Dyskursywność sztuki jako problem filozoficzny

Autor

DOI:

https://doi.org/10.26485/AI/2021/23/2

Słowa kluczowe:

dyskurs sztuki, dyskursywność sztuki, język, literatura, malarstwo, widzialne, niewidzialne, wizualność

Abstrakt

Czy w sytuacji, gdy przeformułowaniu i poszerzeniu uległy zarówno pojęcia języka, jak i dyskursu oraz dyskursywności, można jeszcze rysować opozycję językowego dyskursu i sztuki, przeciwstawiać dyskursywność temu, co artystyczne? Aby odpowiedzieć na to pytanie, odróżniam pojęcia dyskursu i dyskursywności. Przenoszę to odróżnienie na poziom refleksji nad sztuką jako jedną z praktyk znaczących. Pokazuję, jak dekonstrukcja zachodnich dyskursów o sztuce towarzyszy rozpoznaniu dyskursywności sztuki przez Heideggera, Derridę, Marina; jak Merleau-Ponty poszukuje warunków produktywności znaczeniowej pod lub „przed” historycznie ustalonymi dyskursami i tym samym poszerza pojęcie dyskursywności sztuki w przyjętym przeze mnie rozumieniu; wiążę pojęcie wizualności u Lyotarda z proponowanym przez siebie rozumieniem dyskursywności sztuki: jako pola produktywności znaczeń, jako pierwotnego impulsu dyskursu; tego, co umożliwia mówienie i obrazowanie, bez czego nie da się mówić i obrazować.

Bibliografia

R. Barthes, S/Z, trans. Richard Miller, Blackwell, New York, 1990.

J. F. Lyotard, Discours, figure, Klincksieck, Paris, 1985.

D. Howarth, Discourse, Open University Press, Buckingham UK, 2000.

L. Marin, De la représentaion, Gallimard, Le Seuil, Paris 1994.

M. Merleau-Ponty, The Visible and the Invisible: Followed by Working Notes. Northwestern University Press, 1968.

P. Ricoeur, Struktura a znaczenie w mowie, in: Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, trans. J. Skoczylas, Warszawa, 1985

Pobrania

Opublikowane

2021-11-25