hearson M., The new politics of global tax governance: Taking stock a decade after the financial crisis, Review of International Political Economy 2016/26 (5), pp. 1068–1088.

Comarch, Getting ready for exchanging e-invoices with public administration. A 2020 European e-invoicing market review, 2020, https://www.comarch.com; accessed: 7.07.2023.

Council Implementing Decision (EU) 2022/1003 of June 17, 2022, authorising the Republic of Poland to apply a special measure derogating from Articles 218 and 232 of Directive 2006/112/EC on the common system of Value Added Tax.

Daniek Ł., Structured invoice: A new VAT invoicing scheme, in: KPMG, Frontiers in tax. Polish Edition, Warszawa 2021, pp. 6–10, https://kpmg.com/pl/en/home.html; accessed: 10.07.2023.

Deloitte, The ABC of Internet Digital Tax Receipt (CFDI), Mexico, 2017, https://www2.deloitte.com/; accessed: 10.07.2023.

Digital Poland, Cyfrowe fakturowanie. Praktyczny i krótki przewodnik dla MŚP, 2020, https://digitalpoland.org; accessed: 10.07.2023.

Directorate-General for Internal Market, Industry, Entrepreneurship and SMEs, eInvoicing: New electronic invoicing standard facilitates public procurement contracts in Europe, 2019, https://single-market-economy.ec.europa.eu/news/einvoicing-new-electronic-invoicing-standard-facilitates-public-procurement-contracts-europe-2019-04-17_en; accessed: 10.07.2023.

Council Directive 2006/112/EC of November 28, 2006, on the common system of value added tax.

Council Directive 2010/45/EU of July 13, 2010, amending Directive 2006/112/EC on the common system of value added tax as regards the rules on invoicing

Dobrzeniecka E., Poziom e-fakturowania w instytucjach publicznych w Polsce, e-mentor 2018/3 (75).

Drozdek A., Drozdek-Machalica K., Posłużenie się danymi innego podmiotu w transakcjach handlowych a charakter odpowiedzialności podatkowej wystawcy pustej faktury, Studia Prawno-Ekonomiczne 2018/CIX, pp. 43–56.

E-invoicing’s Time Has Come In search of e-invoicing providers that offer data security, integration expertise, and cloud-based high-availability service, Market Pulse, https://www.opentext.com; accessed: 10.07.2023.

European Commission, Digital Economy and Society Index (DESI) 2022. Poland, 2022, https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/desi-poland; accessed: 10.02.2023.

European Commission, GREEN PAPER On the future of VAT Towards a simpler, more robust and efficient VAT system, Brussels 2010, https://taxation-customs.ec.europa.eu/green-paper-future-vat-towards-simpler-more-robust-and-efficient-vat-system_en; accessed: 10.07.2023.

EY, System stworzony od podstaw, czyli prawdziwa historia 25-lecia polskich podatków, 2014, http://phavi.umcs.pl; accessed: 10.02.2023.

Grabińska-Grabowska I., Faktury ustrukturyzowane. Alternatywna opcja dla faktur w formie elektronicznej i papierowej, Biuletyn Euro Info 2021/6.

GUS, Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2020 r. Activity of non-financial enterprises in 2020, Warszawa 2022, https://stat.gov.pl; accessed 10.07.2023.

Heinemann M., Stiller W., Digitalization and Cross-Border Tax Fraud: Evidence from E-Invoicing in Italy, CESifo Working Paper No. 10227, Munich 2023.

Interpelacja nr 13540 w sprawie unifikacji wzoru i cyfryzacji faktur VAT (20.06.2017 r.).

Jacobs B., Digitalization and Taxation, in: S. Gupt, M. Keen, A. Shah, G.Verdier (eds), Digital Revolutions in Public Finance, International Monetary Fund, Washington 2017, pp. 25–55.

Klimek M., Program „Od papierowej do cyfrowej Polski” – założenia i stan realizacji, XVIII Kongres Spedytorów, 2017, https://pisil.pl/; accessed: 10.07.2023.

Kobiela J., Nesterak J., Jednolity Plik Kontrolny. Klient JPK 2.0, Krakowska Szkoła Controllingu, Kraków 2018.

Koch B., The e-invoicing journey 2019-2025, Bruno Koch Billentis, Wil, 2019, https://www.billentis.com; accessed: 10.07.2023.

Kowal A., Kredyty kupieckie a zatory płatnicze, in: M. Wasilewski, J. Bereżnicka (red.), Wybrane problemy finansów publicznych i przedsiębiorstw, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2020, pp. 93–103.

Kowal A., Split payment mechanism in the economy of small and medium-sized -enterprises, Zeszyty Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie 2019/4 (44), pp. 39–51.

Kowal A., Lichota W., Proces cyfryzacji podatku VAT w Polsce, Studia Prawno-Ekonomiczne 2020/CXV, pp. 265–282.

