Queer History. The Prison Camp Experience of Queer People in Julia Holewińska’s Drama "Katyń. Teoria Barw"

Authors

  • Weronika Żyła Uniwersytet Łódzki, Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych

Keywords:

memory policies; counter-hegemonic art; queer representation; counter-history; queer body; masculinity studies

Abstract

In this work, the author undertakes a comprehensive analysis of the drama Katyń. Teoria barw [The drama of Katyń. The theory of colors] by Julia Holewińska within the framework of queer theory. The study addresses the significance of this exploration, emphasising the limited representation of non-normative groups in historical narratives, a consequence of the specific political trajectory adapted by the then government. The article posits that artistic expressions, such as films, books, or performances, can be construed as counter-hegemonic interventions within the realm of the arts. In this regard, the artistic domain stands out as a unique space where marginalised histories find a platform for development. The Katyn massacre is a poignant symbol within Polish memory policies, and Katyń. Teoria barw disrupts the official narrative surrounding this historical event by incorporating the experiences of queer persons and women into the storyline. The theoretical underpinnings of this research encompass concepts related to counter-memory, the performance of history, queer theory, and its influence on altering historical narratives, along with the application of Chantal Mouffe’s agonistic model of democracy. The analysis of the drama reveals the potential for constructing a counter-historical narrative, characterising it as an endeavour that challenges the hegemony of the system by reclaiming aspects of Polish history through artistic activities. Holewińska’s narrative is presented as a paradigm of counter-hegemonic artistic practice, employing tools that subvert hegemony. These tools include the deconstruction of the dominant heterosexual and masculine fiction through the introduction of a counter-historical narrative portraying the homosexual camp experience, and the representation of the body using categories described by Ewa Domańska as “necros.”

Downloads

Download data is not yet available.

References

Agamben Giorgio (2008), Co zostaje z Auschwitz?, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.

Bogucki Marcin (2019), Queer po polsku, „Dialog” nr 5.

Bojarska Katarzyna, Solarska Maria (2014), Przeciw-pamięć [w:] Modi Memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Bugajewski Maciej, Solarska Maria (2017), Wspólnota i zmiana. Dwugłos o przeciw-historii, „Historia@Teoria” nr 2(4), DOI: 10.14746/ht.2017.4.2.11.

Czapski Józef (1979), Wspomnienia starobielskie, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa.

Domańska Ewa (2017), Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Foucault Michel (1998), Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976, przeł. M. Kowalska, Wydawnictwo KR, Warszawa.

Foucault Michel (2000), Nietzsche, genealogia, historia [w:] M. Foucault, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, przeł. D. Leszczyński, L. Rasiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Wrocław.

Halperin David (2012), Jak uprawiać historię męskiego homoseksualizmu?, przeł. J. Bednarek [w:] Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.

Heger Heinz (2016), Mężczyźni z różowym trójkątem, przeł. A. Rosenau, Ośrodek Karta, Warszawa.

Holewińska Julia (2020), Katyń. Teoria barw, „Dialog” nr 12.

Jaworska Justyna (2020), Kłamstewka katyńskie. Rozmowa z Julią Holewińską, „Dialog” nr 12.

Kalicka Joanna (2014), Historia [w:] Modi Memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Kalicka Joanna, Piotr Witek (2014), Polityka historyczna [w:] Modi Memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Katyń. Barwy — projekt edukacyjny towarzyszący spektaklowi „Katyń. Teoria barw” (b.r.), www.katyn-barwy.pl [dostęp: 29.02.2024].

Kitowska-Łysiak Małgorzata (2023), Józef Czapski, „Culture.pl”, culture.pl/pl/tworca/jozef-czapski [dostęp: 29.02.2024].

Kobielska Maria (2016), Polska kultura pamięci w XXI wieku: dominanty. Zbrodnia katyńska, powstanie warszawskie i stan wojenny, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.

Kosicka-Pajewska Aleksandra (2021), Dramatyczność kolorów historii, „Przestrzenie Teorii” nr 36, DOI: 10.14746/pt.2021.36.3.

Krakowska Joanna (2020), Odmieńcza rewolucja. Performans na cudzej ziemi, Wydawnictwo Karakter i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Kraków–Warszawa.

Krakowska Joanna (2021), Queerstoria domowa, „Dwutygodnik” nr 322, www.dwutygodnik.com/artykul/9789-queerstoria-domowa.html [dostęp: 29.02.2024].

Mouffe Chantal (2015), Agonistyka, przeł. B. Szelewa, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.

Nora Pierre (2011), Między pamięcią a historią: les lieux de memoire, przeł. M Borowski, M. Sugiera, „Didaskalia” nr 105.

Obóz w Starobielsku (b.r.) [hasło/lokalizacja], Historianamapie.org, historianamapie.org/item/oboz-w-starobielsku [dostęp: 29.02.2024].

Rokem Freddie (2010), Wystawianie historii. Teatralne obrazy przeszłości we współczesnym teatrze, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, Księgarnia Akademicka, Kraków.

Shusterman Richard (2008), Somatoestetyka i „Druga płeć”: pragmatystyczne odczytanie arcydzieła feminizmu, przeł. W. Małecki, „Teksty Drugie” nr 1/2(109/110).

Szcześniak Magda (2012), Queerowanie historii, czyli dlaczego współcześni geje nie są niczyimi dziećmi, „Teksty Drugie” nr 5(137).

Szpakowska Małgorzata (2020), W kolorach, „Dialog” nr 12.

Śmieja Wojciech (2016), Hegemonia i trauma. Literatura wobec dominujących fikcji męskości, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.

Wątpliwy repertuar teatru w Bydgoszczy? (2021), TVP3 Bydgoszcz, 9 września, bydgoszcz.tvp.pl/55739256/watpliwy-repertuar-teatr-bydgoszcz [dostęp: 29.02.2024].

Witoń Marta (2020), Katyń. Teoria Barw | Marta Witoń | v. 2 [Józef Czapski prywatnie], YouTube, kanał: Teatr Śląski | Silesia Theatre, www.youtube.com/watch?v=WHrsWgN3TF0 [dostęp: 29.02.2024].

Downloads

Published

2024-05-21

How to Cite

Żyła, W. (2024). Queer History. The Prison Camp Experience of Queer People in Julia Holewińska’s Drama "Katyń. Teoria Barw". Zagadnienia Rodzajów Literackich The Problems of Literary Genres, 67(1). Retrieved from https://czasopisma.ltn.lodz.pl/Zagadnienia-Rodzajow-Literackich/article/view/2366