Bosanc, čefur, Izbrisani — The Immigrant from the Former Yugoslav Republics in a Slovenian Feature Film

Authors

DOI:

https://doi.org/10.26485/ZRL/2022/65.1/6

Keywords:

Slovenian film, immigrant, južnjak, Yugoslavia, stranger

Abstract

From the 1960s to the present day, immigrants have come to Slovenia mainly from the republics/ countries of the former Yugoslavia. Their appearance in Slovenian society caused a sense of threat to their own culture. Mutual relations between Slovenes and newcomers were determined from the very beginning by cultural and linguistic barriers that have not disappeared to this day. The film did not remain indifferent to this situation. The plots of the few films made between 1965 and 2018 deal with the topic of immigrants and their functioning in Slovenian society, primarily criticizing the intolerant attitude of the hosts. Using stereotypical representations of immigrants and Slovenes, they playfully or tragically emphasize inequalities in their relations, as well as the privileged position of some and the marginalization of others. Although Slovenia is widely recognized as a country open to multiculturalism, which identifies itself with the European values of respect for every individual and respect for basic human rights, the films presented create a crack in this image, showing Slovenes as an intolerant, even xenophobic society. This reluctance towards a stranger, however, focuses only on newcomers from other countries of the former Yugoslavia, who seem to be seen as a collective with unequivocally negative characteristics.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Adorno Theodor W., Frenkel-Brunswick Else, Levinson Daniel, Stanford Nevitt (1993), The Authoritarian Personality (Studies in Prejudice), Norton & Co Inc, Nowy Jork.

Ballesteros Isolina (2015), Immigration Cinema in the New Europe, Intellect, Bristol.

Čeplak Mencin Metka (2005), Referendum proti načelu enakosti pred zakonom [w:] Mi in oni: Nestrpnost na Slovenskem, red. V. Leskovšek, Mirovni inštitut, Ljubljana.

Cinema at the Periphery (2010), red. D. Iordanova, D. Martin-Jones, B. Vidal, Wayne State University Press, Detroit.

Čopič Vesna, Tomc Gregor (2010), Threat or Opportunity? Slovenian Cultural Policy in Transition, „The Journal of Arts Management, Law, and Society” nr 30(1).

Di Luzio Aldo, Auer Peter (1986), Identitätskonstitution in der Migration: konversationsanalytische und linguistische. Aspekte ethnischer Stereotypisierungen, „Linguistische Berichte” nr 104.

Guštin Maša (2010), Wywiad z Goranem Vojnoviciem [w:] G. Vojnović, Czefurzy raus!, przeł. T. Łukaszewicz, Wydawnictwo Międzymorze, Gdańsk.

Guštin Maša (2019), Perturbacje kinematografii słoweńskiej, „Kwartalnik Filmowy” nr 105–106.

Guštin Maša, Łukaszewicz Tomasz (2010), Wstęp [w:] G. Vojnović, Czefurzy raus!, przeł. T. Łukaszewicz, Wydawnictwo Międzymorze, Gdańsk.

Josipovič Damir (2013), Psevdoprostovoljne migracije: primer sistema notranjih migracij v nekdanji Jugoslaviji, „Ars & Humanitas / Študije” nr VII(2).

Jovanović Njebojša (2017), Spopad, ki ga ni [w:] Filmska ustvarjalnost Jožeta Babiča, red. M. Peče, Slovenska kinoteka, Ljubljana.

Kocjančič T. Nerina, Robar Dorin Filip (2017), Dialogi s Filipom, Slovenska kinoteka, Ljubljana.

Kozinc Nina (2005), Nekateri elementi strukturne nestrpnosti v Sloveniji [w:] Mi in oni: Nestrpnost na Slovenskem, red. V. Leskovšek, Mirovni inštitut, Ljubljana.

Lesar Samo (1998), Kdo je „čefur”?, „Socialna pedagogika” nr 2(3).

Loska Krzysztof (2016), Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina, TAiWPN Universitas, Kraków.

Lykidis Alex (2009), Minority and Immigrant Representation in Recent European Cinema [w:] Building Walls in a Borderless World: Media and Human Mobility across Divided Spaces, red. J.J. Nasser, wydanie specjalne, „Spectator” nr 29(1).

Majcen Matic (2015), Slovenski poosamosvojitveni film. Institucija in nacionalna identiteta, Aristej, Maribor.

Mevželj Özay Clara (2019), Balkan (Čefur) subculture in Slovenia, „Social Scientific Centered Issues” nr 1(1), www.researchgate.net/publication/334193872_Balkan_Cefur_subculture_ in_Slovenia [dostęp: 28.06.2022].

Mežnarić Silva (1986), Bosanci — a kuda idu Slovenci nedeljom?, ZSMS, Ljubljana.

Mlekuž Jernej (2016), Bosanci, Čefurji, Čapci and other Burekalised creatures. Images of immigrants and their descendants in Slovenian media and popular culture [w:] Citizens at Heart? Perspectives on integration of refugees in the EU after the Yugoslav wars of succession, red. L. Bennich-Björkman, R. Kostić, B. Likić-Brborić, Uppsala Multiethnic Papers, Uppsala.

Natek Milan (1969), Delovna sila iz drugih republik Jugoslavije v Sloveniji in posebej v Ljubljani, „Geografski Zbornik Acta Geographica” XI.

Pelko Stojan (2012), Nora lucidnost: Prostor? Čas? En, dva, film! [w:] Matjaž Klopčič. Eseji in pričevanja, red. A. Šprah, Slovenska kinoteka, Ljubljana.

