Regionalne i ponadregionalne cechy podhalańskich pieśni zbójnickich

Regional and general features of outlaw songs from Podhale region

Abstrakt

_{https://doi.org/10.26485/RKJ/2018/65/10}

_{Przedmiotem artykułu jest ukazanie wymiaru regionalnego i ponadregionalnego tekstów folkloru poetyckiego. Podstawą rozważań są pieśni zbójnickie z Podhala, zapisane w kilku zbiorach etnograficznych, przede wszystkim w Dziełach wszystkich Oskara Kolberga. Do znamion regionalnych (podhalańskich) omawianych pieśni należą: tematyka zbójnicka, cechy fonetyczno-gramatyczne i leksykalne gwary podhalańskiej, a także użyte w funkcji poetyckiej zapożyczenia słowackie. Wymiar ponadregionalny nadaje zaś owym pieśniom operowanie typowymi środkami poezji ludowej, takimi jak zdrobnienia, archaizmy leksykalne i gramatyczne, transakcentacje, asemantyczne słownictwo meliczne, zgodność granic wersów z granicami zdań i grup składniowych, system sylabiczny, rymy żeńskie, dublety morfologiczne, powtórzenia. W tekstach pieśni zbójnickich ujawnia się też typowa dla folkloru różnych regionów wariantywność tekstów.}