W poszukiwaniu nowych perspektyw badania rynków małżeńskich
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2021/71.1/1Słowa kluczowe:
ekonomia neoklasyczna, rynek małżeński, „długie trwanie”, teoria performatywna, habitusAbstrakt
Artykuł omawia ograniczenia powszechnej koncepcji rynku małżeńskiego, zaproponowanej przez ekonomistę Gary’ego Beckera. Wskazuje, że dominujące obecnie neoklasyczno-racjonalistyczne podejście zawiera istotne ograniczenia, które mogą jednak przyczynić się do rozwoju i redefinicji rynku. Założenia o nierozerwalnym związku rynku z kapitalizmem, „naturalności” rynku i racjonalności w podejmowaniu decyzji przez jednostki poddano analizie z perspektywy historycznej, performatywnej i strukturalnej. Ustalenia dotyczące funkcjonowania rynku odniesiono do rynku małżeńskiego, ukazując nowe kierunki badań dla badaczy z dziedzin nauk społecznych. Niniejszy artykuł przedstawia zmodyfikowane podejście do rynku małżeńskiego, wypracowane na podstawie teorii Fernanda Braudela, Michela Callona oraz Pierre’a Bourdieu.
Bibliografia
Adamski Franciszek. 2002. Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Arosio Laura. 2004. Gli opposti si respingono? Scelte di coppia e stabilità coniugale in Italia. Roma: Aracne Editrice.
Beck Ulrich. 2004. Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Beck Ulrich, Elisabeth Beck-Gernsheim. 2013. Całkiem zwyczajny chaos miłości. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Becker Gary S. 1981. A treatise on the family. Cambridge: Harvard University Press.
Becker Gary S. 1990. Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich. Warszawa: PWN.
Ben-Ze’ev Aaron. 2004. Love online. Emotions on the Internet. Cambridge: Cambridge University Press.
Bourdieu Pierre. 2002. “Marriage strategies”. Population and Development Review 28(3): 549–558.
Bourdieu Pierre. 2005a. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Bourdieu Pierre. 2005b. The social structures of the economy. Cambridge: Polity.
Bourdieu Pierre. 2006. Medytacje pascaliańskie. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Bourdieu Pierre. 2009. Rozum praktyczny. O teorii działania. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bozon Michel, François Heran. 1989. “Finding a spouse. A survey how French couples meet”. Population: An English Selection 44(1): 91–121.
Braudel Fernand. 2019. Gry wymiany. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV–XVIII wiek. Warszawa: PIW.
Braudel Fernand. 2020. Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II. Tom 1–2. Warszawa: PIW.
Bystroń Jan Stanisław. 1976. Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI–XVIII. T. 2. Warszawa: PIW.
Callon Michel. 1998. The laws of the markets. Oxford: Blackwell Publishers.
Callon Michel. 1999. “Actor-network theory – the market test”. The Sociological Review 47(1): 181–195.
D’Ambrosio Gabriella, Veronica Pastori. 2017. “Omogamia o complementarietà? Analisi delle scelte coniugali in Italia”. Sociologia e Ricerca Sociale 113(2): 143–155.
Dijkstra A. Geske, Janneke Plantega (red.). 2003. Ekonomia i płeć: Pozycja zawodowa kobiet w Unii Europejskiej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Domański Henryk, Dariusz Przybysz. 2007. Homogamia małżeńska a hierarchie społeczne. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Ford Karly S. 2020. “Marrying within the alma mater: Understanding the role of same-university marriages in educational homogamy”. Sociological Research Online 25(2): 254–272.
Gdula Maciej. 2009. Trzy dyskursy miłosne. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Goffman Erving. 2010. Analiza ramowa: Esej z organizacji doświadczenia. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Gonalons-Pons Pilar, Christine R. Schwartz. 2017. “Trends in economic homogamy: Changes in assortative mating or the division of labor in marriage?”. Demography 54(3): 985–1005.
Gulledge Elizabeth A., Philip J. Roscoe, Barbara Townley. 2015. “Economizing Habitus. Material calculation and ‘the rules of the game’ in the publishing industry”. Journal of Cultural Economy 8(6): 637–654.
