Oglądanie filmów z perspektywy podziałów klasowych

Autor

  • Henryk Domański Instytut Filozofii i Socjologii PAN
  • Dariusz Przybysz Instytut Filozofii i Socjologii PAN
  • Katarzyna M. Wyrzykowska Instytut Filozofii i Socjologii PAN
  • Kinga Zawadzka Instytut Filozofii i Socjologii PAN

DOI:

https://doi.org/10.26485/PS/2024/73.1/4

Słowa kluczowe:

oglądanie filmów, stratyfikacja kultury, style życia

Abstrakt

Celem tej analizy jest ustalenie, w jakim stopniu upodobania do różnych gatunków filmowych związane są z pozycją klasową, a więc podlegają prawidłowościom stwierdzonym dla innych wymiarów stylu życia. Materiałem empirycznym są dane z badania przeprowadzonego na reprezentatywnej próbie ogólnopolskiej w 2019 r. Okazuje się, że preferencje do określonych gatunków filmowych są stosunkowo słabym odzwierciedleniem podziałów klasowych. Potwierdzałoby to hipotezę, że zjawisko homologii między uczestniczeniem w kulturze a stratyfikacją klasową ogranicza się tylko do niektórych form aktywności. Drugi wniosek dotyczy odpowiedzi na pytanie, czy różne aktywności związane ze spędzaniem czasu wolnego łączą się ze sobą w syndromy kultury, co mogłoby być podłożem konsolidacji podziałów klasowych. Wyniki naszych analiz wskazują na występowanie pewnych zależności między oglądaniem filmów a innymi rodzajami spędzania czasu wolnego, ale są one raczej słabe, co świadczyłoby o tym, że preferencje filmowe nie stały się, jak dotąd, przestrzenią konsolidowania się hierarchii społecznej

Bibliografia

Barnett A. Lisa, Michael P. Allen. 2000. “Social class, cultural repertoires, and popular culture: The case of film”. Sociological Forum 15(1): 145–163. https://doi.org/10.1023/A:1007502405539.

Bartosiewicz Aleksandra, Agnieszka Orankiewicz. 2019. „Współczesny rynek dystrybucji kinowej w Polsce”, Kwartalnik Filmowy 108: 232–242. https://doi.org/10.36744/kf.197.

Bennett Tony, David Wright, Modesto Gayo-Cal, Elizabeth B. Silva, Mike Savage, Alan Warde. 2009. Culture, class, distinction. London–New York: Routledge.

Bihagen Erik, Tally Katz-Gerro. 2000. “Culture consumption in Sweden: The stability of gender differences”. Poetics 27: 327–340. https://doi.org/10.1016/S0304-422X(00)00004-8.

Bourdieu Pierre. 2022. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

CBOS. 2023. Aktywności i doświadczenia Polaków w 2022 roku: Komunikat z badań. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_018_23.PDF [dostęp: 15.08.2023].

Cebula Michał. 2019. „Poza klasą społeczną i statusem. Sieciowe zakorzenienie konsumpcji muzyki”. Przegląd Socjologiczny 68(2): 81–105. https://doi.org/10.26485/PS/2019/68.2/4.

Coulangeon Philippe, Julien Duval. (red.). 2015. The Routledge companion to Bourdieu’s “Distinction”. London: Routledge.

Crane A. Susan. 2000. Museums and memory. Stanford: Stanford University Press.

Domański Henryk, Dariusz Przybysz, Katarzyna M. Wyrzykowska, Kinga Zawadzka. 2021. Dystynkcje muzyczne. Stratyfikacja społeczna i gusty muzyczne Polaków. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Domański Henryk, Dariusz Przybysz, Katarzyna M. Wyrzykowska, Kinga Zawadzka. 2023. „Seriale telewizyjne a dystanse klasowe w Polsce”. Studia Socjologiczne 1(248): 115–143. https://doi.org/10.24425/sts.2023.144836.

Gałuszka Mieczysław. 1984. „Potoczne odtworzenie filmu”. Studia Socjologiczne 4: 161–184.

Gałuszka Mieczysław, Kazimierz Kowalewicz. 1977. „Szkic do badań potocznego odbioru filmu”. Kino 11: 29–31.

