Rzeźbiarz czy inżynier? Idea „totalnego dzieła sztuki” jako forma wolności umysłu w obliczu zagrożenia. Analiza porównawcza wybranych przykładów
DOI:
https://doi.org/10.26485/AI/2024/26/9Słowa kluczowe:
dzieło totalne, audiowizualność, przestrzeń multisensoryczna, percepcja synteza sztuk, wolność, wyobraźniaAbstrakt
W czasach globalnego niepokoju i rozgrywających się współczesnych dramatów, sztuka może pełnić rolę strażnika tych obszarów wolności, które pozwalają nam funkcjonować mimo wszystko. Dzisiejsza sztuka stoi przed o wiele trudniejszym zadaniem niż zaspokajanie doznań estetycznych jej odbiorców. Od czasów I wojny światowej, która na zawsze zmieniła nasze myślenie o świecie i poczuciu bezpieczeństwa, sztuka podlegała nieustannym rewolucjom, przemianom tak gwałtownym jak gwałtownie zmieniały się losy ludzkości. Dlatego w konsekwencji tej ewolucji powstała nowa definicja sztuki, której swoistą okazało się wewnętrzne silne przeżycie. Charakterystycznym znakiem naszych czasów, stała się sztuka której zadaniem nie jest już ekspresja, tylko impresja w znaczeniu „silnego uderzenia w odbiorcę”. Ta definicja realizuje się w sztuce współczesnych artystów, angażując w niewerbalny proces myślowy odbiorcę, który aktywnie uzupełnia to czego w jej przekazie brakuje. W artykule została omówiona idea „totalnego dzieła sztuki” w oparciu o wybrane przykłady z twórczości artystów multimedialnych wykorzystujących sensualność przestrzeni, percepcję i aktywną postawę odbiorcy. Są to artyści, nie pozwalający stłumić w sobie wolności do samostanowienia, którzy za pomocą silnych bodźców sensorycznych wyprowadzają odbiorcę ze strefy komfortu, co wyzwala ich wyobraźnię i urzeczywistnia poczucie wolności.
Bibliografia
Angutek D. (2010) Kanadyjska antropologia zmysłów – alternatywa wobec postmodernizmu, “Lud”, no. 94, p. 227.
Dybel P. (2014) Gadamera myśl o sztuce, Gdańsk: Wydawnictwo Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, pp.27-41.
Elcott N. M. (2012) Anthony McCall and the Mediation if Immediacy, Berlin: Walther König.
Gadamer D.-H. (1993) Das Spiel der Kunst, [in:] Gesammelte Werke, vol. VIII: Ästhetik und Poetik I. Tübingen: Mohr, pp. 86-93.
Gadamer D.-H. Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, transl. B. Baran. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 159-160.
Gever E. (2015) The interrelationship and convergence of technology and art, “IEEE Potentials”, vol. 34, no. 6, pp. 8-12.
Grodź I. (2021) Intermedialność Alicji w Krainie Czarów. Przykład adaptacji Tima Burtona, “Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze”, no. 10, pp. 205-214.
Kołodziejczyk K. (2014) Projekt Space Fillers. Sztuka instalacji w przestrzeni publicznej jako konfrontacja współczesnych działań wizualnych z architekturą historyczną. The Space Fillers Project. Art installation in public space as a confrontation of the contemporary visual actions with the historic architecture, [in:] E. Węcławowicz-Gyurkovich, ed., Historia i współczesność w architekturze i urbanistyce, vol. 2, monograph no. 467. Kraków: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, pp. 105-129.
Michaud A.-P. (2011) Line Light. The Geometric Cinema of Anthony McCall, “October”, no. 137, pp. 3-22.
Sabella Weesjes E. (2015) Eyal Gever. Exploring the Intersection Destruction and Beauty. “Natural Hazards Observe”, vol. XXXIX, no. 6, pp. 8-11. Retrieved from: https://hazards.colorado.edu/article/eyal-gever-exploring-the-intersection-of-destruction-and- beauty [accessed: 20.11.2023].
Steinbord B. (2015) Zespół Alicji w Krainie Czarów – czy tylko aura migrenowa u dzieci? Alice in Wonderland Syndrome – or just migraneous aura in children?, “Child Neurology”, vol. 24, no. 49, pp. 9-11.
Tatarkiewicz. W. (2011) Dzieje Sześciu Pojęć, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, p. 36.
Wang Z. (2018) Atmospheric Design and Experience with an Exemplary Study of Olafur Eliasson's “The Weather Project”, “Contemporary Aesthetics”, vol. 16, no. 1, pp. 142-147. Retrieved from: https://philpapers.org/rec/WANADA-2 [accessed: 02.12.2023].
Zawojski P. (2016) Technokultura i jej manifestacje artystyczne: medialny świat hybryd i hybrydyzacji, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 216-154.
Zawojski P. (2017) Sonowizualne strategie Ryoji Ikedy. Ciało jako wielofunkcyjny instrument polisensoryczny, [in:] J. Mikołajczyk, M. Popczyk, eds., Ciało-Muzyka-Performans, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 160-180.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.