Awangarda jako ruch w kierunku teraźniejszości

Abstrakt

_{Tekst stawia sobie za zadanie namysł nad wątkami aktualności i wydarzeniowości ujmowanymi jako definiujące artystyczny ruch awangardowy, rozumiany w związku z tym jako formacja twórcza o identyfikowalnych wspólnych założeniach przekraczających podziały dyscyplinarne i historyczno- filozoficzne klasyfikacje. Zakładam, że duża część sztuki współczesnej pozostaje w ten sposób wierna pewnym dającym się wyróżnić inicjalnym dążeniom awangardowym. Wydaje się, że także obecnie, podobnie jak na początku XX wieku, teraźniejszość jawi się artystom jako wciąż trudno uchwytna. Zjawisko to dotyczy zarówno komentarzy, które odnoszą się do własnych granic i charakteru sztuki (wypowiadającej się wciąż na nowo o sobie samej wobec zobowiązującego ją wciąż imperatywu nowości), jak i jej prób rozumienia i interpretowania przemian życia współczesnego. Natężone skupienie sztuki na tym, co obecne, może być klasyfikowane jako słabość refleksji, ale także jako reakcja na tempo modernizacji, nieodłączne od niej samej. Filozoficzne i antropologiczne ujęcia czasu i współczesności (m.in. i przede wszystkim koncepcje absolutnej teraźniejszości Karla Heinza Bohrera, nowoczesnej Konstytucji Brunona Latoura i podejrzenia odnośnie współczesności tzw. "filozofii podejrzeń") pozwolą z kolei na próbne diagnozy potencjalnych powodów zaniepokojenia kierunkami rozwoju sztuki współczesnej, które daje się wciąż obserwować w jej powszechnej recepcji.}