THE CARTOGRAPHIC IMAGINATION AND THE LITERARY CANON

Authors

DOI:

https://doi.org/10.26485/PP/2024/79/1

Keywords:

Leopold Buczkowski; Bruno Schulz; cartographic imagination; literary cartography; region

Abstract

The aim of the article is to show the importance of cartography and the cartographic imagination in the process of de/re/constructing a literary work and to demonstrate the significance of geographical and cartographic research in historical literary and cultural discourse. The text presents an interdisciplinary dialogue between a cultural/literary scholar and a human geographer/cartographic theorist on the Polish literary canon of the twentieth century in the context of geocriticism as well as cartographic literary studies. What serves as a starting point for thinking about the reconfiguration of the canon from such a cross-disciplinary perspective is an analysis of Leopold Buczkowski’s oeuvre.

Author Biographies

Agnieszka Karpowicz, University of Warsaw, Faculty of Polish Studies, Institute of Polish Culture,

Pracuje w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego; literaturoznawczyni, kulturoznawczyni, członkini zespołu Pracowni Studiów Miejskich IKP, Ośrodka Badań nad Awangardą Uniwersytetu Jagiellońskiego i ośrodka Modernitas przy Université Libre w Brukseli. Ma w swoim dorobku książki: Kolaż. Awangardowy gest kreacji. Themerson – Buczkowski – Białoszewski (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007), Proza życia. Mowa, pismo, literatura (Białoszewski – Stachura – Anderman – Redliński – Schubert) (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012), Białoszewski temporalny (czerwiec 1975 – czerwiec 1976) (słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2023). Jest współredaktorką i współautorką tomów w serii wydawniczej „Topo-Grafie”: „Tętno pod tynkiem”. Warszawa Mirona Białoszewskiego (2013), „Ceglane ciało, gorący oddech”. Warszawa Leopolda Tyrmanda (2015), „Sto metrów asfaltu”. Warszawa Marka Hłaski (2016) i literackich map Warszawy www.topografie.uw.edu.pl. Obecnie kieruje grantem „Inedita Leopolda Buczkowskiego” (NPRH, 2024–2029).

Mikołaj Madurowicz, University of Warsaw, Faculty of Geography and Regional Studies, Chair of Urban Geography and Spatial Planning

Badacz miasta, geograf i varsavianista, pracuje na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych na Uniwersytecie Warszawskim. Naukowo zajmuje się przestrzenią miejską, kartografią literacką oraz metodologią badań. Wydał trzy książki autorskie, był redaktorem prac zbiorowych i zeszytów periodyków naukowych, opublikował kilkadziesiąt artykułów naukowych i popularnonaukowych poświęconych głównie problematyce miejskiej. Od 2021 roku jako redaktor naczelny kieruje periodykiem naukowym „Prace i Studia Geograficzne”. Jest inicjatorem i współorganizatorem cyklu interdyscyplinarnych ogólnopolskich konferencji naukowych Współczesna przestrzeń miejska (2006, 2009, 2012, 2017, 2021). Od 2018 roku przewodniczy Komisji Historycznej Towarzystwa Przyjaciół Warszawy. Od 2021 roku wspólnie z dr. Pawłem Weszpińskim prowadzi cykl Seminariów Warszawskich. Jest członkiem zarządu Komisji Historii Geografii Polskiego Towarzystwa Geograficznego, współzałożycielem i zastępcą przewodniczącej Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Wdzięczności Ameryce. Został wyróżniony Honorową Złotą Odznaką Towarzystwa Przyjaciół Warszawy za pracę społeczną i zasługi dla Warszawy (2022) oraz Odznaką Honorową Zasłużonego dla Warszawy (2023) przyznawaną przez Radę Warszawy za działalność na rzecz miasta.

References

Andruchowycz Jurij [Andrukhovych Yuri]. 2012. Tęsknoty. Rozmowa z Jurijem

Andruchowyczem [online]. “dwutygodnik.com”, issue 92 (12 September 2012). https://www.dwutygodnik.com/artykul/3968-tesknoty.html [20.05.2023].

Bachtin Michaił [Bakhtin Mikhail]. 2009. Z problemów teorii powieści. Z problemów teorii śmiechu. Trans. Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz. In: Ja – Inny. Wokół Bachtina. Vol. 1. Ed. Danuta Ulicka. Kraków: Universitas. Pp. 449–452.

