Transsexual hero in the binary sex code embrace. About paralinguistic and verbal forms of communication
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2020/69.1/3Keywords:
transsexual hero, timbre, transition process, gender identification, name, language, gender image, existence in languageAbstract
The article raises the thesis about transsexual heroes’ increased desire to possess a well-sexed voice that in combination with the verbal world becomes gender identity expression. While examining various cultural texts the author considers the gender vocal metamorphosis during the transition process paying attention to the role of hypotexts. The author addresses the questions regarding the motivation of transsexual women and men when choosing a name. The author also deals with the language used in creating the images of trans-heroes compatible with the psychological issues in gender and communication.
References
Arabski Janusz. 2010. Język a płeć. W: Płeć języka – język płci, J. Arabski, J. Ziębka (red.), 11–30. Katowice: Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych.
Banaszak Ewa. 2017. Gest wokalny i jego natura. W: Eksperiencje nagości, 24–27. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Barthes Roland. 2011. Fragmenty dyskursu miłosnego, tłum. M. Bieńczyk. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Bąk Ireneusz, Anna Domeracka-Kołodziej, Daniel Majszyk, Antoni Bruzgiewicz, Kazimierz Niemczyk. 2014. „Tyreoplastyka typu IV w leczeniu głosu u transseksualisty typu M/K”. Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny 3(2): 102–107.
Belting Hans. 2015. Faces. Historia twarzy, tłum. T. Zatorski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Bell-Metereau Rebecca. 2019. Transgender cinema. New Brunswick, Camden, Newark, New Jersey, London: Rutgers University Press.
Bielas Jacek. 2012. Doświadczenie cielesności. Podmiotowe uwarunkowania transseksualizmu. Kraków: Aureus.
Bieńkowska Małgorzata. 2014a. „Queer i transseksualność. Transseksualizm w kontekście teorii queer”. Studia Socjologiczne 4(215): 255–272.
Bieńkowska Małgorzata. 2014b. Transseksualność w badaniach społecznych – aspekt teoretyczny i metodologiczny. W: Psychospołeczne, prawne i medyczne aspekty transpłciowości, A.M. Kłonkowska, K. Bojarska (red.), 83–103. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Bieńkowska-Ptasznik Małgorzata. 2011. Dylematy badacza – wybrane niuanse z badań nad transseksualizmem. W: Kalejdoskop genderowy. W drodze do poznania płci społeczno-kulturowej w Polsce, K. Slany, B. Kowalska, M. Ślusarczyk, 459–474. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bieńkowska-Ptasznik Małgorzata. 2010. Transseksualne doświadczenia ciała. W: Corpus delicti rozkoszne ciało. Szkice nie tylko z socjologii ciała, E. Banaszak, P. Czajkowski (red.), 171-186. Warszawa: Difin.
Boniecka Barbara. 2012. Czy wybór tematu rozmowy jest determinowany przez płeć interlokutorów. W: Oblicza płci. Język – Kultura – Edukacja, M. Karwatowska, J. Szpyra-Kozłowska (red.), 23–28. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Breska-Kruszewska Justyna, Rachoń Dominik. 2014. Medyczne aspekty transpłciowości – rozpoznanie i postępowanie lecznicze. W: Psychospołeczne, prawne i medyczne aspekty transpłciowości, A.M. Kłonkowska, K. Bojarska (red.), 165–177. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Chęćka-Gotkowicz Anna. 2012a. Aposiopesis – etyczny wymiar muzyki. W: Ucho i umysł.Szkice o doświadczeniu muzyki, A. Chęćka-Gotkowicz, 161–211. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Chęćka-Gotkowicz Anna. 2012b. Conclusio. W: A. Chęćka-Gotkowicz, Ucho i umysł. Szkice o doświadczeniu muzyki, 265–283. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Chęćka-Gotkowicz Anna. 2012c. Czas i przestrzeń muzyki. W: A. Chęćka-Gotkowicz, Ucho i umysł. Szkice o doświadczeniu muzyki, 61–111. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Dębińska Maria. 2012. Queer i polityka cierpienia. Strategie narracyjne i polityczne osób trans w Polsce. W: Strategie queer. Od teorii do praktyki, M. Kłosowska, M. Drozdowski, A. Stasińska (red.), 226–244. Warszawa: Difin.
Dynarski Wiktor. 2016. Kiedy binaryzm zawodzi – matczyne tranzycie, rodzący mężczyźni a homonormatywność polityki równościowej. W: U. Kluczyńska, W. Dynarski, A.M. Kłonkowska, Poza schematem. Społeczny konstrukt płci i seksualności, 71–79. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Dynarski Wiktor, Kłonkowska Anna M. 2012. Słownik pojęć. W: Sytuacja społeczna osób LGBT. Raport za lata 2010 i 2011, M. Makuchowska, M. Pawlęga (red.), 220–227. Warszawa: Lambda.
