From Practicing Space to Text. On Martin Pollack’s Essay Project

Authors

  • Andrzej Juchniewicz Uniwersytet Śląski, Szkoła Doktorska, Poland

DOI:

https://doi.org/10.26485/ZRL/2023/66.2/12

Keywords:

Martin Pollack; necroviolence; practicing space; contaminated landscapes; Holocaust

Abstract

The article’s author analyses the essays and reportages of Martin Pollack, which he considers interesting research material due to the writer’s past and topics related to environmental humanities and violence against Jews. In his work, Pollack reconstructs the Nazi past of his father and grandfather and traces moments of tension between Jews and Austrians and between members of his own family. In his project, a criticism of a society unaware of the consequences of youth radicalisation is adjacent to an analysis of situations in which the memory of the Holocaust has been repressed. Passivity manifests itself on many levels and concerns, not only the lack of reaction to the violence inflicted but also the failure to mark the places of mass extermination of Jews (the case of Rechnitz). Pollack’s essays concern the repressed memory of the Holocaust in Austria and the history of genocide traced from a post-anthropocentric perspective. The article’s author examines how the writer practices space and makes it cease to be only a stage of the events described. The practice of space allowed Pollack to propose the term “contaminated landscapes” which describes procedures for murdering victims in secluded places chosen for their proximity to swamps or special terrain. Its operability is justified on the condition that the claims of anthropomorphisation of the landscape are abandoned and included in the genocidal process as an accomplice. A more sensible procedure is to shift attention from the landscape to practices referred to as necroviolence. The perpetrators’ abandonment of funeral rituals and the abandonment of bodies in the pit include tchem in the circulation of matter in nature and indicate the violent nature of these practices. The author of the article checks the operability of the category “contaminated landscapes” and describes Pollack’s project as an auto/bio/geo/graphy (a term proposed by Elżbieta Rybicka), in which writing about one’s family forces one to take a position towards a place antagonising residents and complicating the biographies of individual members.

References

Bednarska-Kociołek Joanna (2021), Złe dziedzictwo a obowiązek pamiętania w „Topografii pamięci” Martina Pollacka, „Echa Przeszłości” nr 2, DOI: 10.31648/ep.7215.

Budzyńska Natalia (2019), Dzieci nie płakały. Historia mojego wuja Alfreda Trzebinskiego, lekarza SS, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.

Domańska Ewa (2017), Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Dżon-Ozimek Beata, Olszewski Michał (2023), Ptaki krzyczą nieustannie. Historia Günthera Niethammera, esesmana i ornitologa z Auschwitz, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.

Hilberg Raul (2007), Sprawcy — ofiary — świadkowie. Zagłada Żydów 1933–1945, przeł. J. Giebułtowski, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa.

Horodecka Magdalena (2020), Pośrednicy. Współczesny reportaż literacki wobec Innego, Kraków [dokument elektroniczny].

Izdebska Agnieszka (2015), Śmierć w bunkrze — opowieść Martina Pollacka o ojcu (z mapami i fotografiami w tle) [w:] Przestrzenie geo(bio)graficzne w literaturze, red. E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok.

Juchniewicz Andrzej (2021), Zakładnicy przeszłości, „Rana. Literatura — Doświadczenie — Tożsamość” nr 2, DOI: 10.31261/Rana.2021.4.07.

Krupiński Piotr (2015), Rudy warkocz, „Narracje o Zagładzie” nr 1.

Kuchta Anna (2020), Wobec postpamięci. Tożsamość drugiego pokolenia po Holokauście w świetle zjawiska postpamięci na podstawie wybranych przykładów współczesnej polskiej literatury wspomnieniowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Malinowska Anna (2020), Komendant. Życie Salomona Morela, Wydawnictwo Agora, Warszawa.

Nekroprzemoc. Polityka, kultura i umarli (2022), red. J. Orzeszek, S. Rosiek, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk.

Pollack Martin (2006), Śmierć w bunkrze. Opowieść o moim ojcu, przeł. A. Kopacki, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec [dokument elektroniczny].

Pollack Martin (2014), Skażone krajobrazy, przeł. K. Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec [dokument elektroniczny].

Pollack Martin (2017), Topografia pamięci, przeł. K. Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec [dokument elektroniczny].

Pollack Martin (2020), Kobieta bez grobu. Historia mojej ciotki, przeł. K. Niedenthal, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec [dokument elektroniczny].

Rhodes Richard (2015), Mistrzowie śmierci. Einsatzgruppen, przeł. M. Urbański, Warszawa.

Rybicka Elżbieta (2013), Auto/bio/geo/grafie, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” nr 4, DOI: 10.15290/bsl.2013.04.01.

Sendyka Roma (2018), Od obserwatorów do gapiów. Kategoria bystanders i analiza wizualna, „Teksty Drugie” nr 3.

Sendyka Roma (2021), Poza obozem. Nie-miejsca pamięci — próba rozpoznania, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.

Sofsky Wolfgang (2016), Ustrój terroru. Obóz koncentracyjny, przeł. M. Łukasiewicz, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Warszawa.

Szalewska Katarzyna (2019), Przyroda i stygmat historii — o Skażonych krajobrazach Martina Pollacka [w:] Poetyki ekocydu. Historia, natura, konflikt, red. A. Ubertowska, D. Korczyńska-Partyka, E. Kuliś, Warszawa.

Tomczok Paweł (2019), The Essays of Contaminated Landscapes, „Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze” nr 8, DOI: 10.18778/2299-7458.08.13.

Ubertowska Aleksandra (2020), Historie biotyczne. Pomiędzy estetyką a geotraumą, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.

Wilczyński Marek (2020), Martin Pollack: konstrukcja postpamięci, „Przegląd Polityczny” nr 162, przegladpolityczny.pl/martin-pollack-konstrukcja-postpamieci [dostęp: 4.10.2023].

Wójtowicz-Zając Agnieszka (2017), Co to znaczy dobrze pamiętać?, „artPAPIER” nr 318, 15 marca, artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=321&artykul=6036 [dostęp: 4.10.2023].

Downloads

Published

2023-11-27

How to Cite

Juchniewicz, A. (2023). From Practicing Space to Text. On Martin Pollack’s Essay Project. Zagadnienia Rodzajów Literackich The Problems of Literary Genres, 66(2), 159–174. https://doi.org/10.26485/ZRL/2023/66.2/12

Issue

Section

Issue Theme — Essays

Most read articles by the same author(s)