UWAGI O RĘKOPISIE ZBIORU KAZAŃ SYLLABUS MARIANUS ANTONIEGO WĘGRZYNOWICZA
DOI:
https://doi.org/10.26485/PP/2021/76/8Słowa kluczowe:
Antoni Węgrzynowicz; kaznodziejstwo franciszkańskie; kaznodziejstwo barokowe; kaznodziejstwo XVIII-wieczne; XVIII-wieczne rękopisy; rękopis kazańAbstrakt
The article analyses the manuscript of collected sermons entitled Syllabus Marianus and written by the baroque preacher Antoni Węgrzynowicz. The manuscript provides an insight into Węgrzynowicz’s work as a preacher and serves as a source of biographical information. Based on the changes that the preacher made to the epigrams (which are a typical element of the sermons), the article argues that Węgrzynowicz himself was their author (so far, these works have been regarded as fragments of Marian hymns). The manuscript also includes two pages that are unrelated to the collection. One of them features an outline of the sermon that Węgrzynowicz preached to his confreres on the feast of Christmas in 1715. These notes also reveal some tricks of the preacher’s art. The information that the second sheet contains gives insight into the everyday life in an 18th-century monastery.
Bibliografia
Bollando Ioanne. 1668. Acta Sanctorum Martii. T. 1. Antverpia: apud Iacobum Mevrsivm.
S. Bonaventura. 1868. Meditationes vitae Christi. W: Opera omnia. T. 12. Paris: Ludovicus Vives, Bibliopola Editor Via Delambre 9. S. 509–630.
św. Bonawentura. 1879. Żywot Pana naszego Jezusa Chrystusa w pobożnych rozmyślaniach zawarty. Przeł. o. Prokop Kapucyn. Kraków: w Drukarni Wł. L. Anczyca i Spółki.
Jaroszewicz Florian. 1767. Matka świętych Polska albo żywoty świętych błogosławionych, wielebnych, świątobliwych, pobożnych Polaków i Polek. Wszelkiego stanu i kondycyi, każdego wieku od zakrzewionej w Polszcze chrześcijańskiej wiary osobliwą życia doskonałością słynących, z różnych autorów i pism tak polskich, jako i cudzoziemskich zebrane i spisane […]. Kraków: w Drukarni Stanisława Stachiewicza J.K.Mći Typografa.
Kowalicki Franciszek. 1728. Kazanie na konsekracyi ksieni sandomierskiej, najprzewielebniejszej panny Jejmościej Panny Franciszki Tarłówny. W niedzielę wtórą po Wielkiejnocy. W: Socyjusz kaznodziei odświętnego przed twarzą Chrystusową i świętych jego idący, abo mowy odświętne drugie. Sandomierz: w drukarni sandomierskiej J. K. M. Koll. Soc. Jesu. S. 4–20.
[O głoszeniu kazań]. b.r.w. b.m.w. Archiwum Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Krakowie, Spis rękopisów bibliotecznych, nr 126 adl.; k. 1–66.
Originalia sub ministerio P. Antonii Węgrzynovii 1701–1704. Archiwum Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Krakowie [zbiór luźnych kart, zawierający dokumenty z okresu sprawowania przez Antoniego Węgrzynowicza funkcji prowincjała małopolskiej prowincji Matki Bożej Anielskiej w latach 1701–1704].
Spis rękopisów bibliotecznych. Reformacka 4. Archiwum Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Krakowie. Brak sygnatury.
Węgrzynowicz Antoni. 1697–1699. Cursus theologicus ad mentem doctoris subtilis Ioannis Duns Scoti conscriptus ad laudem Dei et Beatissimae Virginis Mariae Immaculatae Conceptionis in conventu Cracoviensi. Kraków: Archiwum Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Krakowie, Spis rękopisów bibliotecznych, nr 45.