Hagemejerowa Helena. 1990. Przedmowa do wydania polskiego. W: Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, G.S. Becker (red.), 7–18. Warszawa: PWN
Haller Max. 1981. “Marriage, women, and social stratification: A theoretical critique”. American Journal of Sociology 86(4): 766–795.
Illouz Eva. 2010. Uczucia w dobie kapitalizmu. Warszawa: Wydawnictwo Oficyna Naukowa.
Illouz Eva. 2016. Dlaczego miłość rani? Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Jacyno Małgorzata. 2007. Kultura indywidualizmu. Warszawa: PWN.
Janiszewska Anna. 2007. Dobór przestrzenny i demograficzno-społeczny małżeństw zawieranych w Łodzi. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kacprowicz Grażyna. 1989. Małżeństwo a struktura społeczna w Polsce. Warszawa: Instytut Socjologii UW.
Kacprzak Kamila, Roman Leppert. 2013. Związki miłosne w sieci. Poszukiwanie partnera życiowego na portalach randkowych. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Kalmijn Matthijs. 1991. “Shifting boundaries. Trends in religious and educational homogamy”. American Sociological Review 56(6): 786–800.
Kałuża Dorota. 2007. Stopień otwartości rynku małżeńskiego we współczesnej Polsce. W: Małżeństwo–Etyka–Ekonomia. E. Ozorowski, R.Cz. Horodeński (red.), 97–109. Białystok: Wydawnictwo WSE.
Kamecka Gabriela. 2019. „Klasa, którą kochamy. Klasowe mechanizmy funkcjonowania rynków małżeńskich”. Młoda Humanistyka 14(1): 1–29.
Księżyk Marianna. 2012. Ekonomia podejście historyczne i prospektywne. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
Latour Bruno. 2010. Splatając na nowo to, co społeczne: Wprowadzenie do teorii aktora-sieci. Kraków: Universitas.
Leibenstein Harvey. 1978. General x-efficiency theory and economic development. New York; London; Toronto: Oxford Univeristy Press.
Luhmann Niklas. 2003. Semantyka miłości: O kodowaniu intymności. Warszawa: Scholar.
Lévi-Strauss Claude. 1993. Spojrzenie z oddali. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Mankiw Gregory N., Mark P. Taylor. 2009. Mikroekonomia. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Mare Robert D. 1991. “Five decades of educational assortative mating”. American Sociological Review 56(1): 15–32.
Mill John S. 1985. Principles of political economy with some of their applications to social philosophy. Books IV and V. London: Penguin Books.
Mill John S. 2005. Utylitaryzm: O wolności. Warszawa: PWN.
Mill John S. 2000. Essays on some unsettled questions of political economy. London: Batoche Books, Kitchener.
Miller Laurence H. 1962. “On the Chicago School of Economics”. Journal of Political Economy 70(1): 64–69.
Moroz Ewa. 2005. Podstawy mikroekonomii. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Muniesa Fabian, Yuval Millo, Michel Callon. 2007. An introduction to market devices. In: In market devices, F. Muniesa, Y. Millo, M. Callon (eds.), 1–12. Oxford: Blackwell Publishers.
Polanyi Karl. 2011. Wielka transformacja. Warszawa: PWN.
Resnick Irven. 2000. “Marriage in medieval culture: Consent theory and the case of Joseph and Mary”. Church History 69(2): 350–371.
Ricardo David. 1949. The principles of political economy and taxation. London: J.M. Dent & Sons; New York: E.P. Dutton & Co.
Smith Adam. 1909. An inquiry into the nature and causes of the wealth of nations, books. New York: P.F. Collier & Son Corporation.
Smits Jeroen, Wout Ultee, Jan Lammers. 1998. “Educational homogamy in 65 countries: An explanation of differences in openness using country-level explanatory variables”. American Sociological Review 63(2): 264–285.
Warzywoda-Kruszyńska Wielisława. 1974. Małżeństwa a struktura społeczna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo PAN.