Gałuszka Patryk, Katarzyna Korzeniewska, Katarzyna M. Wyrzykowska, Aleksandra Jagiełło-Skupińska. 2013. Rynek fonograficzny w Polsce 2011/2012. IMiT, POLMIC, Warszawa.

Gans J. Herbert. 2012. “Against culture versus structure”. Identities 19: 125–134. https://doi.org/10.1080/1070289X.2012.672850.

GUS . 2019. Kultura w 2018 roku. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/kultura-turystyka-sport/kultura/kultura-w-2018-roku,20,2.html [dostęp: 15.08.2023].

Erikson Robert, John H. Goldthorpe. 1992. The constant flux: A study of class mobility in industrial countries. New York: Oxford University Press.

Halle David. 1993. Inside culture: Art and class in the American home. Chicago: University of Chicago Press.

Hanchard Matthew, P eter Merrington, Bridgette Wessels, Simeon Yates. 2019. “Exploring contemporary patterns of cultural consumption: Offline and online film watching in the UK ”. Emerald Open Research 1: 16. https://doi.org/10.35241/emeraldopenres.13196.1.

Jarness Vegard, Sam Friedman. 2016. “«I’m not a snob, but ...»: Class boundaries and the downplaying of difference”. Poetics 1259: 1–12. https://doi.org/10.1016/j.poetic.2016.11.001.

Pedersen Willy, Vegard Jarness, Magne Flemmen. 2018. “Revenge of the nerds: Cultural capital and the politics of lifestyle among adolescent elites”. Poetics 70: 54–66. https://doi.org/10.1016/j.poetic.2018.05.002.

Kaczmarek Jerzy. 2014. Zobaczyć społeczeństwo. Film i wideo w badaniach socjologicznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM .

Kantar Millward Brown. 2018. Widz kinowy w Polsce. Raport z badania przeprowadzonego dla Filmweb sp. z o.o. https://pisf.pl/wp-content/uploads/migrated/dokumenty/Raport_widz_kinowy_2018/Filmweb_raport_widz_kinowy_w_Polsce_2018.pdf [dostęp: 15.08.2023].

Kauftantzoglou Roxanne, Dimitris Emmanuel. 2016. “Social stratification and cultural consumption: Cinema going and choice of movie genres in Athens”. The Greek Review of Social Research 146: 115–152. https://doi.org/10.12681/grsr.10647.

Lissowski Grzegorz, Jacek Haman, Mikołaj Jasiński. 2008. Podstawy statystyki dla socjologów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Lizardo Omar. 2006. “How cultural tastes shape personal networks”. American Sociological Review 71: 778–807. https://doi.org/10.1177/0003122406071005.

Michael Janna. 2017. “Highbrow culture for high-potentials? Cultural orientations of a business elite in the making”. Poetics 61: 39–52. https://doi.org/10.1016/j.poetic.2017.01.002

Prieur Annick, Lennart Rosenlund, Jakob Skjott-Larsen. 2008. “Cultural capital today: A case study from Denmark”. Poetics 36(1): 45–71. https://doi.org/10.1016/j.poetic.2008.02.008.

Rosenlund Lennart. 2019. “The persistence of inequalities in an era of rapid social change. Comparison in time of social spaces in Norway”. Poetics 74: 101323. https://doi.org/10.1016/j.poetic.2018.09.004.

Towse Ruth. 2011. Ekonomia kultury. Kompendium. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.

Vandebroeck Dieter. 2017. Distinctions in the flesh: Social class and the embodiment of inequality. London: Routledge.

Wejbert-Wąsiewicz Ewelina. 2018. „Socjologiczne widzenie filmu i kina”. Przegląd Socjologiczny4: 141–169. https://doi.org/10.26485/PS/2018/67.4/7.

Pobrania

Opublikowane

2024-03-15

Jak cytować

Domański, H., Przybysz, D., Wyrzykowska, K. M., & Zawadzka, K. (2024). Oglądanie filmów z perspektywy podziałów klasowych. Przegląd Socjologiczny, 73(1), 75–100. https://doi.org/10.26485/PS/2024/73.1/4

Numer

Dział

ARTYKUŁY