Fajkowska-Stanik Małgorzata. 2001. Transseksualizm i rodzina. Przekaz pokoleniowy wzorów relacyjnych w rodzinach transseksualnych kobiet. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej.
Fros Henryk, Franciszek Sowa. 1995. Kinga. W: Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, 344–345. Kraków: Wydawnictwo WAM, Księża Jezuici.
Georgis Dina. 2018. Gender transitions and aesthetic possibilities. In: Current critical debates in the field of transsexual studies, O. Gozlan (ed.), 48–58. London, New York: Routledge Taylor& Francis Group.
Głażewska Ewa, Urszula Kusio. 2012. Część I. Komunikacja niewerbalna w aspekcie płci.W: E. Głażewska, U. Kusio, Komunikacja niewerbalna. Płeć i kultura. Wybór zagadnień, 21–122. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Głodowski Włodzimierz. 1999. Bez słowa: komunikacyjne funkcje zachowań niewerbalnych. Warszawa: Hansa Communication.
Gozlan Oren. 2018. Introduction. In: Current critical debates in the field of transsexual studies, O. Gozlan (ed.), 1–12. London, New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Grzegorczykowa Renata. 1990. Pojęcie językowego obrazu świata. W: Językowy obraz świata, J. Bartmiński (red.), 39–46. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Grzejszczak Roman. 2015. Transpłciowość a opieka zdrowotna w Polsce – raport z badań. W: Transpłciowość a opieka zdrowotna w Polsce. Raport z badań, W. Dynarski, I. Jąderek (red.), 9–75. Warszawa: Fundacja Trans-Fuzja.
Halberstam Jack. 2018. Transgender butch: Butch/FTM border wars and the masculine continuum. In: J. Halberstam, Female masculinity, 141–173. Durham, London: Duke University Press.
Handke Kwiryna. 1994. Język a determinanty płci. W: Język a kultura, t. 9. Płeć w języku i kulturze, J. Anusiewicz, K. Handke (red.), 15–29. Wrocław: Wydawnictwo Wiedza o Kulturze.
Hines Sally. 2010. Recognising diversity? The gender recognition act and transgender citizenship. In: Transgender identities: Towards a social analysis of gender diversity, S. Hines, T. Sanger (eds.), 87–105. New York: Routledge.
Karwatowska Małgorzata, Jolanta Szpyra-Kozłowska. 2014. Językoznawstwo. W: Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, A. Wróbel (red.), 218–222. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Kępińska Alina. 2006. Zmiany polskiej kategorii rodzaju a współczesna klasyfikacja rodzajowa. Język wobec płci. W: Kształtowanie się polskiej kategorii męsko- i niemęskoosobowości. Język wobec płci, A. Kępińska, 259–324. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Kluczyńska Urszula. 2016. Medykalizacja męskiej seksualności. W: Poza schematem. Społeczny konstrukt płci i seksualności, U. Kluczyńska, W. Dynarski, A.M. Kłonkowska, 79–109. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kłonkowska Anna M. 2017. Płeć dana czy zadana? Strategie negocjacji (nie)tożsamości transpłciowej w Polsce. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kłonkowska Anna M., Dynarski Wiktor. 2015/2016. „Gender i inne kłopotliwe terminy, czyli jak mówić o różnorodności i (nie)normatywności płciowej i seksualnej”. Jakieś studia gejowskie lub lesbijskie 1–2: 1–8.
Krajzel Natalia. 2010. Interpretant znaków ikonicznych a płeć odbiorcy. W: Płeć języka – język płci, J. Arabski, J. Ziębka (red.), 65–83. Katowice: Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych.
Krawczyk-Antońska. 2014. Konstruowanie roli płciowej w środowisku osób transseksualnych. W: O współczesnych praktykach genderyzacji ciała, K. Wódz, J. Klimczak (red.), 274–311. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kubiak Zygmunt. 1997. Hermes. W: Mitologia Greków i Rzymian, 280–293. Warszawa: Świat Książki.
Lissa Zofia. 2011. O komizmie muzycznym. W: O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj, B. Dziemidok (red.), M. Bokiniec (oprac.), 453–460. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Łuk Aleksander. 2011. O poczuciu humoru i dowcipie. W: O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj, B. Dziemidok (red.), M. Bokiniec (oprac.), 473–480. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria.
Maj Jolanta. 2012. Przełamując dychotomię płci w Polsce. Porównanie sytuacji osób transgenderowych w Polsce oraz innych krajach europejskich. W: Postpłciowość? Praktyki i narracje tożsamościowe w ponowoczesnym świecie, A.E. Banot, A. Barabasz, R. Majka (red.), 166–181. Bielsko-Biała: Akademia Techniczno-Humanistyczna.
Obrębska Monika, Paweł Kleka. 2016. „Wpływ aktywizacji schematu płci i dostosowania interpersonalnego na wybory leksykalne kobiet i mężczyzn”. Psychologia społeczna 11 2(37): 170–182.
