Dzieło sztuki jako kolekcja. Przemoc, śmierć i utrata w twórczości Luz Maríi Sánchez

Abstrakt

Rozważam w tym artykule twórczość Luz Maríi Sánchez. Ujmuję ją przy użyciu proponowanej przez siebie kategorii dzieła sztuki jako kolekcji bądź dzieła wielopostaciowego (multiform artwork). Charakteryzuję centralne dla jej twórczości tematy: przemocy, śmierci i utraty. Wydobywam też najważniejsze właściwości jej dzieł: wielopostaciowość, płynność, transgresyjność, transdyscyplinarność, partycypacyjność i interaktywność, status artistic research, strukturalne i materiałowe ugruntowanie w bazach danych i kolekcjach, jak również posługiwanie się dźwiękiem w kontekście sztuk wizualnych, badania etnograficzne i cyberkartografię, wykorzystanie obiektów znalezionych i subwersywność. Uznaję, że sztuka Sánchez ma charakter badawczo-interwencyjny: analizuje wydarzenia i procesy społeczne oraz formy sprawowania władzy, skupiając się w szczególności na różnych formach przemocy. Jej dzieła wyłaniają się z pracy analitycznej, której efektem są gromadzone materiały i budowane przez artystkę bazy danych, służące jako fundament powstających dzieł. Zainteresowanie polityczne Sánchez jest wyrazem oburzenia i jednocześnie troski, jest postawą aktywistyczną i etycznym zaangażowaniem. W swej sztuce zajmuje się losem meksykańskiego społeczeństwa porzuconego przez władze państwowe, oddanego w ręce narkotykowych karteli i gangów. Jednocześnie rozwija w tworzonych dziełach swój osobisty dyskurs, dyskretnie opowiada własną historię, która splata się z historią współczesnego Meksyku. Jej dzieła-kolekcje ukazują pejzaż po katastrofie, wyrażają poczucie beznadziei, utraty. Zarazem jednak, paradoksalnie, inicjują bądź wspomagają działania sprzeciwu i taktyki oporu