”Wyszedłem z Domu Niewoli…” O drodze do duchowego nomadyzmu na przykładzie mężczyzny poszukującego „swojego miejsca” w świecie

Autor

  • Łukasz Kutyło Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki

DOI:

https://doi.org/10.26485/PS/2024/73.2/4

Słowa kluczowe:

duchowy nomadyzm, nowa duchowość, ponowoczesny nomadyzm

Abstrakt

Przedmiotem uwagi w artykule uczyniono drogę do duchowego nomadyzmu, rozważaną na przykładzie mężczyzny, którym od dzieciństwa kierowała chęć „umiejscowienia się”, tj. odnalezienia swojego miejsca w świecie. Rozważania rozpoczynają się od zagadnień terminologicznych – od zdefiniowania charakterystycznej dla tego rodzaju nomadów duchowości i ponowoczesnego nomadyzmu w ogóle – oraz metodologicznych opisujących kontekst badania i sposób analizy materiału badawczego. Następnie odtworzono drogę prowadzącą do nomadyzmu: od wczesnych doświadczeń związanych z „pustością” otaczającego świata poprzez próby znalezienia własnego miejsca (kończące się utkwieniem w pułapce biograficznej) po wyjście z dotychczasowych struktur społecznych i dokonanie „subiektywnego zwrotu”. Podsumowując, zwrócono uwagę na psychospołeczny charakter badanego zjawiska będącego prawdopodobnie reakcją na typowy dla ponowoczesności rozpad architektur sensu.

Bibliografia

Barker Eileen. 2012. Nowe ruchy religijne. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

Bauman Zygmunt. 1994. Dwa szkice o moralności ponowoczesnej. Warszawa: Instytut Kultury.

Borowik Irena. 2016. Przemiany religijne w Polsce na tle transformacji w Europie Środkowo-Wschodniej i globalizacji. W: Globalny i lokalny wymiar religii. Polska w kontekście europejskim. I. Borowik, A. Górny, W. Świątkiewicz (red.), 7–16. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

Braidotti Rosi. 2009. Podmioty nomadyczne. Ucieleśnienie i różnica seksualna w feminizmie współczesnym. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.

Burszta Wojciech J. 2015. „Poszukiwanie sensu w globalnej logorei”. Roczniki Kulturoznawcze 6(1): 5–32. https://doi.org/10.18290/rkult.2015.6.1-1.

Charmaz Kathy. 2017. “The power of constructivist grounded theory for critical inquiry”. Qualitative Inquiry 23(1): 34–45.

Collins Pat. 1998. “New Age spirituality”. The Furrow 49(2): 91–97.

Cunningham Malcom. 2009. Wedanta i psychoanaliza. W: Psychoanaliza i religia w XXI wieku. D.M. Black (red.), 336–359. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Czyżewski Marek. 2023. Single case as an object of analysis. In defense of a species threatened with extinction. In: Analysing Discourse, Analysing Poland. The case of political interview. Ł. Kumięga, M. Nowicka-Franczak (red.), 25–55. Göttingen: V&R/Brill.

Czyżewski Marek, Alicja Rokuszewska-Pawełek. 2016. Analiza autobiografii Rudolfa Hössa. W: Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Wybór tekstów. R. Dopierała, K.Waniek (red.), 373–445. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Deleuze Gilles, Félix Guattari. 2023. Traktat o nomadologii: Maszyna wojenna. W: Tysiąc Plateau. G. Deleuze, F. Guattari, 431–522. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury „Bęc Zmiana”.

Delsol Chantal. 2020. Czas wyrzeczenia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Drury Nevill. 2011. Stealing fire from heaven: The rise of modern Western magic. Oxford: Oxford University Press.

Evola Julius. 2003. Ride the tiger. A survival manual for the aristocrats of the soul. Rochester: Inner Traditions.

Foucault Michel. 2020. Nadzorować i karać: Narodziny więzienia. Warszawa: Wydawnictwo Alatheia.

Frankl Viktor E. 2018. Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii. Warszawa: Wydawnictwo „Czarna owca”.

Frediani Marcelo. 2017. “On the road: New Travellers and their radical need for space”. Espaces et sociétés 171(4): 73–89. https://doi.org/10.3917/esp.171.0073.