Kowal A., Przekota G., Importance of VAT digitization for income disclosure in section F-construction – a case for Poland, International Studies 2021/14 (4), pp. 67–86

Kowal-Pawul A., Ekonomiczne uwarunkowania i konsekwencje cyfryzacji podatku od towarów i usług w Polsce, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2023.

Lewin S., Chile DTE eInvoicing 101, SOVOS, 2013, https://sovos.com; accessed: 10.07.2023.

Macudziński M., System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej (STIR) – nowe narzędzie zwalczania wyłudzeń skarbowych, Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu 2018/3 (6), pp. 69–87.

Marton A., E-invoicing: Każda faktura autoryzowana przez Ministerstwo Finansów już w 2022 r.? 2020, https://www.rp.pl; accessed: 10.07.2023.

Ministero dellʼEconomia e delle Finanze, eInvoicing in Italy. Pioneering in mandate B2B eInvoicing, 2018, https://ec.europa.eu; accessed: 10.07.2023.

Puchała M., Krajowy System e-Faktur – teraźniejszość i przyszłość, https://casp.sgh.waw.pl/blog/krajowy-system-e-faktur; accessed: 10.07.2023.

NIK, Wykorzystanie Jednolitego Pliku Kontrolnego w postępowaniach i kontrolach podatkowych, Warszawa 2019, https://www.nik.gov.pl; accessed: 10.07.2023.

Norregaard J., Khan T.S., Tax Policy: Recent Trends and Coming Challenges, IMF Working Paper, Washington 2007.

OECD, Electronic Invoicing in Italy White paper, 2021, https://www.oecd.org; accessed: 10.07.2023.

OECD, Technology Tools to Tackle Tax Evasion and Tax Fraud, 2017, https://www.oecd.org/; accessed: 10.07.2020.

Śledziewska K., Włoch R., Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020.

Śliwczyński B., Krajowy system e-fakturowania, E-mentor 2015/4 (61).

Tratkiewicz T., Model podzielonej płatności – remedium na oszustwa w VAT?, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia, Sectio H, 2017/LI/6, pp. 475–484.

Wróblewska K., Sewerynek-Barszcz A., Obowiązkowe e-Faktury ustrukturyzowane w Polsce już od 1 stycznia 2024 r. – również dla podmiotów zagranicznych z FE, https://www.ey.com/pl_pl/tax/obowiazkowe-faktury-elektroniczne-rowniez-dla-podmiotow-zagranicznych; accessed: 10.07.2023.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług [Act of March 11, 2004, on tax on goods and services], Dz.U. z 2004 r., nr 54, poz. 535.

Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych, koncesjach na roboty budowlane lub usługi oraz partnerstwie publiczno-prywatnym [Act of 9 November 2018 on electronic invoicing in public procurement, concessions for construction works or services and public-private partnership], Dz.U. z 2018 r., poz. 2191.

Zatorski B., Czym jest elektroniczna faktura i czym różni się od PDF?, https://blog.symfonia.pl/trendy/po-godzinach/czym-jest-elektroniczna-faktura-i-czym-rozni-sie-od-pdf/; accessed: 10.07.2023.

kwietnia zaczną obowiązywać e-faktury m.in. w zamówieniach publicznych, https://www.gov.pl/web/rozwoj/w-przyszly-czwartek-zaczna-obowiazywac-e-faktury-min-w-zamowieniach-publicznych; accessed: 10.07.2023.

eInvoicing. Send and receive electronic invoices compliant with the European standard on

eInvoicing, https://ec.europa.eu/cefdigital/wiki/display/CEFDIGITAL/eInvoicing; accessed: 10.07.2023.

https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ISOC_BDE15DISC__custom_6008801/default/table?lang=en; accessed: 10.07.2023.

Poland (2020 eInvoicing Country Sheet), https://ec.europa.eu/digital-building-blocks/wikis/pages/viewpage.action?pageId=174392936; accessed: 10.07.2023.

Potential E-Invoicing Barriers and How to Overcome Them, https://www.unimaze.com/potential-e-invoicing-barriers-and-how-to-overcome-them/; accessed: 10.07.2023.

Zmiany w projekcie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) po uwagach biznesu, https://www.gov.pl/web/kas/zmiany-w-projekcie-krajowego-systemu-e-faktur-ksef-po-uwagach-biznesu; accessed: 10.07.2023

Pobrania

Opublikowane

2023-12-20

Jak cytować

Kowal-Pawul, A. (2023). Ustrukturyzowane e-faktury jako przejaw cyfryzacji podatku od towarów i usług w Polsce – wybrane aspekty. Studia Prawno-Ekonomiczne, 129, 101–118. https://doi.org/10.26485/SPE/2023/129/7

Numer

Dział

ARTYKUŁY - EKONOMIA