Budowa słowotwórcza gwarowych nazw rezultatywnych
DOI:
https://doi.org/10.26485/RKJ/2025/73/5Słowa kluczowe:
dialektologia, słowotwórstwo, kategorie słowotwórczeAbstrakt
Artykuł dotyczy analizy słowotwórczej gwarowych nazw rezultatywnych oraz zasad ich kategoryzacji, która ze względu na różnorodność materiału leksykalnego nie jest procesem łatwym i oczywistym. W obrębie struktur ustalanych jako resultativa często dochodzi do przesuwania/wariantywności znaczeń kategorialnych. Wówczas kontekst jest czynnikiem decydującym o funkcji kategorialno-semantycznej nazywanego desygnatu. Ten może zostać zaklasyfikowany zarówno jako nazwa wytworu, jak i nazwa obiektu. W gwarach najwięcej znajdujemy przykładów łączenia funkcji rezultatywnej z lokatywną.
Bibliografia
Cyran Władysław, 1977, Tendencje słowotwórcze w gwarach polskich, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
Dejna Karol, 1974–1985, Słownictwo ludowe z terenu byłych województw kieleckiego i łódzkiego, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. 20–31.
Gaertner Henryk, 1931–1938, Gramatyka współczesnego języka polskiego, cz. III.1: Słowotwórstwo, Wydawnictwo Książnica-Atlas, Lwów – Warszawa.
Gala-Milczarek Beata, 2009a, Budowa słowotwórcza rzeczowników w gwarach piotrkowskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Gala-Milczarek Beata, 2009b, Czynnościowy charakter derywatów rzeczownikowych w gwarach piotrkowskich, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, t. 54, s. 57–76.
Gala-Milczarek Beata, 2016, Czynnościowy charakter derywatów rzeczownikowych w gwarach północnomałopolskich i przyległych. Studium morfologiczno-leksykalne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Gala-Milczarek Beata, 2020, Zasady kategoryzacji nazw atrybutywnych subiektów czynności funkcjonującej w leksyce gwarowej, „Teka Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych”, numer specjalny: Tom jubileuszowy dedykowany Profesorowi Feliksowi Czyżewskiemu w 70. rocznicę urodzin, s. 151–160.
Gołąb Zbigniew, Heinz Adam, Polański Kazimierz, 1968, Słownik terminologii językoznawczej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Grabias Stanisław, 1981, O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin.
Grzegorczykowa Renata, 1998, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Grzegorczykowa Renata, Puzynina Jadwiga, 1979, Słowotwórstwo współczesnego języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Heinz Adam, 1974, Pojęcie i rola wariantu językowego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. 32, s. 137–157.
Klemensiewicz Zenon, Lehr-Spławiński Tadeusz, Urbańczyk Stanisław, 1964, Gramatyka historyczna języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Kreja Bogusław, 1996, Problemy słowotwórczej struktury nazw rezultatów czynności, w: B. Kreja, Studia z polskiego słowotwórstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 57–60.
Laskowski Roman, 1966, Derywacja rzeczownikowa w dialektach laskich, cz. I, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków.
Laskowski Roman, 1971, Derywacja rzeczownikowa w dialektach laskich, cz. II, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków.
Marciniak-Firadza Renata, 2013, Nazwy osobowych wykonawców czynności w gwarach małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego, cz. I: Studium słowotwórczo-leksykalne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Sierociuk Jerzy, 1991, W sprawie wariantywności słowotwórczej w gwarach, w: S. Gajda, red., Wariancja w języku, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Opole, s. 175–178.
Sierociuk Jerzy, 2006, Specyfika wariantywności słowotwórczej w gwarach, w: J. Sierociuk, red., Gwary dziś. 3. Wewnętrzne zróżnicowanie języka wsi, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań, s. 209–214.
Szczepankowska Irena, 1998, Nomina attributiva w gwarze łomżyńskiej, Wydawnictwo Trans Humana, Białystok.
Szober Stanisław, 1923, Gramatyka języka polskiego, Książnica Polska, Lwów – Warszawa.
Ułaszyn Henryk, 1923, Słowotwórstwo, w: T. Benni, J. Łoś, K. Nitsch, J. Rozwadowski, H. Ułaszyn, Gramatyka języka polskiego, Polska Akademia Umiejętności, Kraków, s. 207–245.
Waszakowa Krystyna, 2012, Miejsce i rola relacji podobieństwa w słowotwórstwie – zarys problematyki, w: J. Sierociuk, red., Słowotwórstwo słowiańskie: system i tekst. Prace Komisji Słowotwórczej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów, seria 13, Wydawnictwo Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań, s. 191–202.
