Elementy gwarowe w historycznych nazwiskach mieszkańców ziemi piotrkowskiej

http://doi.org/10.26485/RKJ/2017/64/18

Abstrakt

W artykule przeprowadzono analizę historycznych piotrkowskich antroponimów pod kątem występowania w nich cech gwarowych. Historyczne nazwiska piotrkowskie rejestrowane w dokumentach z XVI–XX wieku zachowują pewne fonetyczne cechy gwarowe, charakterystyczne dla regionu. Cechy te występują z różną intensywnością w poszczególnych przedziałach czasowych, poświadczając czasami kierunek zmian obserwowanych w gwarach piotrkowskich, potwierdzony badaniami dialektologicznymi omawianego terenu. Piotrkowskie historyczne antroponimy rejestrują cechy małopolskie (np.: zanik rezonansu nosowego, realizację iL > eL), wielkopolskie (np.: zastępowanie v (< w) przez b), mazowieckie (np.: realizację ja- > je- i ra- > re-), wspólne dla Mazowsza i Małopolski (np.: mazurzenie, przejście iN // yN w eN) lub dla Mazowsza i Wielkopolski (np.: obecność grupy -’ew-). Artykuł ten może być w pewnym stopniu uzupełnieniem rozważań o gwarach piotrkowskich czy szerzej dawnej ziemi sieradzko-łęczyckiej położonej na pograniczu małopolsko-wielkopolsko-mazowieckim.