Podróż do obszarów nieoczywistości. Jerzy Bereś, Zbigniew Warpechowski i początki sztuki akcji w Polsce

Autor

  • Kazimierz Łyszcz Casimir Pulaski University of Radom

DOI:

https://doi.org/10.26485/AI/2023/25/15

Słowa kluczowe:

neoawangarda, happening, performance, sztuka ciała, manifestacje wizualne.

Abstrakt

Nie ulega wątpliwości, że z dzisiejszej perspektywy przełom lat 60-tych i 70-tych XX wieku jawi się jako czas radykalnych przemian zachodzących w sztukach wizualnych. Odnosiły się one do problemu rozumienia roli formy plastycznej w dziele, która stopniowo przestawała być jego wartością nadrzędną, stając się jednym z wielu elementów dookreślających sens działania arty­sty. Dotyczyły również sposobu obecności dzieła w społeczeństwie. Na pierwszy plan wysunęło się konceptualizowanie sytuacji artystycznej, unieczytelnianie granicy pomiędzy twórcą a jego dziełem, mobilizowanie do aktywności publiczności. Do najwybitniejszych przedstawicieli pol­skiej neoawangardy reprezentujących tę postawę należeli Jerzy Bereś i Zbigniew Warpechowski. W tekście przedstawione zostały początki ich twórczości oraz konsekwencje ich publicznych wystąpień rozszerzające pojęcie sztuki

Biogram autora

Kazimierz Łyszcz - Casimir Pulaski University of Radom

Kazimierz Łyszcz – PhD (Aesthetics and Philosophy of Art) and graduate of art education at Maria Curie-Skłodowska University (UMCS) in Lublin. Assistant professor at the Faculty of Art, Casimir Pulaski University of Radom, Poland. Professionally involved in painting, visual communication, philosophy and theory of art. Interested in ethical and socio-cultural issues pertaining to art. Author of numerous texts about art, visual culture, philosophy of art and aesthetics. Since 2016, lecturer at Chongqing Technology and Business University and at the University of Aeronautics in Zhengzhou. Author of 5 individual exhibitions, involved in over 50 others in Poland and abroad (Austria, the Czech Republic, France, the Netherlands, Lithuania, Latvia, Germany, Slovakia, Ukraine). His articles include Portfolio urodzinowe Waltera Gropiusa a artystyczna autonomia w Bauhausie (Walter Gropius' Birthday Portfolio and Artistic Autonomy at Bauhaus), Solidność i rozluźnienie ramy w Bauhausie (Bauhaus Frame Reliability and Loosening), Wyspa estetycznych uniesień (Island of Aesthetic Delights), Wenecja. Światła marzeń i realność świata (Venice. Dream Lights and the Reality of the World), Podróż do obszarów nieoczy­wistości. Jerzy Bereś i początki sztuki akcji w Polsce (Journey to Areas of Nonobviousness. Jerzy Bereś and the Beginnings of Action Art in Poland).

Bibliografia

Bereś J., Wstyd. Między przedmiotem podmiotem, Otwarta Pracownia, Kraków 2002.

Biedermann H., Słownik symboli, Muza SA, Warszawa 2005.

Dziamski G., Sztuka u progu XXI wieku, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002.

Hanusek J., Krótka biografia Jerzego Beresia, [in:] Jerzy Bereś, Sztuka zgina życie / Art Bends Life, Galeria Współczesna Bunkier Sztuki, Kraków 2007.

Markowska A., Definiowanie sztuki – objaśnianie świata. O pojmowaniu sztuki w PRL-u, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2003.

Nader L., Konceptualizm w PRL, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009.

Pawłowski T., Wartości estetyczne awangardy, [in:] Item, Wybór pism estetycznych, ed. G. Sztabiński, TAiWPN Universitas, Kraków 2010.

Ronduda Ł., Sztuka polska lat 70. Awangarda, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2009.

Ł. Ronduda, Polish Art of the 70s, Polski Western Jelenia Góra, Center of Contemporary Art – Ujazdowski Castle, Warszawa 2009.

Warpechowski Z., Zasobnik, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 1998.

Warpechowski Z., Zasobnik. Autorski opis drogi życia poprzez sztukę performance, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2022.

Warpechowski Z., Wolność, Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu, Radom 2009.

Włodarczyk W., Socrealizm, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1991.

https://beresfoundation

https://warpechowski.com

Pobrania

Opublikowane

2023-12-13