‘Faggot’ and ‘dyke’ as labels in the heteronormative social reality: An attempt at analysis
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2020/69.2/6Keywords:
gay and lesbian people, heteronormative order, homosexuality, homophobic labels, deviantAbstract
Language is a set of culturally determined semiotic resources for making personal and social meanings. Language plays a key role in the representation and expression of non-normative sexual identities, all of which tend to be stigmatised to a greater or lesser degree [Kulick 2000]. The article is a contribution to research on the process of becoming a sexual deviant. The aim of this paper is to present qualitative study results based on individual interviews conducted in 2018. The responses of 15 homosexual women and men aged 20–30 and living in Warsaw, Poland, were analysed with the purpose of exploring the variety of meanings and forms of labels concerning individuals who report attraction to people of the same sex. The research shows that the linguistic representations of lesbians and gay men within heterosexual speech acts are situated between euphemisms and unrefined colloquial terms which function as degrading labels that tend to be applied in various contexts. The purpose of this study was not to investigate homosexuals as a discrete community of language-users. Rather, it is an initiative whose justification is conceptual and has to do with the way in which we understand the place of gendered and sexual non-heteronormativity in the ever-changing social landscape.
References
Allport Gordon W. 1954. The nature of prejudice. New York: Addison-Wesley Publishing Company.
Anderson Eric. 2009. Inclusive masculinity: The changing nature of masculinities. New York: Routledge.
Antosz Patrycja, Jarosław Górniak. 2012. Równe traktowanie standardem dobrego rządzenia. Raport z badań sondażowych. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Babbie Earl. 2004. Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Becker Howard S. 2009. Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Berger Peter L., Thomas Luckmann. 1983. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bilewicz Michał, Marta Marchlewska, Wiktor Soral, Mikołaj Winiewski. 2014. Mowa nienawiści. Raport z badań sondażowych. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego i Centrum Badań nad Uprzedzeniami.
Butler Judith. 2010. Walczące słowa. Mowa nienawiści i polityka performatywu. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
CBOS. 2019. Stosunek Polaków do związków homoseksualnych. Komunikat z badań (Nr 90/2019). Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
Czykwin Elżbieta. 2007. Stygmat społeczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Czyżewski Marek. 2013. „Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: Przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki”. Przegląd Socjologii Jakościowej 9/4: 14–27.
Denzin Norman K. Yvonna S. Lincoln. 2009. Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych. W: Metody badań jakościowych, t. 1, N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), 19–57. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dyer Richard. 2002. The culture of queers. London–New York: Routledge.
Dyszak Andrzej S. 2015. „O zapisanym słownictwie mniejszości seksualnych”. Etnolingwistyka 27: 201–220.
Fasoli Fabio, Peter Hegarty, Andrea Carnaghi. 2019. “Sounding gay, speaking as a ‘fag’: Auditory gaydar and the perception of reclaimed homophobic language”. Journal of Language and Social Psychology 6(19): 1–11. https://www.researchgate.net/publication/333891836_
Sounding_Gay_Speaking_as_a_Fag_Auditory_Gaydar_and_the_Perception_of_Reclaimed_ Homophobic_Language [access: 30.06.2019].
Flowers Paul, Jonathan A. Smith, Paschal Sheeran, Nigel Beail. 1997. “Health and romance: Understanding unprotected sex in relationships between gay men”. British Journal of Health Psychology 2: 73–86.
Garfinkel Harold. 1956. “Conditions of successful degradation ceremonies”. American Journal of Sociology 61(5): 420–424.
Goffman Erving. 2005. Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Górska Paulina, Małgorzata Mikołajczak. 2015. Tradycyjne i nowoczesne uprzedzenia wobec osób homoseksualnych w Polsce. W: Uprzedzenia w Polsce, A. Stefaniak, M. Bilewicz, M. Winiewski (red.), 179–206. Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Filomatów, Wydawnictwo Liberi Libri.
Hatchel Tyler, Gabriel J. Merrin, Dorothy Espelage. 2019. “Peer victimization and suicidality among LGBTQ youth: The roles of school belonging, self-compassion, and parental support”. Journal of LGBTQ Youth 16(2): 134–165.
Iniewicz Grzegorz, Bartosz Grabski, Magdalena Mijas. 2012. „Zdrowie psychiczne osób homoseksualnych i biseksualnych – rola stresu mniejszościowego”. Psychiatria Polska 46(4): 649–663.
Kacprzak Kamila. 2016. „Interpretacyjna analiza fenomenologiczna. Charakterystyka podejścia i możliwości zastosowania w
pedagogice/andragogice”. Rocznik Andragogiczny 23: 283–309.