Węgrzynowicz Antoni. 1704. Melodyja św. Kazimierza królewicza polskiego albo pieśni „Omni die” etc. „Dnia każdego” etc. O Najświętszej Pannie Maryi kazaniami chwałę Najświętszej Panny i oraz potrzebne nauki chrześcijańskie zamykającemi przyozdobiona. Przydane są troje kazań św. Kazimierza, także regestr kazań albo nauk duchownych na każdą niedzielę, częścią dla wygody xx. plebanów, częścią dla domowego czytania wydana. Kraków: w Drukarni Mikołaja Aleksandra Schedla I. K. M. Ordynaryjnego Typogr[afa].
Węgrzynowicz Antoni. 1708. Kazań niedzielnych księga pierwsza, to jest siedm trąb z Objawienia Jana Świętego przeciwko siedmiom głównym grzechom napisane. Kraków: w Drukarni Akademickiej.
Węgrzynowicz Antoni. 1710. Alphabetum Immaculatae Conceptionis SS. Virginis Mariae seu discursus concionatorii, per titulos a literis alphabeti initiales. In quibus praemissa congrua moralitate, scriptualiter, figuraliter, doctoraliter, miraculose, scholastice; idque, theologice, philosophice, symbolice, poetice, anagrammatice, atque; historice, SS. Deiparae conceptio sine labe elucidatur. Cracovia: Typis Academicis.
Węgrzynowicz Antoni. 1711. Nuptiae Agni, Gody Baranka Apokaliptycznego albo kazania na uroczyste święta Pana Jezusowe, Najświętszej Panny i Świętych Bożych napisane. Kraków: w Drukarni Franciszka Cezarego, I. K. M. i I. M. X. biskupa krakowsk[iego] książęcia siewierskiego; także przesławnej Akademii Krak[owskiej] Ordynaryjnego Typografa.
Węgrzynowicz Antoni. 1713. Kazań niedzielnych księga wtora. Albo siedm kolumn domu pobożności, to jest o siedmiu cnotach chrześcijańskich. Częstochowa: w Drukarni Jasnej Góry Częstochowskiej.
Węgrzynowicz Antoni. 1713–1714. [Syllabus Marianus syllabarum consonantium alias discursus concionatorii in titulos B. V. Mariae a syllabis initiatos, in quibus, [praemissa congrua moralitate] scripturaliter, figuraliter, doctoraliter, miraculose, historice, SS. Deiparae laudes praerogativae, mysteria etc., per omnes solemnes eius festivitates depraedicantur. Cum indice locupletissimo, nedum S. Scripturae, et rerum, sed et concionum reductarum pro dominicis ac festis per annum]. [Kraków–Wieliczka–Lwów]. Archiwum Prowincji Franciszkanów-Reformatów w Krakowie, Spis rękopisów bibliotecznych, nr 261.
Węgrzynowicz Antoni. 1714. Kazań niedzielnych księga trzecia albo nauki o czterech rzeczach ostatecznych przez całoroczne niedziele rozłożona. Warszawa: w Drukarni OO. Scholarum Piarum.
Węgrzynowicz Antoni. 1717. Syllabus Marianus syllabarum consonantium seu discursus concionatorij in quibus scripturaliter, figuraliter, doctoraliter, miraculose, historice; praemissa congrua moralitatae SS. Deiparae laudes praerogativae, mysteria etc. per eius festivitates solennes depraediticantur. Leopolis: Typis S.R.M. et Confraternitatis SSS. Trinitatis.
Węgrzynowicz Antoni. 1728. Panoplia Ecclesiae Dei seu breve armamentarum pro defensione S. Fidei Catholicae, ac expugnatione hostilis sectae acatholicae sexcentis telis instructum ac pro commodo zelantium, praesertim contra aevi nostri haereses, publico usui et luci expositum. Cracovia: Typis Academicis.
Węgrzynowicz Antoni. 2016. Itinerarium Hispanicum. Wstęp i oprac. Marian Chachaj, Bogdan Rok. Przeł. Dariusz Piwowarczyk, przy współudziale Mariana Chachaja i Bogdana Roka. W: Staropolskie podróżowanie. Red. Bogdan Rok, Filip Wolański. Kraków. Księgarnia Akademicka. ISBN: 978-83-7638-729-1. S. 19–40.
