LITERATURA – HISTORIA – DYDAKTYKA. LECHA SŁOWIŃSKIEGO BADANIA NAD HISTORIĄ DYDAKTYKI LITERATURY

Autor

  • Anna Podemska-Kałuża Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego https://orcid.org/0000-0001-5179-0514

DOI:

https://doi.org/10.26485/PP/2022/77/6

Słowa kluczowe:

Dydaktyka literatury i języka polskiego; historia nauczania przed 1918 rokiem; kształcenie młodzieży w XIX wieku; podręczniki w języku polskim w zaborze pruskim i w zaborze rosyjskim; rodzima kultura; szkolna edukacja polonistyczna; tożsamość narodowa

Abstrakt

The article presents the academic achievements of Professor Lech Słowiński – a historian of Polish literature, researcher of the history of education (including Polish language and literature education), professor of the Adam Mickiewicz University in Poznań, and for many years the head of the Department of the Methodology of Polish Language and Literature Education at the Institute of Polish Philology. It outlines Słowiński’s research interests and fascinations, stressing that he was, above all, the author of numerous academic texts on the teaching of Polish literature and language in various historical periods. Examining Słowiński’s academic research, the author accentuates his strategy of protecting from oblivion the names and achievements of important individuals who contributed to the preservation of Polish literature and culture during the partitions. The aim of the article is also to shed light on Lech Słowiński’s relatively numerous academic publications that can be situated outside literary studies. These important biographical, historical, and anthropological texts have for many years influenced the cultural and regional awareness of the successive generations of citizens of Poznań and the inhabitants of Greater Poland.

Biogram autora

Anna Podemska-Kałuża - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego

Anna Podemska-Kałuża – dr nauk humanistycznych, adiunkt w Zakładzie Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autorka ponad 85 publikacji z zakresu edukacji wielokulturowej, poetyki odbioru różnych tekstów kultury we współczesnej szkole oraz indywidualizacji nauczania uczniów o specyficznych potrzebach edukacyjnych. Jej zainteresowania naukowo-badawcze dotyczą również zagadnień wielozmysłowości w literaturze, kulturze i edukacji oraz nowoczesnych form komunikacji, zwłaszcza w przestrzeni wirtualnej. Wspólnie z Anetą Grodecką napisała książkę Wielozmysłowość. Filozofia i dydaktyka (2012). W latach 2016–2020 systematycznie publikowała artykuły dla nauczycieli języka polskiego w „Polonistyce” i na platformie cyfrowej Pracownia Polonisty. Interesuje się innowacyjnymi metodami nauczania, wiele uwagi poświęca wykorzystaniu nowych technologii i multimediów we współczesnej edukacji polonistycznej.

Bibliografia

Bernard Milski. W: Poznańska wiki [online]. Protokół dostępu: https://poznan.fandom.com/wiki/Bernard_Milski [9.06.2021].

Jasińska Kamilla. 23 października: Władysław Nehring – polski rektor niemieckiego uniwersytetu [online]. Protokół dostępu: https://www.zajezdnia.org/wh-2310 [29.07.2021].

Kolbuszewska Daina. 2004. Od czterech pokoleń w „Marcinku”. „Gazeta Wyborcza. Poznań” z 17 maja [online]. Protokół dostępu: https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,2077678.html?disableRedirects=true [15.06.2021].

Koziołek Krystyna. 2017. Czas lektury. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

„Monitor Polski” 1993. Nr 66, poz. 585 [online]. Protokół dostępu: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19930660585/O/M19930585.pdf [29.04.2021].

Milski Bernard. W: Encyklopedia Gdańska – Gedanopedia [online]. Protokół dostępu: https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=MILSKI_BERNARD [dostęp 9.06.2021].

Nasi profesorowie. W: My z Marcinka [online]. Protokół dostępu: https://myzmarcinka.pl/profesorowie/nasi-profesorowie/slowinski-lech-pseudo-slon-ur-1922-zm-2005/ [15.06.2021].

Podręczniki literatury w szkole średniej: wczoraj – dziś – jutro. 1991. Red. Bożena Chrząstowska. Poznań: Wydawnictwo „Nakom”.

Ratajczak Wiesław, Sobieraj Tomasz. 2014. Szweykowski Zygmunt. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 49. Red. Andrzej Romanowski. Warszawa–Kraków: Instytut Historii PAN im. Tadeusza Manteuffla, Polska Akademia Umiejętności. S. 491–494.

Rzepecka Helena. 1911. Ojczyzna w piśmie i pomnikach. T. 1–2. Poznań: Polsko-Katolicka Księgarnia Nakładowa Zdzisława Rzepeckiego i S-ki.

Słowiński Lech. 1973. Wspomnienie o profesorze Romanie Pollaku. „Kronika Miasta Poznania”, nr 3. S. 114–119.

Słowiński Lech. 1976. Nauka literatury polskiej w szkole w latach 1795–1914. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Słowiński Lech. 1978. Nauka języka polskiego w szkołach Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Słowiński Lech. 1979. Wspomnienie o profesorze Zygmuncie Szweykowskim (1894–1978). „Kronika Miasta Poznania”, nr 1. S. 73–76.