Buczkowski Leopold. 1969. Black Torrent. Trans. David Welsh. Cambridge, MA: The MIT Press.

Buczkowski Leopold. 1973. Wertepy. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Buczkowski Leopold. 1976. Patrzcie! Ona płacze. – Nie płaczę – wykrztusiła ze łzami i wybiegła z piwnicy. In: Młody poeta w zamku. Kraków: Wydawnictwo Literackie. Pp. 57–61.

Czermińska Małgorzata. 2011. Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki. “Teksty Drugie”, no. 5. Pp. 183–200. Kartografia – definicje. In: Gisplay.pl. Portal geoinformacyjny [online]. https://gisplay.pl/kartografia/kartografia-definicje.html [20.05.2023].

Krishna Sankaran. 1994. Cartographic Anxiety: Mapping the Body Politic in India. “Alternative”, vol. 19, no. 4. Pp. 507–521.

Lanoux Andrea. 2003. Od narodu do kanonu. Powstawanie kanonów polskiego i rosyjskiego romantyzmu w latach 1815–1865. Trans. Małgorzata Krasowska. Warszawa: IBL PAN.

Lloyd Geoffrey Ernest Richard. 1988. Czas w myśli greckiej. Trans. Bohdan Chwedeńczuk. In: Czas w kulturze. Ed. Andrzej Zajączkowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. Pp. 207–259.

Madurowicz Mikołaj. 2022. Kędy słowo staje się mapą… Refleksje o kartograficzności literatury (część 1). “Białostockie Studia Literaturoznawcze”, no. 20. Pp. 127–163.

Paasi Anssi. 1986. The Institutionalization of Regions: A Theoretical Framework for Understanding the Emergence of Regions and the Constitution of Regional Identity. “Fennia. International Journal of Geography”, no. 164. Pp. 105–146. https://fennia.journal.fi/article/view/9052 [20.05.2023].

Paasi Anssi. 1991. Deconstructing Regions: Notes on the Scales of Human Life. “Environment and Planning”, vol. 23. Pp. 239–256.

Rosemberg Muriel, Troin Florence. 2017. Cartographie du Marseille d’un héros de roman policier (Total Khéops de J.-C. Izzo). “Mappemonde”, no. 121. N. pag.

Schulz Bruno. 1988a. The Fictions of Bruno Schulz. Trans. Celina Winiewska. London: Picador.

Schulz Bruno. 1988b. Letters and Drawings of Bruno Schulz: With Selected Prose. Ed. Jerzy Ficowski. Trans. Walter Arndt, Victoria Nelson. New York: Harper & Row.

Strzemiński Władysław. 2016. Teoria widzenia. Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.

Traba Robert. 2010. Po co czytać odkurzone klasyki? „Na tropach Smętka” Melchiora Wańkowicza po 75 latach. In: Sploty kultury. Ed. Nicole Dołowy-Rybińska et al. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Pp. 470–477.

Wierzejska Jagoda. 2014. Idea Galicji po(st)granicznej w ukraińskim i polskim dyskursie postkolonialnym na przykładzie eseistyki Jurija Andruchowycza i Andrzeja Stasiuka. “Teksty Drugie”, no. 6. Pp. 283–304.

Wilczek Piotr. 2004. Kanon jako problem kultury współczesnej. “Gazeta Uniwersytecka. Miesięcznik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, no. 2. Pp. 12–15. https://gazeta.us.edu.pl/sites/gazeta.us.edu.pl/files/PDF/e-GU2004-122-2.pdf [20.05.2023].

Witkowski Lech. 2000. Uniwersalizm pogranicza. O semiotyce kultury Michała Bachtina w kontekście edukacji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Mapa Wojskowego Instytutu Geograficznego. 1924. The map of “Brody” – A48 B40.

Michalski Adam, Tymków Przemysław. 2011. Wskaźnik gęstości występowania zjawiska punktowych jako moderator skali miejskich map tematycznych. “Acta Scientiarium Polonorum. Geodesia et Descriptio Terrarum”, vol. 10, no. 3. Pp. 19–28.

Downloads

Published

2024-12-23

How to Cite

Karpowicz, A., & Madurowicz, M. (2024). THE CARTOGRAPHIC IMAGINATION AND THE LITERARY CANON . Prace Polonistyczne, 79, 19–34. https://doi.org/10.26485/PP/2024/79/1