Readymade: problem definicji sztuki i jego rozwiązanie
DOI:
https://doi.org/10.26485/AI/2024/26/4Słowa kluczowe:
readymade, sztuka konceptualna, information art, evidentiality art, sztuka kontekstualna, sztuka zantropologizowana, fotografia jako sztuka, foto-obiekt, definicja sztukiAbstrakt
Czy Marcel Duchamp wprowadzając do sztuki ideę i praktykę readymade rozwiązał problem nowego sposobu definiowania sztuki, czy raczej stworzył problem, z którym zmagamy się ze sztuką do dzis? Readymade zarówno w oczach samego twórcy, ale i współczesnych mu krytyków, jak Pierre Cabanne, Robert Lebel czy późniejszego biografa Calvina Tomkinsa, ma status ambiwalentny. Artysta nie identyfikował się z Dada i Surrealistycznym sensem użycia readymade. Dla Duchampa, readymade jest pomysłem na przełamanie kryzysu sztuki po kubizmie. Redymade stał się istotą jego nowej definicji sztuki. Dalszym rezultatem była sztuka konceptualna Josepha Kosutha oraz nowe media, fotografia i film jako sztuka, co opisała Rosalind Krauss w jej esejach na temat indexical art. Podstawą egzemplifikacji tez artykułu jest studium przypadku fotoobiektu Józefa Robakowskiego pt. Durszlak. Fotografia tytułowego przedmiotu została przebita gwoździem readymade. Ten gest artysty wobec obrazu został osadzony w historii sztuki awangard modernistycznych. W artykule historia readymade została zestawiona z inną paralelną historią, sztuki socjologicznej. Ten trend został przestudiowany poczynając od Georga Grosza i Wielanda Herzfelde Art is in Danger po contextual art i anthropologized art i współczesne kuratorskie praktyki narracyjne. Studium przypadku, Durszlak, pokazuje relacje między historią opowiadaną a formą artystyczną. Duchamp więc zarazem rozwiązał i stworzył problem definicji sztuki.
Bibliografia
Białostocki Jan (1980) Historia sztuki wśród nauk humanistycznych, Wrocław: Ossolineum.
Bürger Peter (1984) Theory of the Avant-Garde, transl. from German by Michael Shaw, Manchester: Manchester University Press.
Cabanne Pierre (1979) Dialogs with Marcel Duchamp, transl. by Ron Padgett, Boston, MA, Da Capo Press, Inc.
[Duchamp Marcel], The Richard Mutt Case [1917] (1917) “The Blind Man,” 2 issue, eds. Marcel Duchamp with Beatrice Wood and Henri-Pierre Roché, New York: Henri Pierre Roché. https://monoskop.org/images/6/6f/The_Blind_Man_2_May_1917.pdf [accessed: 12.07.2024].
Duchamp Marcel, The Creative Act [1957], in: Michel Sanouillet, and Elmer Peterson, eds. (1973) The Writings of Marcel Duchamp, London: Thames and Hudson, pp. 138-140. https://monoskop.org/images/7/7c/Duchamp_Marcel_1957_1975_The_Creative_Act.pdf [accessed: 12.07.2024].
Duchamp Marcel, Apropos of “Readymades” [1966], in: Michel Sanouillet, and Elmer Peterson, eds. The Writings of Marcel Duchamp, London: Thames and Hudson 1973, pp. 141-142. https://monoskop.org/images/8/8e/Duchamp_Marcel_1961_1975_Apropos_of_Readymades.pdf. [accessed: 12.07.2024].
Elliott David, and Piotr Juszkiewicz (2003) "Socialist Realism", in: Grove Art Online, Oxford University Press. Doi:10.1093/gao/9781884446054.article.t079464 [accessed: 12.07.2024].
Grosz George, and Wieland Herzfelde (1971) Art is in Danger, in: Dadas on Art, ed. Lucy R. Lippard, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, Inc., pp. 79-85.
Hughes Robert (Monday, Dec. 18, 1972) The Decline and Fall of the Avant-Garde, “Time”.https://content.time.com/time/subscriber/article/0,33009,945209-2,00.html [accessed: 12.07.2024].
Information (1970) ed. Kynaston L. McShine, New York: MoMA, Exh. cat. https://assets.moma.org/documents/moma_catalogue_2686_300337616.pdf [accessed: 12.07.2024].
