Sytuacja językowa mniejszości polskiej w Stryju (Ukraina)

_________________________________

Abstrakt

Stryj jest miastem znajdującym się w obwodzie lwowskim, około 75 km na południe od Lwowa. Z myślą o mieszkającej tam ludności polskiego pochodzenia zajęto się edukacją i krzewieniem wśród niej polskiej kultury, historii i tradycji. Obecnie zajmuje się tym m.in. Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej. Celem organizacji jest przede wszystkim zrzeszanie mniejszości polskiej, ale również dbanie o zachowanie i propagowanie wśród jej członków polskiej kultury, historii i tradycji. Celem niniejszego artykułu jest omówienie sytuacji językowej wspólnoty polskiej na podstawie trzech wybranych biografii językowych. Materiał językowy stanowią wywiady przeprowadzone z dwu- lub wielojęzycznymi przedstawicielami poszczególnych pokoleń podczas odbywającej się w lipcu 2018 roku ekspedycji dialektologicznej.

BIBLIOGRAFIA

_{Biłonożko Eugeniusz, 2013, Obcość języka ojczystego (lingwistyczna identyfikacja Polaków na Ukrainie), „Studia Politologica Ucraino-Polona”, nr 3, s. 100–105.}

_{Bokszański Zbigniew, Piotrowski Andrzej, Ziółkowski Marek, 1977, Socjologia języka, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa.}

_{Chlebowski Bronisław, Walewski Władysław, red., 1890, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI, Druk „WIEKU” Nowy Świat nr 61, Warszawa.}

_{Głuszkowski Michał, 2007, Jazykowaja situacija i kulturnoje samosoznanije dietiej i mołodieży Polskowo Kulturnowo Centra im. Kornela Makuszynskowo w Stryje, w: A.K. Gadomski, red., Krymsko-polskij sbornik naucznych rabot, t. 5: Dni Adama Mickiewicza w Krymu, Universum, Simferopol', s. 205–212.}

_{Głuszkowski Michał, 2013, Wpływ postawy wobec języka na charakter kontaktu językowego. Na przykładzie sytuacji językowej dzieci i młodzieży z Polskiego Centrum Kulturalnego w Stryju (Ukraina), w: J. Mędelska, E. Titarenko, red., Dialog kultur. Języki wschodniosłowiańskie w kontakcie z polszczyzną i innymi językami europejskimi, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, s. 21–32.}

_{Głuszkowski Michał, 2014, Rola Polskiego Centrum Kulturalnego w kształtowaniu kompetencji językowej i przyszłych losów tamtejszej młodzieży polskiego pochodzenia, w: W. Dzianisava, P. Juszkiewicz, A. Okuskaite, red., Polskie Kresy Wschodnie i ludzie stamtąd. II edycja, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, s. 171–177.}

_{Głuszkowski Michał, 2018, Rural sociology and ‘rural’ linguistics. The biographical methody in the study of dialects and languages in contact, „Eastern European Countryside”, no. 24, s. 43–62.}

_{Grek-Pabisowa Iryda, Maryniakowa Irena, 1997, Język polski na Kresach pólnocno-wschodnich dawniej i dziś, w: I. Grek-Pabisowa, red., Historia i współczesność języka polskiego na Kresach wschodnich, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa, s. 27–109.}

_{Handke Kwiryna, 1997, Polszczyzna północnokresowa na tle terytorialnego i społecznego zróżnicowanie języka polskiego, w: I. Grek-Pabisowa, red., Historia i współczesność języka polskiego na Kresach wschodnich, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa, s. 9–26.}

_{Kostecka-Sadowa Anna, 2008, Stan współczesnej polszczyzny Mościsk i okolic, w: Z. Cygal-Krupa, red., Współczesna polszczyzna: stan, perspektywy, zagrożenia, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie, Tarnów, s. 247–257.}

_{Kostecka-Sadowa Anna, 2017, Sytuacja języka polskiego w obcym otoczeniu językowym. Zarys problematyki (na przykładzie obwodu lwowskiego), „Prace Językoznawcze”, nr 19/2, s. 73–86.}

_{Kościółek Jakub, 2012, Język ukraiński wobec wyzwań współczesnej sytuacji społeczno-politycznej na Ukrainie, „Przegląd Wschodnioeuropejski”, nr 3, s. 449–456.}

_{Krasowska Helena, 2015, Stan badań nad polszczyzną południowokresową. Przeszłość i perspektywy badawcze, w: I. Bundza, E. Kowalewski, A. Krawczuk, O. Slyvynskij, red., Język polski i polonistyka w Europie Wschodniej: przeszłość i współczesność, INKOS, Kijów, s. 55–68.}

_{Kurzowa Zofia, 1983, Polszczyzna Lwowa i Kresów południowo-wschodnich do 1939 roku, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Kraków.}

_{Kurzowa Zofia, 1993, O mowie Polaków na kresach wschodnich, Wydawnictwo i Drukarnia „Secesja”, Kraków.}

_{Kurzowa Zofia, 1997, Historia i współczesność języka polskiego na Kresach południowo-wschodnich, w: I. Grek-Pabisowa, red., Historia i współczesność języka polskiego na Kresach wschodnich, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa, s. 111–165.}

_{Leoński Jacek, 1993, Różne sposoby ujmowania metody biograficznej w socjologii, w: T. Rzepa, J. Leoński, red., O biografii i metodzie biograficznej, Wydawnictwo Nakom, Poznań, s. 25–32.}

_{Miodunka Władysław, 2016, Biografia językowa jako jedna z metod badania dwujęzyczności, w: R. Dębski, W. Miodunka, red., Bilingwizm polsko-obcy dziś. Od teorii i metodologii badań do studiów przypadków, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 49–87.}

_{Olszański Tadeusz Andrzej, 2013, Kresy Zachodnie: miejsce Galicji Wschodniej i Wołynia w państwie ukraińskim, „Prace Ośrodka Studiów Wschodnich”, nr 43.}

_{Rieger Janusz, Cechosz Iwona, Dzięgiel Ewa, 2002, Język polski na Ukrainie w końcu XX wieku. Cz. I. Stan i status polszczyzny. Gwary polskie w Lwowskiem, na Tarnopolszczyźnie i na Podolu, Wydawnictwo Semper, Warszawa.}

_{Rieger Janusz, Cechosz Iwona, Dzięgiel Ewa, 2007, Język polski na Ukrainie w końcu XX wieku. Cz. II. Polszczyzna w Lwowskiem, Żytomierskiem i na Podolu. Teksty, Wydawnictwo Lexis, Kraków.}

_{Zielińska Anna, 2013, Mowa pogranicza. Studium o językach i tożsamościach w regionie lubuskim, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.}

_{Zielińska Maria, 2011, Rola polszczyzny w życiu młodych użytkowników języka polskiego na Ukrainie Zachodniej, „Język, Komunikacja, Informacja”, t. 6, s. 127–134.}

_{Zielińska Maria, 2012, Sytuacje komunikacyjne a umiejętności tworzenia wypowiedzi przez młodych użytkowników języka polskiego na terenach Ukrainy Zachodniej, „SŁOWO. Studia Językoznawcze”, nr 3, s. 192–200.}