Parafiniuk-Soińska Janina. 2003a. Komunikacja niewerbalna. W: O międzyludzkiej komunikacji, J. Parafiniuk-Soińska, 98–117. Szczecin: „Pedagogium”.
Parafiniuk-Soińska Janina. 2003b. Komunikacja werbalna. W: O międzyludzkiej komunikacji, J. Parafiniuk-Soińska, 76–97. Szczecin: „Pedagogium”.
Pelczar Michał Abel. 2012. Co i kto nie „przechodzi”. (Nie)widoczność, „passing” a nie/normatywność trans. W: Strategie queer. Od teorii do praktyki, M. Kłosowska, M. Drozdowski, A. Stasińska (red.), 245–265. Warszawa: Difin SA.
Prosser Jay. 1998. Second skins. The body narratives of transsexuality. New York: Columbia University Press.
Richardson Niall. 2016. Transsexed bodies. In: Transgressive bodies. Representations in film and popular culture, N. Richardson, 121–145. New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Rooke Alison. 2010. Telling trans stories: (Un)doing the science of sex. In: Transgender identities: Towards a social analysis of gender diversity, S. Hines, T. Sanger (eds.), 64–83. New York: Routledge.
Różyńska Joanna, Fijałkowska Barbara. 2017. „Uzdrawianie czy spełnianie życzeń? Spór o cele medycyny”. Przegląd filozoficzno-literacki 1(46): 263–283.
Rzeczkowski Marcin. 2014. Trans-Optymista, wybór tekstów. W: Psychospołeczne, prawne i medyczne aspekty transpłciowości, A.M. Kłonkowska, K. Bojarska (red.), 13–62. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Szacki Jerzy. 2012. Pragmatyzm społeczny. W: Historia myśli socjologicznej, J. Szacki, 543–592. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szczęsna Ewa (red.). 2002. Rozmowa potoczna. W: Słownik pojęć i tekstów kultury. Terytoria słowa, 91–92. Warszawa: WSiP.
Szczęsna Ewa. 2018. Wizualizacja doświadczenia komunikacyjnego. W: Cyfrowa semiopoetyka, E. Szczęsna, 17–30. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Windsor Elroi J. 2018. Golden ticket therapy: stigma management among tran men. In: Current critical debates in the field of Transsexual Studies, O. Gozlan (ed.), 131–144. London, New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Uszkiewicz Aneta. 2012. Na pograniczu płci – transseksualizm. W: Postpłciowość? Praktyki i narracje tożsamościowe w ponowoczesnym świecie, A.E. Banot, A. Barabasz, R. Majka (red.), 159–166. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej.
Zabus Chantal. 2014. Trans Africa: Between transgendered ‘possession’ and transsexuality in South African experiential narratives. In: Transgender experience. Place, ethnicity, and visibility, Ch. Zabus, D. Coad (eds.), 153–169. London, New York: Routledge Taylor & Francis Group.
Ziemińska Renata. 2018a. Niezgodność płci odczuwanej z płcią metrykalną. Osoby transpłciowe. W: Niebinarne i wielowarstwowe pojęcie płci, R. Ziemińska, 75–105. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ziemińska Renata. 2018b. Niebinarne i wielowarstwowe pojęcie płci. W: Niebinarne i wielowarstwowe pojęcie płci, R. Ziemińska, 121–147. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ziębka Justyna. 2010. Język płci – dyskurs – wartościowanie, czyli jacy jesteśmy prywatnie i służbowo. W: Płeć języka – język płci, J. Arabski, J. Ziębka (red.), 141–157. Katowice: Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych.
Anderson Jane (reż.). 2003. Normalny. USA.
Bętkowska Teresa. 1991. Inna twarz – inna płeć. W: Bętkowska T., Inna twarz – inna płeć. Kraków: Wydawnictwo Apla.
Bond Justin Vivian. 2011. Tango. Powrót do dzieciństwa, w szpilkach, tłum. J. Poniedziałek. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Faludi Susan. 2017. W ciemni, tłum. J. Bednarek. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Grodzka Anna. 2013. Mam na imię Ania. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Grünberg Sławomir, Katka Reszke (reż.). 2010. Trans-akcja. Polska.
Irving John. 2003. Syn Cyrku, tłum. Z. Batko. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Irving John. 2015. Świat według Garpa, tłum. Z. Uhrynowska-Hanasz. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Irving John. 2012. W jednej osobie, tłum. M. Moltzan-Małkowska. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Kalaitzidis Kaiton (reż.). 2001. Dziewczyny z wyboru. Grecja.
Kazan Elia (reż.). 1951. Tramwaj zwany pożądaniem. USA.
Kosińska Kinga. 2015. Brudny róż. Zapiski z życia, którego nie było. Warszawa: Nisza.