Kofta Mirosław, Michał Bilewicz. 2011. Wprowadzenie. Zagrożenie psychologiczne a stosunki międzygrupowe: nowe idee. W: Wobec obcych. Zagrożenia psychologiczne a stosunki międzygrupowe, M. Kofta, M. Bilewicz (red.), 7–17. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kojder Andrzej. 1980. „Co to jest teoria naznaczania społecznego”. Studia Socjologiczne 3(78): 45–65.
Kowalski Sergiusz, Magdalena Tulli. 2003. Zamiast procesu. Raport o mowie nienawiści. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Krawczyk-Tyrpa Anna. 2001. Tabu w dialektach polskich. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Kulick Don. 2000. “Gay and lesbian language”. Annual Review of Anthropology 29(1): 243–285.
Kvale Steinar. 2004. InterViews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
Lemert Edwin M. 1951. Social pathology. A systematic approach to the theory of sociopathic behavior. New York: McGraw-Hill.
Majka-Rostek Dorota. 2017. „Pojęcie «obnoszenie się» jako narzędzie heteronormatywnej kontroli społecznej”. Normy, dewiacje i kontrola społeczna 17–18: 63–75.
Mankoff Milton. 1971. “Societal reaction and career deviance: A critical analysis”. The Sociological Quaterly 12(2): 204–218.
Markowska Barbara. 2013. Jacy „my” i jacy „oni”? Analiza semantyczna nazw i etykiet. W: To oni są wszystkiemu winni… Język wrogości w polskim dyskursie publicznym, X. Bukowska, B. Markowska (red.), 19–53. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Meyer Ilan H. 1995. “Minority stress and mental health in gay men”. Journal of Health and Social Behavior 36(1): 38–56.
Miles Matthew, A. Michael Huberman. 2000. Analiza danych jakościowych. Białystok: Trans Humana.
Morgan John F., Jon Arcelus. 2009. “Body image in gay and straight men: A qualitative study”. European Eating Disorders Review 17: 435–443.
Neuberg Steven L., Dylan M. Smith, Terrilee Asher. 2008. Dlaczego ludzie piętnują: w stronę podejścia biokulturowego. W: Społeczna psychologia piętna, T.F. Heatherton, R. Kleck, M.R. Hebl, J.G. Hull (red.), 49–73. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nowak Tomasz Ł. 2016. „Gdzie jest gej? O (nazwach) przestrzeni w pierwszych polskich pismach gejowskich”. Dziennikarstwo i Media 7: 173–185.
Nunn Gary. 2011. “A challenge to the Guardian: It’s time to drop the word ‘homosexual’”. The Guardian Friday, 18 November. https://www.theguardian.com/media/mind-your-language/ 2011/nov/18/mind-your-language-word-homosexual [access: 8.02.2020].
Ostolski Adam. 2007. Spiskowcy i gorszyciele. Judaizowanie gejów w polskim dyskursie prawicowym. W: Jak się dzielimy i co nas łączy? Przemiany wartości i więzi we współczesnym społeczeństwie polskim, M. Głowacka-Grajper, E. Nowicka (red.), 156–178. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Parsons Talcott. 2009. System społeczny. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Pawłowski Łukasz. 2020. „Szary człowiek i czarna limuzyna”. Polityka 26.02–3.03: 24–26.
Piotrowski Andrzej. 1981. „Negocjacyjny model interakcji”. Przegląd Socjologiczny 33: 27–49.
Alfred Schütz. 1984. Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania. W: Kryzys i schizma, t. 1. Antyscjentyczne tendencje w socjologii współczesnej, E. Mokrzycki (wybór), 137–192. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Smith Jonathan A., Mike Osborn. 2008. Interpretative phenomonological analysis. W: Qualitativepsychology: A practical guide to research method, J.A. Smith (ed.), 53–80. London: Sage.
Stępniak Klemens, Zbigniew Podgórzec (współ.). 1993. Słownik tajemnych gwar przestępczych. Londyn: Wydawnictwo Puls.
Struzik Justyna. 2012. Sytuacja społeczna lesbijek i kobiet biseksualnych w Polsce. W: Niewidoczne (dla) społeczności. Sytuacja społeczna lesbijek i kobiet biseksualnych mieszkających na terenach wiejskich i w małych miastach w Polsce. Raport z badań, J. Struzik (red.), 35–47.
Kraków: Fundacja Przestrzeń Kobiet.
Warkocki Błażej. 2007. Homo niewiadomo: Polska proza wobec odmienności. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Weeks Jeffrey. 1986. Sexuality. Chichester: Ellis Horwood/Tavistock
