Reprezentacja MŚP w organach izb gospodarczych – perspektywa modelowa

Autor

  • Piotr Marciniak Polska Akademia Nauk, Instytut Nauk Prawnych, Poland

DOI:

https://doi.org/10.26485/SPE/2024/132/8

Słowa kluczowe:

izby gospodarcze, reprezentatywność, grupy członkowskie, reprezentacja MŚP, organizacje biznesowe.

Abstrakt

Przedmiot badań: Przedmiotem badania jest analiza formalnej reprezentacji mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w organach izb gospodarczych w ujęciu modelowym.

Cel badawczy: Izby gospodarcze zarządzane są przez swoje organy (zarząd, walne zgromadzenie i inne). Ich skład wyłaniany jest najczęściej przez członków w wyborach. Zwyczajowo odzwierciedlać powinien on strukturę zrzeszonych przedsiębiorstw – co najmniej w podziale branżowym i klas wielkości. Podział mandatów wpływa bowiem na działalność operacyjną organizacji – w tym na treść opracowywanych stanowisk w procesach konsultacyjnych i usługi świadczone przedsiębiorcom. Celem badania jest weryfikacja, czy w wybranych do analizy krajach (reprezentujących różne modele funkcjonowania izb gospodarczych) istnieją regulacje zabezpieczające formalną reprezentację MŚP w organach izb. A jeśli istnieją, to jaką przybierają formę. Oprócz ustalenia stanu faktycznego, przeanalizowana zostanie celowość i możliwy sposób uregulowania parytetu MŚP w kilku scenariuszach modelowych.

Metody badawcze: W opracowaniu dokonano analizy statutów izb gospodarczych w wybranych krajach oraz przeglądu literatury socjologicznej, ekonomicznej i prawniczej. Wykorzystano metodę dedukcji i krytyczną analizę wybranych aktów prawnych.

Wyniki: Wyniki badań wskazują, że istnieją tylko nieliczne przypadki występowania regulacji gwarantujących reprezentację MŚP w organach izb. Równocześnie możliwe zasady reprezentacji poszczególnych klas wielkości przedsiębiorstw w organach i grupach zadaniowych izb gospodarczych są w rzeczywistości ściśle związane z obowiązującym w danym państwie modelem funkcjonowania tych organizacji. W prywatnoprawnym modelu anglosaskim główna rola pozostaje najczęściej po stronie przedsiębiorców, którzy dobrowolnie decydują o przystąpieniu i udziale w pracach wybranych organizacji. Wyjątek od tej zasady wskazać należy w tych państwach, w których z powodów formalnych lub zwyczajowych obowiązuje zasada funkcjonowania tylko jednej izby w danym regionie, co wyklucza swobodny wybór organizacji. W przypadku publicznoprawnego modelu kontynentalnego, w którym członkostwo przedsiębiorstw w izbach jest powszechne z mocy prawa, przeanalizowane regulacje koncentrują się przede wszystkim na odwzorowaniu w organach struktury dominujących w danym regionie branż. Największe możliwości równoważenia reprezentacji branż i klas wielkości przedsiębiorstw oferują założenia modelu sektorowego.

Liczba pobrań

Brak danych dotyczących pobrań.

Bibliografia

Bandarzewski K., Samorząd gospodarczy w prawie polskim, Kraków 2014.

Bennett R.J., Institutional Change in British Chambers of Commerce, in: D. Sack (ed.), Chambers of Commerce in Europe. Self-Governance and Institutional Change, Cham 2021.

Bennett R.J., Testing times for business partners in regional and local development: The past and future of chambers of commerce, Regions, 2011.

Bernhagen P., Chambers of Commerce as Political Actors: Theoretical Perspectives on Their Organization and Influence, pp. 25–26, in: D. Sack (ed.), Chambers of Commerce in Europe. Self-Governance and Institutional Change, Cham 2021.

Dąbrowski K., Izby przemysłowo-handlowe Drugiej Rzeczypospolitej jako instytucje samorządu przemysłowo-handlowego. Ujęcie doktrynalne i konstytucyjne, Lublin 2007.

Dąbrowski K., Dorożyński T., Marciniak P., The Justification of the Sectoral Model of Chambers of Commerce – Polish Perspective, Studia Iuridica Lublinensia 2023/32 (5).

Fedotov V.I., Organizational and Legal Models of Chambers, Washington 2007.

Lord Heseltine, No stone unturned: Chamber of Commerce – International Comparisons, Crown copyright, 2012.

Marciniak P., Five key differences between chambers of commerce in United Kingdom, Belgium and Poland, Studia Prawa Publicznego 2023/4 (44).

Marciniak P., Organizacja i zadania krajowych izb gospodarczych sektora telekomunikacji, Toruń 2019.

Marciniak P., Sektorowy model samorządu gospodarczego. Założenia i perspektywa wprowadzenia w Polsce, Warszawa 2023.

Pilgrim M., Meier R., National Chambers of Commerce – A Primer on the Organization and Role of Chamber System, Washington 1995.

Rehker H., Chambers of Commerce under Public and Private Law, Geneva 1982.

Sack D. (ed.), Chambers of Commerce in Europe. Self-Governance and Institutional Change, Cham 2021.

Zachar P.K., Institutional Changes to Chambers of Industry and Commerce in Hungary after the Transition of 1989/1990, in: D. Sack (ed.), Chambers of Commerce in Europe. Self-Governance and Institutional Change, Cham 2021.

Zellenberg U.E., Institutional Change in Austrian Economic Chambers, in: D. Sack (ed.), Chambers of Commerce in Europe. Self-Governance and Institutional Change, Cham 2021.

Act of 30 May 1989 on chambers of commerce, Journal of Laws 1989 No 35 item 195 (pl: Ustawa z dnia 30. maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz.U. z 1989 r., nr 35, poz. 195 z późn. zm.) – Poland.

Boards of Trade Act (R.S.C. (Revised Statutes of Canada),1985, c. B-6) – Canada.

Canada Not-for-profit Corporations Act (S.C. 2009, c. 23) – Canada.

November 1995 No I-1093 Law on the Chamber of Commerce, Industry and Crafts of the Republic of Lithuania (lt: Lietuvos Respublikos prekybos, pramonės ir amatų rūmų įstatymas, 1995 m. lapkričio 14 d. Nr. I-1093) – Lithuania.

Company and Business Names (Chamber of Commerce, Etc.) Act 1999, 1999, c. 19 – United Kingdom.

Opublikowane

2024-11-12

Jak cytować

Marciniak, P. (2024). Reprezentacja MŚP w organach izb gospodarczych – perspektywa modelowa. Studia Prawno-Ekonomiczne, 132, 93–113. https://doi.org/10.26485/SPE/2024/132/8

Numer

Dział

ARTYKUŁY - EKONOMIA