Wykład istotny reguły Ojca [Świętego] Franciszka Braci Mniejszych na deklaracyjach papieskich Mikołaja III i Klemensa V ugruntowany z łacińskiego języka na polski krótko zebrany. Dla pamięci i wiadomości osób zakonnych ściślejszej obserwacyi z woli przełożonych prowincyi małopolskiej oo. reformatów do druku podany. 1771. Kraków.
Białynia-Chołodecki Józef. 1911. Trynitarze. Lwów: Wydawnictwo Towarzystwa Miłośników Przeszłości Lwowa.
Błachut Adam. 2009. Teolog artysta. Mniej znane plastyczne zainteresowania o. Antoniego Węgrzynowicza OFMRef. „Pietas et Studium. Rocznik Wyższego Seminarium Duchownego Prowincji Matki Bożej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych w Krakowie”, t. 2. ISSN: 1689-5827. S. 545–553.
Błażkiewicz Alfons Henryk. 1961. Powstanie małopolskiej prowincji reformatów (1587–1639). „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsceˮ, t. 14. S. 49–160.
Estreicher Karol. 1938. Bibliografia polska. Seria III 21 (32), Kraków: nakładem Polskiej Akademii Umiejętności.
Hejnosz Wojciech. 1937. Cetner Franciszek. W: Polski słownik biograficzny. Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności. S. 238.
Jougan Władysław Alojzy. 1905. Ks. Antoni Węgrzynowicz jako kaznodzieja mariologiczny. Szkic homiletyczny. „Przegląd Kościelny”, t. 8, nr 48, z. 12. S. 551–562.
Kuran Magdalena. 2020. O rękopisie kazań Antoniego Węgrzynowicza „Melodyja Ś[więtego] Kazimierza” – spostrzeżenia i uwagi. W: „Fons omnis honesti” – o literaturze w służbie wartości: tradycja antyczna, kultura ziemiańska, encyklopedyzm i komunikacja. Studia ofiarowane Profesor Marii Wichowej w 70 rocznicę urodzin i 45 rocznicę pracy naukowej. Red. Michał Kuran. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. ISBN: 978-83-8220-407-0. S. 271–293.
Łomnicka-Żakowska Ewa. 2008. Grafika polska XVIII wieku. Rytownicy polscy i w Polsce działający. Warszawa: Wydawnictwo „DiG”. ISBN 83-7181-525-5.
Niemcewicz Julian Ursyn. 1868. Pamiętniki czasów moich. Dzieło pośmiertne. Wydanie nowe. Lipsk: F. A. Brockhaus. Biblioteka Pisarzy Polskich, t. 54.
Popiołek Bożena. 2013. Magdalena z Tarłów Lubomirska (zm. 1728), wojewodzina krakowska. Próba biografii. „Krakowskie Studia Małopolskie”, nr 18. ISSN: 1642-6911. S. 434–453.
Potocki Wacław. 1918. Moralia. Wyd. Tadeusz Grabowski i Jan Łoś. T. 3. Kraków: Wydawnictwa Akademii Umiejętności w Krakowie. Biblioteka Pisarzów Polskich, nr 73.
Skwara Marek. 2009. Struktura i sposoby argumentacji w Kazaniu na dzień św. Katarzyny. W: Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja, nowe propozycje badawcze. Red. Paweł Stępień, współpraca Halina Tchórzewska-Kabata, Izabela Winiarska-Górska. Warszawa: Biblioteka Narodowa. ISBN: 978-83-7009-681-6. S. 153–166.
Sroka Albin Bronisław. 1975. Prawo i życie polskich reformatów. W 350 rocznicę powstania 1623–1973. Kraków: Wydawnictwo Prowincji Franciszkanów-Reformatów.
Wilczyński Maurycy. 1893. Klasztor Świętego Kazimierza oo. reformatów w Krakowie. Według archiwum tegoż klasztoru. Kraków: nakładem oo. Reformatów.
http://worldcat.org/identities/viaf-89452278/ (online) [28.02.2021].