Słowiński Lech. 1980. Hipolit Cegielski jako filolog i pedagog. „Kronika Miasta Poznania”, nr 3. S. 5–12.

Słowiński Lech. 1981. Władysław Nehring. „Kronika Miasta Poznania”, nr 2. S. 5–14.

Słowiński Lech. 1982. …Nie damy pogrześć mowy: wizerunki pedagogów poznańskich XIX wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Słowiński Lech. 1983a. Edward Raczyński, 1786–1845. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Słowiński Lech. 1983b. Hipolit Cegielski, 1813–1868. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Słowiński Lech. 1984. Tytus Działyński, 1796–1861. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Słowiński Lech. 1985. Dla tej, co nie zginęła: z dziejów edukacji narodowej na ziemiach polskich w latach 1795–1831. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Słowiński Lech. 1987. Przed maturą: wędrówki po epokach literatury polskiej. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Słowiński Lech. 1988. Odważni mądrością. O reformatorach edukacji i nauki polskiej w dobie oświecenia. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Słowiński Lech. 1991a. Powtórka z polskiego: syntezy epok literackich dla uczniów szkół średnich. Poznań: Wydawnictwo Rondo.

Słowiński Lech. 1991b. Szkolne podręczniki literatury a koncepcje kształcenia w dwudziestoleciu międzywojennym. W: Podręczniki literatury w szkole średniej. Wczoraj – dziś – jutro. Red. Bożena Chrząstowska. Poznań: Wydawnictwo Nakom. S. 35–72.

Słowiński Lech. 1991c. Z dziejów nauczania literatury w gimnazjach Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Poznań: Wydawnictwo Nakom.

Słowiński Lech. 1992–1993. Helena Rzepecka. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 34. Red. Emanuel Rostworowski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. S. 18–19.

Słowiński Lech. 1993. Z myślą o Niepodległej: z dziejów edukacji narodowej okresu postyczniowego. Poznań: Wydawnictwo ABOS.

Słowiński Lech. 1994. Z dziejów walki o tożsamość narodową pod pruskim zaborem. Działalność oświatowa i społeczna Heleny Rzepeckiej (1863–1916). „Kronika Miasta Poznania”, nr 3/4. S. 437–455.

Słowiński Lech. 1995a. Będziem Polakami: studia z dziejów edukacji narodowej w Wielkim Księstwie Poznańskim. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Słowiński Lech. 1995b. Działalność oświatowa i społeczna Heleny Rzepeckiej (1863– 1916). W: Lech Słowiński. Będziem Polakami: studia z dziejów edukacji narodowej w Wielkim Księstwie Poznańskim. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. S. 125–141.

Słowiński Lech. 1995c. Z dziejów walki o tożsamość narodową pod pruskim zaborem. Działalność publicystyczna Bernarda Milskiego (1856–1926). W: Lech Słowiński. Będziem Polakami: studia z dziejów edukacji narodowej w Wielkim Księstwie Poznańskim. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. S. 114–124.

Słowiński Lech. 1996. Z ławy szkolnej naszych pradziadów: pisarze polscy w szkołach średnich Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Słowiński Lech. 1998. „Rzecz listopadowa” Ernesta Brylla czytana w szkole średniej. W: Konteksty polonistycznej edukacji. Red. Maria Kwiatkowska-Ratajczak, Seweryna Wysłouch. Poznań: Poznańskie Studia Polonistyczne. S. 202–208.

Słowiński Lech. 1999. Język polski. Repetytorium. Syntezy epok literackich. Poznań: Wagros.

Słowiński Lech. 2000. Tradycja i postęp. Studia z dziejów edukacji narodowej pod zaborem rosyjskim. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.

Smuszkiewicz Antoni. 2006. Słowiński Lech Kazimierz (1922–2005). W: Słownik badaczy literatury polskiej. T. VIII. Red. Jerzy Starnawski. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. S. 246–250.

Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. 2002. T. IV. Warszawa: Ośrodek Przetwarzania Informacji. S. 142–143 [biogram uczonego wraz z fotografią].

Wyder Grażyna. 2017. Wielkopolskie działaczki w ruchu narodowo-demokratycznym na terenie Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku. Szkic do działalności politycznej kobiet. „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, nr 1 (2). S. 48–72. Protokół dostępu: https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/5769/1/CNISK_2_2017_G_Wyder_Wielkopolskie_dzialaczki_w_ruchu_narodowo-demokratycznym_na_terenie_Poznanskiego_na_przelomie_XI_i_XX_wieku.pdf [21.07.2021].

Wyniki wyszukiwania – BazHum [online]. Protokół dostępu: https://bazhum.pl/bib/search/results/?generalQuery=lech+s%C5%82owi%C5%84ski [8.07.2021].

Pobrania

Opublikowane

2022-09-08

Jak cytować

Podemska-Kałuża, A. (2022). LITERATURA – HISTORIA – DYDAKTYKA. LECHA SŁOWIŃSKIEGO BADANIA NAD HISTORIĄ DYDAKTYKI LITERATURY. Prace Polonistyczne, 77, 115–132. https://doi.org/10.26485/PP/2022/77/6

Numer

Dział

ARTYKUŁY