Interview with Józef Robakowski, in: Józef Robakowski: Nearer-Farther (2017), interview by Hans Ulrich Obrist, ed. Bożena Czubak, Milano: Mousse Publishing, pp. 24-40.
Józef Robakowski. Istota Idei (2012), ed. Maria Szymańska-Korejwo, Gdańsk: Muzeum Narodowe w Gdańsku. Exhib. cat.
Józef Robakowski (2011), eds. Tobi Maler, and Michał Jachuła. Leipzig: Spector Books. Exh. cat. Toruńska grupa fotograficzna "Zero-61": przypomnienie (2001) Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Exh. cat.
Józef Robakowski: Art is Power! (Breaking Photography), in: Józef Robakowski: Art is Power! Breaking Photography (2016), ed. Józef Robakowski, Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. L. Shillera w Łodzi [The Polish National Film, Television and Theater School in Lodz], pp. 11-17.
Kilroy Robert (2018) Marcel Duchamp’s Fountain: One Hundred Years Later, Cham: Palgrave Pivot.
Klein Julian (2010) What is artistic research? Academia.edu, https://www.academia.edu/9983441/What_is_artistic_research [accessed: 12.07.2024].
Kosuth Joseph (1993 (2002)) 1975, in: Joseph Kosuth, Art After Philosophy and After. Collected Writings, 1966-1990, ed. Gabriele Guercio, Cambridge, MA: MIT Press, pp. 129-143.
Kosuth Joseph (1993 (2002)) Within the Context: Modernism and Critical Practice, in: Joseph Art After Philosophy, in: Art After Philosophy and After. Collected Writings, 1966-1990, ed. Gabriele Guercio, Cambridge, MA: MIT Press, pp. 13-32.
Kosuth Joseph (1993 (2002)) Within the Context: Modernism and Critical Practice, in: Joseph Kosuth, Art After Philosophy and After. Collected Writings, 1966-1990, ed. Gabriele Guercio, Cambridge, MA: MIT Press, pp. 153-167.
Kosuth Joseph (1993 (2002)) Comments on the Second Frame, in: Joseph Kosuth, Art After Philosophy and After. Collected Writings, 1966-1990, ed. Gabriele Guercio, Cambridge, MA: MIT Press, pp. 169-173.
Kosuth Joseph (1993 (2002)) Text/Context: Seven Remarks for You to Consider while Viewing/Reading this Exhibition, in: Joseph Kosuth, Art After Philosophy and After. Collected Writings, 1966-1990, ed. Gabriele Guercio, Cambridge, MA: MIT Press, pp. 179-182.
Kosuth Joseph (1993 (2002)) No Exit, in: Joseph Kosuth, Art After Philosophy and After. Collected Writings, 1966-1990, ed. Gabriele Guercio, Cambridge, MA: MIT Press, pp. 227-234.
Kosuth, Joseph (1993 (2002)) The Artist as Anthropologist, in: Art After Philosophy and After. Collected Writings, 1966-1990, ed. Gabriele Guercio, Cambridge, MA: MIT Press, pp. 107-128.
Krauss Rosalind E. (Spring 1977) Notes on the Index: Seventies Art in America. Part 1, “October”, vol. 3, pp. 68-81.
Krauss Rosalind E. (Autumn 1977) Notes on the Index: Seventies Art in America. Part 2, “October”, vol. 4, pp. 58-67.
Lebel Robert (1959) Marcel Duchamp, translated by George Heard Hamilton, New York: Grove Press.
Morawski Stefan (1989) On the Avant-garde, Neo-avant-garde and the Case of Postmodernism, “Literary Studies in Poland”, no. 21, pp. 81-106.
Sanouillet Michel, and Elmer Peterson, eds. (1973) The Writings of Marcel Duchamp, London: Thames and Hudson. https://monoskop.org/images/a/a9/Duchamp_Marcel_The_Essential_Writings_of_Marcel_Duchamp.pdf.
Świdziński Jan (1978) Art as Contextual Art, Warszawa: Galeria Remont.
Tomkins Calvin (1966) The World of Marcel Duchamp 1887-1968, New York: Time Life Books.
Zonnenberg Nathalie (2019) Conceptual Art in a Curatorial Perspective, Between Dematerialization and Documentation, Amsterdam: Valiz.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.