Freud Zygmunt. 2013. Kultura jako źródło cierpień. Warszawa: Wydawnictwo „Alatheia”.

Fromm Erich. 2021. Mieć czy być?. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”.

Han Byung-Chul. 2022. Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Hanegraaff Wouter J. 1999. “New Age spiritualities as secular religion: A historian’s perspective”. Social Compass 46(2): 145–160.

Heelas Paul. 1996. The New Age movement: The celebration of the self and the sacralization of modernity. Oxford: Blackwell Publishing.

Heelas Paul, Linda Woodhead, Benjamin Seel, Bronislaw Szerszynski, Karin Tustingustin. 2005. The spiritual revolution: Why religion is giving way to spirituality?. Oxford: Blackwell Publishing.

Kohl Ines. 2010. “Modern nomads, vagabonds, or cosmopolitans? Reflections on contemporary Tuareg society”. Journal of Anthropological Research 66(4): 449–462.

Kuhling Carmen. 2007. “Mobility, marginality and modernity in New Age Traveller imaginary”. The Irish Review (Cork) 36/37: 78–94.

Luckmann Thomas. 1990. “Shrinking transcendence, expanding religion”. Sociological Analysis 2(51): 127–138.

Lundvall Maria, Ulrica Hörberg, Lina Palmér, Gunilla Carlson, Elisabeth Lindberg. 2020. “Young men’s experiences of living with existential concerns: «living close to a bottomless darkness»”. International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-Being (15): 1–10. https://doi.org/10.1080/17482631.2020.1810947.

Mariański Janusz. 2019. Nowa religijność i duchowość – mit czy rzeczywistość? Studium socjologiczne. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne.

Mariański Janusz. 2021. „O nowej duchowości – próba opisu zjawiska”. Nauki o wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne 1(12): 40–68. https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.04.

Pasek Zbigniew. 2008. Od religijności ku duchowości. Przyczynek do przemian kultury współczesnej. W: Idee i myśliciele. Filozoficzne i kulturoznawcze rozważania o duchowości i komunikowaniu. I.S. Fiut (red.), 13–26. Kraków: Wydawnictwo AGH.

Plant Sadie. 1993. “Nomads and revolutionaries”. Journal of the British Society for Phenomenology 24(1): 88–101.

Ra Uru Hu. 2011. The human design system. CreateSpace Independent Publishing Platform.

Riemann Gerhard, Fritz Schütze. 2012. „Trajektoria” jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych. W: Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. K. Kaźmierska (red.), 389–414. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

Schütze Fritz. 1997. „Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej”. Studia Socjologiczne 144(1): 11–56.

Socha Paweł M. 2014. „Przemiana duchowa jako kluczowe pojęcie psychologii rozwoju człowieka”. Psychologia Rozwojowa 19(3): 9–22.

Śpiewak Paweł. 2004. Midrasze. Księga nad księgami. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.

Taylor Charles. 2001. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Voas David, Steve Bruce. 2007. The spiritual revolution: Another false down for the sacred. In: A sociology of spirituality. K. Flanagan, P.C. Jupp (eds.), 43–61. Farnham: Ashgate Publishing Ltd.

Wons Krzysztof SDS . 2020. Koczownik Boga. Abraham. Kraków: Wydawnictwo Salwator.

Woodhead Linda. 2007. Why so many women in holistic spirituality? A puzzle revisited. In: A sociology of spirituality. K. Flanagan, P.C. Jupp (eds.), 43–61. Farnham: Ashgate Publishing Ltd.

Woroniecka Grażyna. 2021. Buddyzm a cierpienie. Ogólne przesłanie a lokalne uwarunkowania. W: Cierpienie w perspektywie socjologicznej. P. Możdżyński (red.), 173–196. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.

Pobrania

Opublikowane

2024-06-13

Jak cytować

Kutyło, Łukasz. (2024). ”Wyszedłem z Domu Niewoli…” O drodze do duchowego nomadyzmu na przykładzie mężczyzny poszukującego „swojego miejsca” w świecie. Przegląd Socjologiczny, 73(2), 75–96. https://doi.org/10.26485/PS/2024/73.2/4

Numer

Dział

ARTYKUŁY