Stanković Peter (2005), Rdeči trakovi: reprezentacija v slovenskem partizanskem filmu, Založba FDV, Ljubljana.

Stanković Peter (2013), Zgodovina slovenskega celovečernega igranega filma. Slovenski klasični film (1931–1988), Založba FDV.

Stanković Peter (2017), Jože Babič in vprašanje realizma v slovenskem filmu: štirje slovenski celovečerci prvega domačega kritičnega realista [w:] Filmska ustvarjalnost Jožeta Babiča, red. M. Peče, Slovenska kinoteka, Ljubljana.

Šabec Ksenja (2007), Kdo je čefur za kranjskega Janeza: stereotipi in kulturne razlike v sodobnem evropskem kontekstu [w:] Stereotipi v slovenskem jeziku, literature in kulturi, red. I. Novak-Popov, Univerza v Ljubljani, Ljubljana.

Šprah Andrej (2017), Krog, ki se ne razpre: cikličnost vračanj po istih poteh [w:] Filmska ustvarjalnost Jožeta Babiča, red. M. Peče, Slovenska kinoteka, Ljubljana.

Štefančič Marcel Jr. (2005), Na svoji zemlji. Zgodovina slovenskega filma, UMco, Ljubljana.

Štefančič Marcel Jr. (2012), Svoboda ali smrt! [w:] Matjaž Klopčič. Eseji in pričevanja, red. A. Šprah, Slovenska kinoteka, Ljubljana.

Štefančič Marcel Jr. (2013), Maškarada. Strašne fantazije slovenskega filma (1948–1990), UMco, Ljubljana.

Štrajn Darko (2011), Robar-Dorin’s mirror: Rams and Mammoths in the context of Yugoslav history, „New Review of Film and Television Studies” t. 9, nr 4.

Todorova Maria (2008), Bałkany wyobrażone, przeł. P. Szymor, M. Budzińska, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.

Trušnovec Gorazd (2003), Ponavljač, „Polet”, 20.11.2003.

Van Alphen Ernest (2011), Archiwa wizualne jako historia preposteryjna, „Kultura Współczesna” nr 4.

Vojnović Goran (2010), Czefurzy raus!, przeł. T. Łukaszewicz, Wydawnictwo Międzymorze, Gdańsk.

Nie wracaj tą samą drogą (Po isti poti se ne vračaj), 1965, reż. Jože Babič.

Historia, której nie ma (Zgodba, ki je ni), 1967, reż. Matjaž Klopčič.

Barany i mamuty (Ovni in mamuti), 1985, reż. Filip Robar-Dorin.

Outsider (Outsider), 1997, reż. Andrej Košak.

Ser i dżem (Kajmak in marmelada), 2003, reż. Branko Đurić.

Na pagórkach (Na planincah), 2003, reż. Miha Hočevar.

Przedmieście (Predmestje), 2004, reż. Vinko Möderndorfer.

Czefurzy raus! (Čefurji raus!), 2013, reż. Goran Vojnović.

Wymazani (Izbrisana), 2018, reż. Miha Mazzini i Dušan Joksimović.

Amatorski gang (Bande a part), 1964, reż. Jean-Luc Godard.

Spotkałem nawet szczęśliwych Cyganów (Skupljači perja), 1967, reż. Aleksandar Petrović.

Katzelmacher, 1969, reż. Rainer Werner Fassbinder.

Młode lata (Rani radovi), 1969, reż. Želimir Žilnik.

Plastyczny Jesus (Plastični Isus), 1971, reż. Lazar Stojanović.

Cienie bliskich przodków (Sence bliznjih prednikov), 1980, reż. Filip Robar-Dorin.

Opre Roma, 1983, reż. Filip Robar-Dorin.

Felix, 1996, reż. Božo Šprajc.

Blues dla Sary (Blues za Saro), 1998, reż. Boris Jurjaševič.

Porno film, 2000, reż. Damjan Kozole.

Ziemia niczyja (Ničija zemlja), 2001, reż. Danis Tanović.

Ostatnia wieczerza (Zadnja večerja), 2001, reż. Vojko Anzeljc.

Poker, 2001, reż. Vinci Vouge Anžlovar.

Chleb i Mleko (Kruh in mleko), 2002, reż. Jan Cvitkovič.

Fužine rulez (Fužine zakon), 2002, reż. Goran Vojnović.

Tu i tam (Tu pa tam), 2003, reż. Mitja Okorn.

Aven čhavora, 2005, reż. Filip Robar-Dorin.

Estrellita (Estrellita — pesem za domov), 2006, reż. Metod Pevec.

M… jak Miłość (L… kot ljubezen), 2007, reż. Janja Glogovac.

Kraina nr 2 (Pokrajina št.2), 2008, reż. Vinko Möderndorfer.

Droga do gaju — Opre Roma 3 (Pot v gaj — Opre Roma 3), 2011, reż. Filip Robar-Dorin.

Adria Blues, 2013, reż. Miroslav Mandić.

Górnik (Rudar), 2017, reż. Hanna Slak.

Downloads

Published

2022-08-10

How to Cite

Guštin, M. (2022). Bosanc, čefur, Izbrisani — The Immigrant from the Former Yugoslav Republics in a Slovenian Feature Film. Zagadnienia Rodzajów Literackich The Problems of Literary Genres, 65(1), 53–69. https://doi.org/10.26485/ZRL/2022/65.1/6